Non-fictie

Jo Hedwig Teeuwisse

Fake history
Jo Hedwig Teeuwisse

‘Niemand weet alles; zelfs mensen op het internet kunnen zich vergissen. Bovendien veranderen onze ideeën over en onze kennis van het verleden regelmatig. Als u ergens aan twijfelt, doe dan uw eigen onderzoek, check meerdere bronnen en vertrouw nooit iemand blindelings – ja ook mij niet.’


Een korte opmerking voor we in het boek duiken, het boek waarin 'slechts' 101 dingen waarvan menigeen aanneemt dat ze gewoon waar zijn, de wereld uit geholpen worden. Maar er zijn er nog veel meer!


Waarom wordt nepnieuws de wereld in geholpen?
Een van de redenen is dat degene die het de wereld in helpt er voordeel van heeft. Een voorbeeld: als je beweert dat de bevolking in Afrika nog nooit een wiel had gezien voor de Europeanen daar aankwamen, dan is dat een compliment voor die Europeanen. Of de bewering dat Moren het gebruik van zeep geleerd hebben aan de middeleeuwse Europeanen, want die wasten zich nooit en stonken een uur in de wind. Ze poetsten ook hun tanden niet.
De feiten bewijzen het tegendeel: hadden Romeinen immers niet al badhuizen? En nee, die zijn niet in verval geraakt toen de Romeinen verdwenen waren, ze onderhielden die gelegenheden en de waterleidingen. En tanden werden wel gepoetst, met stukjes hout.
Ze wisten wel dat ze beter uit de handen van de toenmalige tandartsen bleven. Bovendien, stelt Teeuwissen:


‘Waarom zouden mensen het opeens niet meer belangrijk of fijn vinden om schoon te zijn en lekker te ruiken? Als je stinkt word je nooit gekust, en als je je handen niet wast, krijg je zand in je eten en vet op je kleren.’


Min of meer op dezelfde manier wordt ontkracht dat mensen in de middeleeuwen hun afval en zelfs hun volle po zo op straat gooiden. Waarom zouden ze: ze hadden veelal een tuin, er waren nog geen overvolle steden zoals nu. Ze hadden een mesthoop, of zelfs een sekreet. En bovendien: de mensen die op straat liepen, die zouden bepaald niet blij zijn als ze dat op hun hoofd kregen. Of als ze er dor moesten lopen. Dat het nooit gebeurd zal zijn, wordt niet beweerd, maar om nu te zeggen dat het in de Middeleeuwen schering en inslag was: niet dus. Vuiligheid werd pas een probleem in overvolle steden, met vaak sloppenwijken. En die had je niet in de Middeleeuwen.


Van later datum is de bewering dat Napoleon een klein mannetje was. Dat was in een tijd dat er geen foto’s waren, geen sociale media, gemakkelijk om te beweren. Het waren de Engelsen, gezworen vijand van de Fransen, die deze bewering deden. Bij de opmeting van zijn lichaam toen hij stierf, bleken zijn maten vrij normaal te zijn voor die tijd.


En die arme Marie Antoinette, die heeft nooit geroepen dat het volk maar taart moest eten als er geen brood was. De uitspraak komt uit een verhaal van Jean Jacques Rousseau uit 1782 die overigens niet de naam van Marie Antoinette noemde, die  in 1755 geboren werd. In Oostenrijk.


Vaak blijkt het ontzenuwen van een bewering heel simpel: de tijden kloppen niet. Of het bewijs is een zogenaamde foto, terwijl hetgeen bewezen werd gebeurde in een tijd dat fotografie nog niet bestond. Zo zou Nero op zijn viool gespeeld hebben terwijl Rome brandde. Maar er bestonden nog geen violen in die tijd.
Een concentratiekamp is geen Duitse uitvinding.
Het Tapijt van Bayeux is geen tapijt.
Einstein zou slecht in wiskunde geweest zijn.
Beethoven was zwart?
In de Middeleeuwen dronk men bier in plaats van water.
Hitler vond de snelweg uit.


Allemaal dingen die we zomaar geloven. In dit boek wordt uitgelegd waarom ze niet waar zijn., en vaak waarom deze valse beweringen de wereld in geholpen werden.
Korte stukjes steeds, in duidelijke taal. Fijn om zo af en toe open te slaan en er een (paar) te lezen.


Maar Jo Hedwig Teeuwisse helpt ons uit de droom. Zij is wereldwijd bekend als The Fake History Hunter.
Zij werkt  als historisch adviseur en als onderzoeker voor films, documentaires en musea.


ISBN 9789464103632 | Paperback | 416 pagina's | Uitgeverij Horizon | oktober 2023

© Marjo, 24 december 2023

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER