Adellijk wild
Maarten van Nispen tot Pannerden

‘Bizar stil is het hier. Daar in die kist links ligt mijn vaders lichaam. Stil sta ik er naar te kijken. Ik laat de ruimte haar werk doen en leg me op voorhand neer bij de warrige gedachten en gevoelens die op me af komen. En dan weet ik: bij mij ligt, meer dan voorheen, nu zijn verhaal.‘

Dat verhaal gaat over het leven van Jonkheer Antoon van Nispen tot Pannerden (1914 - 1972) die - opgegroeid in een katholieke adellijke Gelderse familie - na de tweede oorlog juridisch adviseur was van minister-president Drees. Hij diende negen minister-presidenten als secretaris-generaal van het ministerie van Algemene Zaken.

‘De man die aan één stuk produceerde: bestuurlijke analyses, overheidsrapporten, artikelen, dagboeknotities, genealogisch onderzoek. En kinderen. De echtgenoot die opvoeding en huishouden aan zijn vrouw overliet, want daar had hij toch geen verstand van. En zodra er tijd was de trein pakte naar het jachtgebied in de Achterhoek. De man die zich thuis voelde in zijn hoofd en emoties onhandige dingen vond. Die zorgzaam reageerde als je ziek was, of driftig was als het bloed in zijn aderen kookte.’

De  man die op 58-jarige leeftijd stierf toen zijn zoon Maarten 19 jaar oud was. De man die naast negen persoonlijke dagboeken ook een politiek-ambtelijk dagboek achterliet waar nog een embargo op rust tot 2023. Maarten van Nispen wil in dit boek vertellen wie zijn vader voor hem was, voordat al die politieke schrijfsels die in het Nationaal Archief liggen openbaar gaan worden.

Het verhaal begint bij het dagboek dat Antoon - meestal Buurt genoemd - schreef in de zeven maanden gevangenschap in het Oranjehotel. De reden waarom hij daar zat blijft lang onduidelijk. Dat verblijf heeft zijn toch al niet zo beste gezondheid geen goed gedaan - hij raakte besmet met tbc - maar het weerhield hem niet van een glansrijke carrière, waarin hij ook betrokken raakte bij de Koninklijke Familie.

Zoon Maarten beschrijft het leven van zijn vader, dat natuurlijk niet los gezien kan worden van diens achtergrond, de aristocratische familie uit Gelderland, waar jagen bij de mannen in het bloed zit. Zijn tirannieke en hardvochtige grootvader Tanne was burgemeester van Didam, later van Zevenaar, een mand die leefde voor de jacht. Grootvader Tanne trok zich bar weinig van vrouw en kinderen aan. Ook zijn burgemeestersrol tijdens de oorlog was niet om over naar huis te schrijven. Na hun scheiding ging zijn vrouw naar Den Haag  waar zij vandaan kwam met twee van haar zoons om in de oorlog weer naar Zevenaar terug te gaan.

‘De jacht werd er met de paplepel ingegoten. Het hoorde bij de familie, bij de status.’

Ook bij Buurt zat de liefde voor de jacht diep. Toen zijn jongste zoon een hersenbloeding kreeg vlak na zijn geboorte hield dat zijn vader niet tegen. Buurt ging jagen. Niet voor niets is de titel van dit boek ‘Adellijk wild’.

Het is een zeer leesbare biografie geworden van een man die bepaald geen saaie familieman was.
Inherent aan deze biografie is een schets van de tijdsgeest, vanaf grootvader Tanne tot en met kleinzoon Maarten. Het dagelijkse leven van een aristocratische familie, de politieke achtergrond die natuurlijk een grote rol speelt vanwege de carrière van de hoofdpersoon, en wat hij heeft betekend voor zijn familie, hetgeen vooral duidelijk wordt door de kleuterboeken die hij over zijn kinderen schreef. Politicus en jager, maar ook een liefdevolle vader die zijn kinderen verhalen vertelde. En bij hen zat als ze ziek waren.

Maarten van Nispen (Den Haag, 1953) studeerde Franse taal- en letterkunde aan de Universiteit van Groningen en Theaterwetenschap in Amsterdam. Hij schreef recensies en artikelen en was docent in het voortgezet en hoger onderwijs. Hij werd hoofd public relations bij veilinghuis Christie’s en later bij de Nederlandse Orde van Advocaten. In 2000 maakte hij de overstap naar Joop van den Ende Theaterproducties. Hij gaf leiding aan de PR-afdeling en sinds 2002 is hij director corporate communicatie van het internationale theaterbedrijf Stage Entertainment, en persoonlijk woordvoerder van de familie Van den Ende.
Achterin het boek staan enkele foto's.

ISBN 9789492241306 | Paperback | 320 pagina's | Uitgeverij Magonia | februari 2019

© Marjo, 3 april 2019

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER