https://www.wimdaniels.nl

Het dorp
Een geschiedenis
Wim Daniëls

‘Ik ben een dorpsjongen. Geboren en getogen in een dorp’: zo begint dit boek en daarmee is de persoonlijke en betrokken toon gezet. Het Nederlandse dorp zoals dat er 50 – 60 jaar geleden uitzag, is het onderwerp van dit boek.

Wat is een dorp? Een woonplaats die geen stadsrechten heet, luidt het klassieke antwoord. Stadsrechten zijn tot 1850 verleend maar er zijn grote plaatsen die als stad aanvoelen en toch een dorp zijn. De auteur probeert tot een omschrijving te komen: ‘een plaats, met een bebouwde kom, die de ruimte heeft om klein te blijven en andere dorpen en de stad op afstand te houden’, pag. 25.

Het lied ‘Het dorp’ gezongen door Wim Sonneveld komt in dit boek ook voorbij en het sluit goed aan bij de periode die de auteur op het oog heeft. De ‘boerenkinderen in de klas’ uit dit lied zijn er bijna niet meer want we leven in een tijd van wat Daniëls ‘ontboering’ noemt. Het landschap is ingrijpend veranderd maar ook het dorp heeft zich ontwikkeld.

De centraal gelegen kerk is belangrijk voor de leefbaarheid van het dorp maar de auteur benoemt niet dat ook veel niet-gelovigen hechten aan dit beeldbepalende gebouw dat voor hun gevoel bij het dorp hoort en uit de verte al zichtbaar is. Dat bleek onlangs bij de brand in Hoogmade. Mooi is de constatering van Daniëls dat het kerkhof een verhaal over mensen vertelt.

Daniëls verweeft zijn persoonlijke herinneringen met algemene kenmerken van het dorp en geeft zo op eenvoudige wijze veel interessante informatie door. Het meest kleurrijk is het verhaal van een herbegrafenis waar hij zelf aan meewerkt. Om zijn belofte aan een overleden zus na te komen dat zij bij haar al eerder overleden zus zal worden begraven, moet de laatste eerst dieper worden herbegraven. Na toestemming van allerlei mensen, tot aan de commissaris van de koningin toe, komt het voor elkaar.

Alles wat een dorp typeert, komt in dit boek ter sprake: het dorpscafé, de boeiende dorpsfiguren, de dorpsdokter die zich persoonlijk bij mensen betrokken voelt, de dorpsschool maar ook de gemeenschapszin en de dorpspolitiek. Ook bijzondere lokale tradities als het vlögelen in Ootmarsum en het draaksteken in Beesel komen ter sprake.

Er zijn vele soorten dorpen in geografische zin of wat industrie of karakter betreft. Vele worden als voorbeeld genoemd. Het maakt de grote verscheidenheid zichtbaar: het ene dorp is het andere niet.

Dit boek biedt voor iedereen die opgroeide in de jaren 50 - 60 veel herkenning. De sfeervolle zwart-wit foto’s illustreren de tekst en roepen nostalgische gevoelens op. ‘Dit is al wat er bleef voor mij’ om met het lied ‘Het dorp’ te spreken. Daniëls schrijft zoals we hem kennen van tv programma’s waarin hij als gast aanwezig is: in een kenmerkende stijl, eenvoudig, met korte zinnen. Het boek laat zich dan ook gemakkelijk lezen en beschrijft op informatieve wijze hoe het dorpse leven er vroeger uitzag.

ISBN 978 94 004 0488 5 | Hardcover | 252 pagina’s | Thomas Rap Amsterdam | oktober 2019

© Evert van der Veen, 19 november 2019

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER