Apen van de wereld
Jean-Jacques Petter en anderen
Dit boek is het eerste naslagwerk dat (bijna) alle aapachtigen ter wereld beschrijft.
Jean-Jacques Petter (1927-2002) was een wereldberoemd wetenschapper en kenner van de halfapen van Madagaskar. Hij overleed tijdens het schrijven van Apen van de wereld, maar zijn werk werd voortgezet door verschillende gerenommeerde wetenschappers.
Dit zou iemand kunnen afschrikken om het te lezen als zijnde te moeilijk maar niets is minder waar. Er wordt in heldere en vlotte taal geschreven over de apen en dat maakt het boek juist zo prettig.
Als eerste worden de tien wetenschappers/schrijvers van het boek voorgesteld te weten; Jean-Jacques Petter, Roland Albignac, Emmanuelle Grundmann, Claude- Marcel Hladik, Catherine Julliot, Sabrina Krief, André Lucas, Élisabeth Pagès-Feuillade, Jean-Marc Leernould en Jan Vermeer. De speciale belangstelling van allen gaat uit naar de apen ook wel primaten genoemd. Ook de illustrator François Desbordes stelt zich uitgebreid voor en vertelt waarom hij zo geboeid is door apen. Ter voorbereiding voor het illustreren van dit boek bezocht hij 35 dierentuinen in Europa en verzamelde duizenden foto's van meer dan 170 soorten apen. Eveneens heeft hij de collecties van het Muséum National d'Histoire geraadpleegd.
Jean Jacques Petter opent het boek met het hoofdstuk Fascinerende primaten waarin hij de geschiedenis van de apen en halfapen en de betekenis door de tijd heen van deze primaten voor de mens bespreekt. De Egyptische god Toth bijvoorbeeld werd afgebeeld als ibis of een mantelbaviaan, hij zou kunnen alarmeren bij diefstal. Op Madagaskar worden lemuren nog altijd gezien als de voorouders van mensen.
Dankzij opgravingen wordt aangenomen dat in het Eoceen (55,8 tot 33,9 miljoen jaar geleden) al primaten voorkwamen. De evolutionaire ontwikkelingen van de apen zijn zeer boeiend om te volgen vooral natuurlijk vanwege de stelling dat de mens afstamt van de aap.
Petter vertelt dat de huidige primaten onder te verdelen zijn in drie groepen: Lemuroidea, Tarsioidea en Simiodea. Hij vertelt over de kenmerken van deze groepen en waar ze voorkomen. Madagaskar is het land waar tot op de dag van vandaag de enorme verscheidenheid aan halfapen bewaard is gebleven. Vandaar dat Jean Jacques Petter voornamelijk daar onderzoek deed.
Hij vertelt op boeiende wijze over de evolutie van de apen, over hun habitat en hoe zij communiceren. Hij vertelt over de onderzoeken die gedaan zijn om de communicatie om te zetten in een 'taal'. Hij vertelt hoe de apen leven en zich verdedigen.
In een volgend hoofdstuk, samengesteld door Jean Marc Lenould en Jan Vermeer, wordt op duidelijke wijze, middels afbeeldingen (een stamboom), de taxonomie (indeling, classificatie) van primaten getoond. Daarna volgen pagina's met duidelijke overzichten van de diverse geslachten en onderordes van de (mens)apen en halfapen.
Vervolgens wordt het boek verdeeld in de landen waar apen leven, te beginnen bij Madagaskar gevolgd door Zuid-Amerika, Azië en Afrika.
In elk landenblok worden de daar levende primaten getoond op de prachtige, duidelijk getekende platen van François Desbordes en er is een landkaartje waarop het gebied getoond wordt waar deze apen leven. Bij elke (onder)soort wordt een duidelijke beschrijving gegeven over hun leefwijze, welk voedsel ze gebruiken, of ze in groepsverband of solitair leven etc. Bij elk land zijn ook een of meerdere reisbeschrijvingen geplaatst van een onderzoeker. Heel bijzonder is de uitgebreide reisbeschrijving van Roland Albignac waarbij de de gouden halfmaki ontdekt wordt.
De pagina's waarop de Zuid-Amerikaanse apen getoond worden laten eveneens een ongekende variëteit aan soorten zien. Zoals het 130 gram wegende zijdeaapje of het Gouden leeuwaapje van 26 cm of de zwarte brulaap van 42-55 cm en 5 tot 8 kilo wegend. Ook hier is weer een bijzondere reisbeschrijving bijgevoegd van Élisabeth Pagès-Feuillade die in het bijna ondoordringbare tropisch regenwoud van Fran Guyana op zoek is naar roodhandtamarins om ze te bestuderen.
En zo reizen we ook Azië en Afrika door en krijgen we de meest schitterende en eveneens een enorme variëteit aan aapsoorten te zien.
Dit boek mag zich met recht een naslagwerk noemen. Het is sowieso een schitterend uitgevoerd boek, hardcover, ingenaaid maar het zijn vooral de prachtige afbeeldingen (foto's en aquarellen) en de in duidelijke taal opgestelde informatie die het boek zo aantrekkelijk maken. Een bezit voor het leven.
ISBN 9789052106281 | Hardcover | 256 pagina's | Tirion Uitgevers | december 2011
Afmeting 24,5 x 32,5 cm. | Vertaald door Ger Meesters
© Dettie, 10 mei 2012
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER