De gestolen jaren van Henk Haalboom
Over volharding, liefde en mens blijven
Justine Mol
Dit boek is geschreven door Justine Mol. Zij maakt kennis met Henk Haalbom als zij hem in 2006 als vrijwilliger van Humanitas gaat bezoeken in de gevangenis. Henk is op dat moment veroordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf wegens moord. In dit boek probeert Justine Mol onder andere de vraag te beantwoorden of Henk Haalboom wel verantwoordelijk is voor de dood van Pim Overzier. Justine Mol is ervan overtuigd dat dit niet zo is en dat het leven van Henk in een drama is veranderd omdat rechters niet goed hebben opgelet en de ware toedracht van de dood van Overzier niet hebben willen inzien.
In eerste instantie worden Justine en Henk na een aantal bezoeken goede vrienden. Ze, zo lezen we uit het verhaal van Mol, hebben veel raakvlakken en vullen elkaar op psychisch en emotioneel vlak heel mooi aan. Later blijkt er bij beide sprake te zijn van verliefdheid die uitgroeit tot een bijzondere liefde, waarbij de een in vrijheid kan leven en de ander die vrijheid is afgenomen. Dat is duidelijk voor alle twee geen gemakkelijke situatie, maar ook daarin vinden op een bijzondere manier hun weg. De manier waarop ze beide daarmee en met de hele situatie er omheen omgaan wordt eveneens uitgebreid door Justine Mol beschreven in dit boek.
Waarschijnlijk is het daar waar voor mij de schoen een beetje wringt in dit boek. Ik lees graag hoe mensen bijzondere omstandigheden beleven en wat dit voor hen als mens betekent. Bij het lezen van dit boek kreeg ik een beetje het gevoel dat het vooral een zoektocht was voor de auteur, hoe zij hierin stond of nog steeds staat, want Henk zit nog steeds gevangen. Op zich is dat geen probleem ware het niet dat zij in mijn beleving deze zoektocht ook heel erg probeert te beschrijven vanuit het perspectief van Henk Haalboom. Ik ga er vanuit dat Henk het boek gelezen heeft en dat hij akkoord is gegaan met de manier waarop Justine zijn kant van het verhaal verwoordt, maar mij begon het steeds meer te storen. Ik werd steeds nieuwsgieriger naar wat Henk nou eigenlijk zelf dacht, voelde en te zeggen had, in plaats van steeds zinnen te lezen die beginnen met Henk...
Ik denk dat mijn verwachting vooraf van dit boek niet geheel overeen is gekomen met de inhoud ervan. Ik had verwacht dat Justine Mol een betoog zou houden waarom er volgens haar (en misschien ook volgens Henk) sprake is van gestolen jaren en wat dit voor haar en Henk betekent. In het boek wordt inderdaad op diverse uiteenlopende plekken uiteengezet waar en op welke wijze er sprake zou zijn van een gerechtelijke dwaling, maar ik mis daarbij een concrete, eenduidige en heldere uitleg. Het zou er uiteindelijk vooral om gaan dat Haalboom fysiek niet in staat zou zijn geweest om Overzier om het leven te brengen omdat hij daarvoor de gezondheid en de kracht niet zou hebben gehad.
Na mijn verwachting te hebben bijgesteld bereidde ik me voor op het lezen van een boek waarin beschreven werd wat het onschuldig veroordelen, vastzitten van Henk voor hem en zijn omgeving betekent. Dat doet Justine Mol uitgebreid, maar zoals ik al eerder schreef had ik het misschien fijner gevonden als de delen die over Henk gaan ook door Henk geschreven zouden zijn. Mol maakt veelvuldig gebruik van citaten uit brieven van Henk, maar vaak interpreteert zij, naar mijn mening, de gevoelens en gedachten van Henk daarbij op haar eigen wijze. Op bladzijde 179 – 180 beschrijft zij dit zelfs ook wanneer zij zich tijdens een vergadering nogal emotioneel uit en zij door andere aanwezigen wordt teruggefloten. Het gaat hier niet om mij, het gaat om Henk. Ik forceer mezelf, bind in en blijf het verstandige mens dat ik denk te moeten zijn.
Dat laatste komt ook voortdurend terug. Hoe zowel Justine als Henk verstandige mensen (kunnen) blijven onder deze omstandigheden. Henk is voor zijn medegedetineerden, bewakers en zelfs de pastoor een gesprekspartner die vaak moeilijke situaties inschat en probeert te bemiddelen, zelfs ten koste van zijn eigen welbevinden. Als Justine boos is of verdrietig, vermant zij zich door te proberen positief te denken of het mooie van de natuur in zich op te nemen. Allemaal heel bewonderenswaardig, maar aan de andere kant las ik ook veel bedekte frustratie richting de medewerkers en het regime van het gevangeniswezen. Het lijkt alsof zij overal het beste van willen maken, maar ondertussen zichzelf en de kern van de zaak daarbij helemaal verliezen.
Kortom, ik weet niet zo goed wat ik van dit boek moet vinden. In ieder geval had het wat mij betreft wel 100 bladzijden minder dik mogen zijn. Als Justine Mol wat minder had uitgeweid, had ze haar punt volgens mij ook kunnen maken en de lezer een compacter beeld kunnen geven wat het voor direct betrokkenen betekent als iemand (onschuldig) vastzit. Ik kijk echter nog wel steeds uit naar het boek dat Henk Haalboom misschien zelf over zijn verloren jaren gaat schrijven. Alhoewel ik me ook goed kan voorstellen dat hij zijn vrije tijd in vrijheid liever op een andere manier zal willen invullen dan met het schrijven van een boek.
Over de auteur, zie: http://www.justinemol.nl
ISBN 9789461535795 | Paperback | 356 pagina's | Uitgeverij Aspekt | mei 2015
© Ria, 17 november 2015
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER