Non-fictie

Alberto Moravia en Alain Elkann

Het leven van Moravia
Alberto Moravia en Alain Elkann


Wie een leesbare autobiografie wil lezen kan ik deze van harte aanbevelen. Het bijzondere van dit boek is niet dat het door twee auteurs is geschreven, dat gebeurt wel meer met autobiografieën, maar dat deze geheel in de interviewvorm is.
Het blijkt dat Moravia een boeiend leven heeft gehad in een even boeiende periode van de 20ste eeuw. Zowat alle aspecten van die avontuurlijke levensgang worden in het boek in een authentieke verteltrant door Moravia verhaald. Zijn jeugdziekte, bottuberculose, en opnames in sanatoria, zijn dikwijls bizarre ontmoetingen met vrouwen, zijn gespleten familie, gedeeltelijk fascistisch, een ander familielid door de fascisten vermoord, het blijft allemaal heel lang boeien.


Op zijn 22ste schreef hij zijn eerste roman waardoor hij direct beroemd werd: De onverschilligen. In zijn leven leerde hij veel beroemde auteurs, politici en kunstenaars kennen en vooral de vrouwen speelden een heel belangrijke rol. Hij trouwde met Elsa Morante, bekend Italiaans schrijfster, leefde lang met haar samen en dook met haar onder in een armoedig dorp in de Apennijnen tijdens de oorlog. Hij maakte zonder en met haar vele reizen naar alle werelddelen en was, heel verrassend, vooral verliefd op Afrika.
In het boek beschrijft hij ontmoetingen met en markante bijzonderheden over meer dan 500 min of meer bekende Italiaanse en buitenlandse persoonlijkheden, zoals Fidel Castro, Tito, T.S. Elliot, Jean-LucGodard, Norman Mailer enz. Beroemd is zijn vriendschap met de beroemde, tragisch vermoorde dichter en filmregisseur Pasolini.
Na zijn door haar afgedwongen scheiding van Elsa Morante, die verliefd werd op Visconti, leefde hij lang samen met de schrijfster Dacia Maraini. Behalve zijn amoureuze avonturen en zijn reisverhalen blijkt hij originele opvattingen over het leven, zijn schrijverschap, proza en poëzie en politiek te hebben gehad die hij meestal helder beschrijft. Wanneer dit niet het geval is wordt hij door de interviewer, Alain Elkann tot de orde geroepen zoals blijkt uit onderstaand voorbeeld:

Elkann: "Je bent gewend je gevoelens niet te laten blijken. Waarom?"
Moravia: "Ik zou met de bekende zin van Buffon kunnen antwoorden: “De stijl maakt de mens” maar omgedraaid: “De mens maakt de stijl”. Dus het geheel van uitingen dat ertoe leidt dat je je gevoelens creëert. Kortom, ik ben het tegenovergestelde van een stijl die een een gedeeltelijke of vertekende voorstelling geeft van mijn gevoelens."
Elkann:"Zou je er even mee op kunnen houden aan je antwoorden een intellectuele draai te geven? Je zult toch ook wel je zwakke momenten hebben?"
Moravia: "Zwakke momenten heb ik veel, misschien wel meer dan degenen die ze laten zien, maar ik zie niet in waarom je dat soort dingen in het bijzijn van anderen zou moeten laten zien. In het bijzijn van anderen zijn geen zwakke momenten, daar is de relatie."
Elkann: "Dus in je leven bestaat geen trouw en geen verlaten worden"
Moravia: "Natuurlijk wel! Maar dat zijn juist gevoelens waar een vorm voor nodig is, want anders houden ze helemaal niets in. Om hun aanwezigheid waar te nemen is het misschien nuttig de woorden te vergeten, die voornamelijk gedachten zijn, en te letten op de uitdrukking op het gezicht, de intonatie van de stem, de gebaren en de houding, dus alles wat met het onbewuste te maken heeft. Zeker, ook door woorden kun je trouw en verlaten worden laten zien, maar dat zal altijd iets indirects zijn. Wat denk je van gevoelens?"
Dat probeerde ik al duidelijk te maken, zonder gevoelens kun je geen contact met anderen hebben, en dus met de werkelijkheid; de gevoelens zijn de basis van alles, dat wil zeggen voor de echtheid van het contact." Tot zover deze passage.

Het is een rijke biografie waar je een hoop inspiratie uit kunt halen omdat er veel schrijvers in genoemd en becommentarieerd worden die je allemaal zou willen lezen. Het boek maakt je nieuwsgierig en vooral ook naar de romans en verhalen van Moravia zelf waarvan ik er te weinig gelezen heb.

ISBN: 9789028415874 Oorspr. Italiaanse titel : Vita di Moravia, vertaald door Irene Beckers, Annegret Böttner (eindredactie), Leontine Bijman en Els van der Pluym. Uitgeverij Wereldbibliotheek 1991, 367 pag.

© PieterW, oktober 2008

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER