Vogels van formaat
Audubon in Nederland
'Vogels van Formaat' is een werkelijk schitterend boek over John James Audubon (1785 - 1851) en zijn werk, met name over het project 'The Birds of America'. Dat is een serie in vijf delen met daarin alle vogels van noordelijk Amerika. Die serie is gebaseerd op wat hij zelf in de natuur gezien had. Tevens wilde Audubon ook heel veel vogelsoorten opnemen die misschien zelfs nog nooit door een Europeaan waren gezien. Wat echter het meest bijzondere aan 'The Birds of America' is, is dat de afbeeldingen op ware grootte zijn afgebeeld.
'Op die manier maakte hij niet alleen de omvang maar ook de onderlinge verhoudingen tussen de verschillende vogelsoorten duidelijk en de verschillen in grootte. In één oogopslag werd duidelijk waarom de ene vogel kwetsbaarder was dan de andere, of waarom de ene vogel wel in struiken kon nestelen en de andere niet: hun formaat was anders.'
Voor het boek had hij het grootste formaat papier, bijna een meter lang en 67 centimeter breed, gekozen. Maar hoe kon hij flamingo's, zwanen, reigers, pelikanen op papier krijgen zonder geweld te doen aan de exacte grootte? Daarvoor had hij verschillende hulpmiddelen ontwikkeld zoals het opzetten van de dieren en deze voor het papier te plaatsen zodat hij hun contouren over kon nemen. Ook liet hij de vogels op de afbeeldingen bepaalde handelingen verrichten zoals bijv. de blauwe reiger, die spiedend schuin naar achteren kijkt of de trompetzwaan die hapt naar een vlindertje naast zich in het water.
Audubon was door Alexander Wilson op dit idee gekomen. Wilson had kort daarvoor een geïllustreerde inventarisatie opgezet getiteld 'American Ornithologie'. Toen Audubon dit zag wist hij dat hij dat beter kon. Hij kon zeer gedetailleerd vogels tekenen en schilderen, bovendien wist hij veel van hun natuurlijke gedrag en leefomgeving. Dit laatste was wat aan het werk van Wilson ontbrak. De vogels in dat werk waren nogal statisch weergegeven.
Om zo'n kostbaar en tijdrovend werk te kunnen publiceren moesten er kopers en drukkers gevonden worden. De zoon van Audubon, Victor, vertrok naar Europa om het werk van zijn vader te laten zien en mensen over te halen dit unieke werk te kopen. Hij vond een drukker in Londen die aan de voorwaarden voldeed. Deze kon de kleuren uitstekend weergeven en voldoen aan het gewenste formaat.
Ook bracht Victor een bezoek aan Martinus van Marum, de eerste directeur van het Teylersmuseum. Martinus zag onmiddellijk het unieke van dit schitterende werk en tekende in. Daardoor is het Teylersmuseum een van de weinige Europese musea die in het bezit zijn van de complete serie van deze prachtige boeken.
In 'Vogels van formaat' staan veel afbeeldingen uit 'The Birds of America' weergegeven en ook al zijn deze natuurlijk niet op ware grootte, ze geven wel een indruk hoe mooi en nauwkeurig de echte afbeeldingen zijn.
Over het leven van Audubon wordt ook veel verteld. Hij reisde heel Noord-Amerika door om alle afgebeelde vogels te kunnen bestuderen en precies weer te kunnen geven. Volgens eigen zeggen heeft hij veel geleerd van de Indianen. Hij was een markant en bevlogen man die toentertijd in zijn eigen land nauwelijks opgemerkt werd maar in Europa grote bekendheid verwierf dankzij dit vijfdelige werk.
Echt een erg mooi en interessant boek. Ik zal het nog vele keren lezen en er in kijken om steeds opnieuw te genieten van de prachtige afbeeldingen.
Zie ook:
Teylersmuseum The Birds of America
http://www.vogelsxxl.nl
video met Reinjan Mulder waarin hij het werk laat zien van Audubon.
ISBN 9789046803257 paperback met flappen 64 blz. met 50 full colour afbeeldingen, uitgeverij Nieuw Amsterdam
© Dettie, november 2008
Lees de reacties op het forum, klik hier!