De moord in de Zondagstraat
Het verhaal van een van de grootste moordzaken in Zweden
Peter Englund

Dit boek gaat over een moordzaak die plaatsvond in de Zondagstraat (Söndagsvägen) in Stockholm in juli 1965.

Het boek ademt een beetje de sfeer van de boeken van Sjöwall en Wahlöö. Dat is niet zo vreemd, want het eerste boek van deze auteurs verscheen in hetzelfde jaar. Bovendien heeft de leider van het onderzoek G.W. Larsson als inspiratie gediend voor Martin Beck, de hoofdpersoon in de boeken van Sjöwall en Wahlöö. Deze auteurs worden in dit boek ook een paar keer genoemd. Zo wordt er ook gerefereerd aan een zaak waarin een paar kinderen vermoord zijn. Deze zaak heeft later weer gediend als inspiratie voor het boek ‘De man op het balkon’ eveneens van Sjöwall en Wahlöo. Later komen de auteurs nog ter sprake, omdat ze hun eerste boek ‘De vrouw in het Götakanaal’, dat overigens ook op een waargebeurde zaak is gebaseerd, presenteren.

In dit boek is overigens geen sprake van een gedramatiseerd verhaal, maar het is een puur historisch verslag van de gebeurtenissen. De auteur is ook vrij duidelijk aanwezig in het boek. Hij interviewt wat mensen en in het boek staan ook aantekeningen van de dader, die aangeven dat we hier te maken hebben met een tamelijk verknipt figuur. Deze aantekeningen doen misschien nog het meest aan een hedendaagse thriller denken, waarin een seriemoordenaar rondloopt. Nu zou je de dader waarschijnlijk als incel betitelen. Deze term gebruikt de auteur op een gegeven moment ook.

Als men uiteindelijk een verdachte heeft gevonden, beginnen de verhoren. De verdachte blijft echter ontkennen. Het bewijs dat men heeft, bestaat eigenlijk vooral uit de aantekeningen van de dader, waarover hij zelf zegt dat het alleen maar fantasieën zijn. Er is ook geen direct verband tussen de fantasieën en de moord. De fantasieën zijn deels veel gruwelijker. Een ander stukje bewijs is de verklaring van een vrouw, die hij geprobeerd heeft te verdoven. Verder wordt het indirecte bewijs gevormd door boeken over verdovingsmiddelen en aardappelmeel, dat zowel op de plaats delict, als op de kleren van de verdachte en in zijn woonruimte is gevonden. De geruchtmakende rechtszaak eindigt in een vrijspraak, waarna in hoger beroep alsnog een veroordeling volgt. De dader belandt in een psychiatrische kliniek, waaruit hij weet te ontsnappen.

Wat in het boek opvalt is dat het slachtoffer in het grootste deel van het boek Kickan Granell genoemd wordt. Tegen het einde van het boek is er ineens sprake van Marianne Granell en later van Eva-Marianne Granell. Dat laatste is haar officiële naam, maar ze werd altijd Kickan genoemd.

Het boek is verdeeld in 6 hoofdstukken met een proloog, een epiloog en een nawoord. De hoofdstukken gaan over het misdrijf, de jacht op de dader, de arrestatie, het onderzoek, dat onder andere over de ondervraging van de verdachte en het onderzoek naar hem gaat, de rechtszaak en de ontsnapping. Het laat ook wel zien dat het toeval nog wel eens een belangrijke rol kan spelen.

Het nawoord besluit met de zinnen: “Er zijn overigens weinig literaire genres waar zo’n diepe kloof tussen schijn en werkelijkheid gaapt als in amusementsthrillers. In Zweden beroepen veel schrijvers zich er op dat zij de erfenis van Sjöwall en Wahlöö in stand houden, maar weinigen doen dat ook werkelijk.” Deze opmerking illustreert misschien wel het beste waarom dit boek mij aan de boeken van Sjöwall en Wahlöö doet denken.

ISBN 978 90 00 35719 2 | NUR 320 | Paperback | 287 pagina’s | Spectrum Uitgeverij Unieboek |mei 2021

© Renate, 31 mei 2021

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER