Non-fictie

Paul Fischer

Een Kim Jong-il productie
De ontvoering van een regisseur en zijn steractrice, en een jonge dictator op weg naar de absolute macht in Noord-Korea
Paul Fischer


De voorkant van het boek schreeuwt je tegemoet in de primaire kleuren geel, groen en bovenal 'Noord-Koreaans' rood. De titel en de ondertitel wekken de indruk dat het hier om een verhaal gaat dat bedacht is door de schrijver en niet om een non-fictie boek. Dat geldt uiteraard alleen voor degene die niet op de hoogte zijn van dit verhaal. Het lijkt dan op grond van de titel een spannende thriller te zijn, maar de inhoud van dit boek is hele harde werkelijkheid. Het is echter een werkelijkheid die wij ons in de verste verte niet kunnen inbeelden. De werkelijkheid is hier bizarder dan de makers van een goed bekeken soapserie ook maar kunnen bedenken. Het betreft hier, zoals we dat ook van andere dictators kennen, een realiteit die letterlijk en figuurlijk over alle grenzen gaat.


Kim Jong-il is een fervent liefhebber van film. Zoals we weten is het bewegende beeld een geliefd instrument bij veel dictators om hun ideologische boodschap in te verpakken en onder het volk te verspreiden. Dictator in wording Kim Jong-il is hier geen uitzondering op en hij wil graag propagandafilms laten maken. Hij is al hoofd van de Noord-Koreaanse Filmindustrie onder het bewind van zijn vader Kim Il-sung. Jong-il bedenkt een plan om voor de propagandafilms de beste mensen naar zijn land te halen.


In Zuid-Korea is Choi Eun-hee een zeer geliefde actrice. Zij is getrouwd met de, in Zuid-Korea zeer succesvolle, regisseur Shin Sang-ok. Als zowel de relatie van Choi en Shin als de carrière van Shin in zwaar weer terecht komen, is Choi Eun-hee plotseling verdwenen. Kim Jong-il heeft haar laten ontvoeren en ze zit vervolgens onder redelijke omstandigheden in Noord-Korea gevangen. Later wordt ook Shin ontvoert en als hij tot twee keer toe probeert te ontsnappen wordt hij onder strenge bewaking gevangen gehouden en daarbij gehersenspoeld en gemarteld. Hij zal er zijn verdere leven last van blijven houden. Uiteindelijk stemt Shin Sang-ok in om films te gaan maken voor Kim Jong-il en wordt hij verenigt met zijn vrouw, van wie hij in Zuid-Korea al een aantal jaar gescheiden leefde.


Gedurende drie jaar maken ze propagandafilms, terwijl ze ondertussen een ontsnapping plannen. In 1986 lukt het ze, na een zeer gedegen en in het geheim voorbereide actie, om in Wenen de Amerikaanse ambassade in te vluchten. Ze zijn weer vrij, maar nooit meer helemaal vrij van hun ervaring te hebben geleefd in een land met een totalitair regime. Waarin alles letterlijk geregisseerd wordt! Daarom is de titel voor dit boek zeer treffend gekozen!


Paul Fischer heeft een prachtig boek geschreven dat leest als een roman, maar dat helaas niet is. Het gaat hier om echte mensen in een onmenselijke situatie. De auteur heeft voor zover mogelijk de informatie voor dit boek overal gecheckt en vanuit meerdere bronnen bevestigd proberen te krijgen, daardoor lezen we een zeer geloofwaardig maar desondanks onvoorstelbaar verhaal. Achter op het boek lezen dat het een unieke inkijk geeft in Noord-Korea en dat is helemaal waar!Vooral de meedogenloze methodes waarmee mensen binnen een dergelijk regimes worden gemanipuleerd blijven je als lezer verbazen.


De schrijver geeft zelf in zijn Tot slot aan dat het nagenoeg onmogelijk is om in, zoals hij het noemt, Het Kluizenaarsrijk Noord-Korea, dat hermetisch is afgesloten en waarin de leiders zeer bedreven zijn in het scheppen van een zo troebel mogelijk en verwarrend beeld, de feiten waarop dit verhaal is gebaseerd te controleren. Hij heeft de ooggetuigenverslagen van de hoofdpersonen in dit boek, Shin Sang-ok en Choi Eun-he als uitgangspunt genomen. Het verhaal is hun beleving van de werkelijkheid, zoals zij die hebben ondervonden. Ik vond dat als lezer juist erg interessant omdat het maar weinig voorkomt dat je persoonlijke verhalen van mensen uit een dergelijk regime te horen krijgt. Uiteraard zal een en ander vooral gekleurd zijn door hun emoties, maar dat maakt dat de lezer zich ook kan inleven in wat hen is overkomen. Veel Zuid-Koreanen denken echter dat het echtpaar niet ontvoerd is, maar vrijwillig naar Noord-Korea is overgelopen.


Ik denk echter dat ik het als lezer met de schrijver eens moet zijn, dat hoewel het een onwaarschijnlijk verhaal lijkt, het wel de waarheid is, dat zij door het regime zijn ontvoerd. We weten inmiddels waartoe dergelijke regimes in staat zijn. Het drukt je wel weer met je neus op het feit dat wij in grote vrijheid leven.


Over de auteur: Paul Fischer (1988) is geboren in Saoedi-Arabië en opgegroeid in Frankrijk. Studeerde sociale wetenschappen en film in Parijs, Los Angeles en New York. Werkte de afgelopen zeven jaar als onafhankelijk filmproducer in Londen en maakte de documentaire Radioman. Fischer schrijft voor een groot aantal bladen over film.


ISBN 9789046818381 | Paperback | 400 pagina's | Nieuw Amsterdam | januari 2016
Oorspronkelijke titel: A Kim Jong-il Production Nederlandse vertaling: Chiel van Soelen en Pieter van der Veen

© Ria, 30 april 2016

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER