Kook het lekker zelf!
Sandra Cornelissen
Op de vraag of ik het boek Kook het lekker zelf! wilde recenseren, antwoordde ik onmiddellijk: 'Ja!' De schrijfster van het kookboek geeft al meer dan tien jaar kookles aan kinderen met een autismespectrumstoornis. Dit is haar tweede kookboek. Onze vijf gezinsleden hebben allemaal (kenmerken van) autisme. Onze dertienjarige dochter Marie en bijna twaalfjarige zoon Elian hebben enkele jaren geleden met veel plezier enkele kooklessen gehad. Marie bakt regelmatig koekjes en cakes, helemaal zelf. Het leek me een goed idee om hen aan het werk te zetten met de recepten uit dit boek.
Toen ik de beschrijving las, schrok ik eerst wel van de prijs voor slechts tien recepten. Maar op het moment dat ik het boek in mijn handen had en doorbladerde, dacht ik: wauw! Het boek is vierkant, bijna A4-formaat. Het heeft een harde kaft en is best zwaar door de maar liefst 156 pagina's in kleur, waarop vele foto's staan.
Kook het lekker zelf! begint met een Inleiding. Na de Inhoudsopgave en de Handleiding volgen de recepten.
Elk recept begint met een lijst van de ingrediënten met letters van het alfabet voor elk ingrediënt. Elk overzicht kun je printen op de website www.kookhetlekkerzelf.nl, zodat je meteen een boodschappenlijst hebt. Op de website staan er geen letters voor de ingrediënten, maar cirkels, zodat je kunt aanstrepen wat je al in je boodschappenkar hebt. In het boek staat ook steeds een grote foto van de ingrediënten, met de bijbehorende letter van het alfabet op de producten, zodat je kunt zien hoe alles wat je moet kopen eruitziet. Ik heb iedere keer zelf de boodschappen gedaan, omdat vooral voor Elian boodschappen doen erg belastend is en omdat dat wat je koopt juist qua uiterlijk wat kan afwijken van de foto. Hoewel het voor bijvoorbeeld bosuitjes handig is om te zien hoe die eruitzien, zien kruiden er vaak anders uit als je een ander merk koopt.
Het kind begint met alle ingrediënten klaar te zetten. De voorbereiding en bereiding laten eerst met zwartwitte picto's wat er nodig is (bijvoorbeeld een lepel, bakjes, snijplank, maatbeker enzovoort). Op foto's met tekst erin staat dan exact wat er moet gebeuren. Als het kind een ui in stukjes moet snijden, staat er niet gewoon: "Snijd een ui in stukjes", maar wordt die opdracht opgedeeld in maar liefst zes stappen:
1. snij de boven- en onderkant van de ui
2. pel de ui
3. snij de ui doormidden
4. snij de ui in plakken
5. snij de ui in kleine stukjes
6. doe de ui in een bakje
Op de foto's kan het kind precies zien hoe dit allemaal moet.
Als opdrachten een beetje gevaarlijk zijn, zoals dingen snijden of op het vuur zetten, hebben de foto's een rood randje. Wanneer een kookpit gebruikt wordt, geeft de auteur zelfs aan op welke pit de pan moet worden gezet.
Vissticks met gebakken aardappelen en komkommersalade en de tomatensoep zijn eigenlijk de enige twee recepten die "echt Hollands" zijn. Verder zijn de recepten "leengerechten" (die over het algemeen wel al lang ingeburgerd zijn in ons land) zoals macaroni, enchilada's en nasi goreng. Vaak worden de oorspronkelijk Aziatische kruiden komijnpoeder (djintan) en gemberpoeder gebruikt. Daar moet je natuurlijk wel van houden. Alles wordt met verse ingrediënten bereid, het enige uit pakje en blik wat je soms moet kopen is bouillon en tomatenpuree.
Marie en Elian maakten als eerste de nasi. Terwijl Elian een ui sneed, begon Marie alvast met de knoflook. 'Wat doe je nu?!' riep Elian uit. 'Daar zijn we nog niet!' De precieze volgorde van hoe je alles moet maken is heel duidelijk, maar sommige personen met autisme zullen dan ook niet kunnen afwijken van die volgorde. Hoewel Marie en Elian met hun tweeën waren, ging de bereiding dus niets sneller dan wanneer één van hen de maaltijden zou hebben gemaakt. Sterker nog, zij deden er langer over dan in het kookboek staat. Zij hebben sinds we het boek in huis hebben vijf maaltijden bereid, en iedere keer duurde het ongeveer twee uren vanaf het moment dat zij begonnen met alles klaarzetten, tot het eten op tafel stond.
De hoeveelheden zijn bedoeld voor vier personen. Onze kinderen eten niet erg veel. Wij hielden met ons gezin vaak wat over.
Doordat alles wat je moet doen zo duidelijk beschreven is, hebben wij als ouders niet eenmaal hoeven helpen. Hoewel we wel eens hebben geroepen dat het vuur wat minder hoog gezet moest worden. Als er in het recept stond dat iets twee minuten op het hoogste vuur moest staan, hield Elian dat namelijk exact aan en dat was dan ook zijn antwoord op de vraag: 'Gaat het niet wat hard?'
'Het staat in het recept dat het zo moet, hoor!' Maar als wij aangaven dat de vuur toch iets lager moest, nam hij dat wel aan.
Het enige wat niet duidelijk beschreven is, is wanneer iets precies kookt, maar dat wisten Elian en Marie nog van hun kooklessen.
In de inleiding schrijft Sandra Cornelissen onder meer: "De trots die je voelt dat jij dit gewoon kan maken, maakt je eten nog lekkerder." Dat hebben wij zeker zo ervaren. Marie en Elian waren steeds supertrots op hun prestaties en vonden het elke keer lekker. Ze aten met meer smaak dan ze normaal doen!
Ik denk dat de meeste kinderen vanaf een jaar of acht, eventueel met begeleiding, al met de recepten van Kook het lekker zelf! aan de slag kunnen. Vindt jouw kind, al dan niet met autisme, het leuk om te koken en wil je zelf wel eens lekker onderuit zitten zonder je ermee te hoeven bemoeien? Dan is dit kookboek ideaal!
Zie ook het Inkijkexemplaar
ISBN 9789088507045 | Hardcover | 156 pagina's | Uitgeverij S.W.P. B.V. | september 2016
Afmering: 27,9 x 27,7 cm | Leeftijd 8+
© Trenke-Riksten Unsworth, 22 maart 2017
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER
Duidelijk koken met Sandra
Sandra Cornelissen
Sandra Cornelisse geeft kookles aan jongeren met een stoornis in het autistisch spectrum. Met de reacties van haar leerlingen heeft ze de bereiding van de gerechten tot in de kleinste details aangepast. Met andere woorden, het is een superduidelijk kookboek voor iedereen die moeite heeft met recepten lezen of moeite heeft uit een gewoon kookboek gerechten klaar te maken.
Sandra heeft echt overal aan gedacht, voor elk recept kun je een boodschappenlijstje vinden op www.duidelijkkoken.nl Als je dat lijstje uitgeprint hebt kun je kijken wat je al in huis hebt en dat doorstrepen op het lijstje en de rest wat op het lijstje staat kun je dan gaan kopen.
Alle ingrediënten worden in het boek op een heel grote foto getoond en overal staat bij wat het is.
Voordat je begint met koken zie je door middel van tekeningetjes (pictogrammen) wat voor dingen je nodig hebt om het gerecht klaar te maken, zoals; een pan, een bakje, mes, weegschaal , lepel, maatbeker enz. Het is het makkelijk als je van tevoren weet wat je nodig hebt.
Natuurlijk zet je ook alle ingrediënten klaar zodat je tijdens het koken of bakken niet hoeft te zoeken waar iets is.
En dan... aan de slag!
Met allemaal kleine foto's laat Sandra stap voor stap zien hoe je iets kunt maken.
Ze begint met een lekkere ham-groentequiche. Ze laat via de (kleuren)fotootjes zien hoe je het bladerdeeg laat ontdooien, hoe je een springvorm in moet vetten, hoe je het plasticfolie van het bladerdeeg haalt, hoe je de springvorm met het bladerdeeg moet bekleden. En dan hoe je de ham in blokjes moet snijden, en stap voor stap hoe je de broccoli en de paprika schoon moet maken. Hoe je uien snijdt enz.
Kortom, op de foto's is héél duidelijk te zien hoe je alles moet doen.
Ook de chili con carne met rijst, waar veel ingrediënten in gebruikt worden, is op deze manier uitgelegd. Je ziet stap voor stap op de foto's hoe je bijvoorbeeld wortelen en bleekselderij in kleine blokjes moet snijden, hoe je de kruiden moet mengen, hoe je de kidneybonen in een vergiet afspoelt. Hoe je rijst moet koken en afgieten en hoe heerlijk het eten er uitziet als het klaar is!
De sambaleieren met sperziebonen en rijst zien er ook al zo lekker uit en ga ik zeker een keer maken evenals de tagliatelle met spinazieroomsaus
Het leuke is dat het geen basiskookboek is waarmee je leert hoe je aardappelen moet koken of sla moet maken maar een kookboek met tien lekkere recepten die je ook goed aan visite voor kunt zetten. Zij zullen dan heerlijk eten en jij hebt geen gestress gehad omdat je het niet goed kon lezen of niet kon volgen wat er bedoeld werd. Zo'n duidelijk kookboek zou veel vaker gemaakt moeten worden zodat veel meer mensen plezier in koken zouden krijgen.
De recepten zijn geen doorsneerecepten maar ze zijn ook niet supermoeilijk of heel exclusief. Ik zie bijvoorbeeld een student dit kookboek ook met plezier gebruiken vanwege de niet dure, behoorlijk gezonde en verse ingrediënten, de duidelijke uitleg én, ook belangrijk, er kan nauwelijks iets mis gaan. Bovendien is het resultaat heerlijk.
Een fantastisch idee om op deze manier lekker koken te presenteren. Iedereen die ook maar een beetje moeite met koken heeft zal met dit kookboek heel erg blij zijn.
Zie ook het inkijkexemplaar
ISBN 97890 Hardcover 120 pagina's Uitgeverij SWP juni 2011
Uitstekende fotografie door Esther van Waalwijk
© Dettie, 13 december 2011
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER