Hitlers Geheime Ardennencommando
Kan Otto Skorzeny het verloop van WO II doen kantelen?
Michiel Janzen
December 1944 startte Hitler het Ardennenoffensief. Het weer was slecht, zodat de geallieerde luchtmacht niet in staat was het luchtruim te kiezen en het gebied van de Ardennen was een zwak verdedigde sector in het geallieerde front. De bedoeling was om door de Ardennen heen te stoten, de Maas over te steken en Antwerpen te veroveren. De geallieerde legers zouden dan in tweeën zijn gesplitst en aan het Westelijk front zou de kans op een snelle geallieerde overwinning zijn verkeken. Om zoveel mogelijk verwarring te stichten achter de Amerikaanse linies, beval Hitler zijn favoriete commando, de SS’er Otto Skorzeny, zijn mannen in Amerikaanse uniformen te steken en uit te rusten met jeeps en wapens van Amerikaanse makelij.
Het hele Ardennenoffensief was een ambitieus plan, maar het ging de Duitse middelen inmiddels ver te boven. Er was een groot gebrek aan brandstof voor de tanks, de tegenstand was taaier dan verwacht en na een paar dagen winters weer, klaarde het op en kon de geallieerde luchtmacht een verdere Duitse opmars beletten. De geallieerden hadden zich lelijk laten verrassen, maar al na twee weken was het duidelijk dat het offensief was mislukt. Hitler had er zijn laatste reserves voor opgeofferd. Het was zijn zoveelste gok, en dit keer mislukte die.
Tegen de achtergrond van het Ardenoffensief heeft Michiel Janzen een spannend boek geschreven. Hitler had Skorzeny ook de opdracht gegeven om een aanslag op opperbevelhebber Dwight Eisenhower te plegen. Eisenhower was het bindmiddel in het Westerse bondgenootschap, die bovendien de arrogante en ijdele Britse bevelhebber Montgomery nog enigermate in de hand wist te houden. Zijn uitschakeling zou het evenwicht en de samenwerking tussen Amerikaanse en Britse bevelhebbers grondig verstoren.
Naar mijn mening is Michiel Janzen er uitstekend in geslaagd om hier een spannend boek over te schrijven. Hij is heel goed op de hoogte van de historische feiten en weet dat vaardig te mengen met fictie. Deze mengvorm tussen fictie en non-fictie duiden we aan met ‘factie’. Lezers met weinig historische bagage zouden kunnen denken dat alles zich heeft afgespeeld zoals het in dit boek is beschreven. Maar dat is niet het geval. Voorzover ik weet is een Duitse commando nooit binnengedrongen tot in de slaapkamer van Eisenhower.
Janzen beschrijft hoe Skorzeny’s commando’s infiltreren in het geallieerde achterland. Sommigen van hen bereiken bijna hun doel, anderen vallen door de mand en worden gevangengenomen. Regelmatig krijgen we in de gesprekken die de personages met elkaar voeren meer te horen over hun oorlogsverleden. Janzen beschrijft de operaties waaraan zij deel hebben genomen. Zo weeft hij het Ardennenoffensief in in het grotere geheel van de Tweede Wereldoorlog.
Skorzeny was een man die door zijn moed en doortastendheid tot de verbeelding spreekt. Zijn meest opzienbarende actie was de bevrijding van de Italiaanse dictator Benito Mussolini in 1943. Maar hij heeft meer huzarenstukjes op zijn naam staan. Na de oorlog wist hij te ontsnappen naar het Spanje van dictator Franco. Die hield hem de hand boven het hoofd en Skorzeny kon aan een nieuwe carrière bouwen. Hij werd een succesvolle zakenman.
Kay Summersby, de chauffeur van Eisenhower, komt ook voor in dit boek. Volgens velen hadden Eisenhower en Kay een seksuele relatie met elkaar. Anderen betwistten dat weer. Het klikte in ieder geval tussen de generaal en zijn chauffeur. Ze gingen vertrouwelijke en vriendschappelijk met elkaar om. Janzen houdt het erop dat ‘Mamie’, de vrouw van Eisenhower, zich geen zorgen hoefde te maken. Haar man schrijft haar wekelijks een brief en ondertekent die altijd met ‘Yours truly forever’.
Volgens de achterflap van het boek is Michiel Janzen een schrijver van ‘factionverhalen’ die dicht tegen de werkelijkheid aan schuren. Dat is helemaal van toepassing op dit boek. Daarnaast publiceert Janzen over strategisch management en terreur.
Voor de liefhebbers van faction is dit een boek dat ik graag aanbeveel!
ISBN 9789401463300 | Uitgeverij Lannoo | Paperback | Omvang 360 blz. | november 2019
© Henk Hofman, 5 december 2019
Lees de reacties op het Forum en/of reageer, klik HIER