Non-fictie

Guus Kuijer

Hoe word ik gelukkig?
Een zelfhulpboek
Guus Kuijer

 

Guus Kuijer schreef in 2006 het essay Hoe een klein rotgodje God vermoordde en in 2007 Het doden van een mens.  Nu is er het volgende essay getiteld Hoe word ik gelukkig, een zelfhulpboek.


Dit in eenvoudige en heldere taal geschreven boek ontstond naar aanleiding van de vraag die gesteld werd bij de lezingen die Kuijer hield over Hoe een klein rotgodje God vermoordde. De vraag was: "Wat voor geestelijk leven heeft de atheïst?" Heeft een ongelovige wel een geestelijk leven? Het antwoord van Kuijer is: Ja door verdieping. Dit kan je in twee opzichten zien. Je verdiept je ergens in, je wijdt je ergens aan, en daardoor ontstaat verdieping, dat maakt gelukkig. De wereld is mooier door ergens kennis van te nemen. Kuijer neemt als voorbeeld het konijn en de rat. Iedereen vindt een konijn leuk. Een rat is vies en eng. Maar neem je kennis van de rat, door bijvoorbeeld een rat in huis te nemen, dan ontdek je dat een rat intelligent is, sociaal is en door deze kennis ga je de rat mooi vinden. Dit werkt in alles zo, kennis nemen van... verrijkt en maakt de (je) wereld groter en mooier. Van belang is, volgens Kuijer, dat je de wereld zelf aan de praat krijgt, er kennis van wil nemen, weten wat je met je leven moet doen, werklust, levenslust hebben, met passie iets doen, dát maakt gelukkig.
Veel mensen houden zich bezig met ditjes en datjes maar ontwikkelen geen interesse.


Als voorbeeld neemt Kuijer de kunstschilders Goya en Van Gogh. Verondersteld wordt dat zij een ongelukkig leven hadden. Maar uit de brieven van Van Gogh aan zijn broer Theo blijkt dat juist het schilderen hem met vreugde vervulde. Hij was vervuld met passie, was enthousiast en gedreven.
Het was eerder de houding van mensen om hem heen die zijn manier van leven afkeurden die hem ongelukkig maakte. Of het besef van het altijd afhankelijk moeten zijn van zijn broer omdat mensen zijn kunst niet accepteerden. Van Gogh zelf wist dat zijn kunst iets betekende, iets voorstelde, oprechte kunst was en haalde daar zijn geluk uit.
Een van de dingen die Kuijer over Francis Goya meldt is dat hij  op hoge leeftijd een oude man tekende, daarboven staat "Ik leer nog steeds". Geen tekst voor een depressieve ongelukkige man, stelt Kuijer, het is een tekst van een man die nog steeds vreugde haalt uit zijn werk.


Kuijer pleit ook dat scholen belangstelling moeten wekken, naar de aanleg van het kind moeten kijken i.p.v. onder dwang het kind dingen leren die het niet interesseert. De belangstellig van het kind leidt vanzelf tot alles willen leren wat ze nodig hebben zoals rekenen, taal enz.
Als iemand eenmaal heeft gemerkt dat leren fijn is doordat het resultaat oplevert bijv. doordat je nu kan communiceren met iemand omdat je die taal geleerd hebt dan verdwijnt ook het negatieve beeld dat leren heeft. (Leren is voor nerds, voor de uitslovers.) Leren is de enige manier om dynamisch te blijven, niet leren leidt tot stilstand. Leren kan een genot zijn als het maar je interessegebied betreft. Het een leidt tot het ander. Leren is oneinidig. Kuijer betreurt het dat de status van de leraar gekelderd is, dat emotie overheerst.
Alles moet nu emotioneel ervaren worden, emotie is vlot, is in, rationaliseren is uit, wat sentimentele chaos tot gevolg heeft.


Ook het 'op zoek zijn naar jezelf' is volgens Kuijer een farce. Een "ik' wordt opgebouwd uit meerdere andere "ikken". Mensen beïnvloeden elkaar, leren van elkaar. Bovendien kun je door het leren je "ik" rijker maker en daardoor van betekenis worden voor een ander. Je wordt een persoonlijkheid dankzij het geleerde.
De wereld zelf is het wonder, het bestaan zelf is al een mysterie, volgens Kuijer, als je bijv. één mens goed in je opneemt dan ervaar je het wonder al. En dit geldt voor alles, als je er maar kennis van wilt nemen.


"Als u zich leeg voelt: stop er wat in."

ISBN 9789025340001 Pocket 158 pagina's, uitgeverij  Athenaeum Polak & van Gennep juni 2009
In het boek staan afbeeldingen van de schilderijen die Kuijer noemt of bespreekt.

© Dettie, augustus 2009

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER