Non-fictie jeugd

De eik was hier
Bibi Dumon Tak

In de middenberm van de A58 bij Ulvenhout staat een bijzondere eik. Een zomereik, die er al 180 jaar staat, en dus al heel wat heeft meegemaakt. In 2018 werd hij zelfs verkozen tot boom van het jaar!
Maar nu wordt zijn bestaan bedreigd. De mens die niet zoals de eik kan stilstaan, maar altijd maar sneller en harder wil, zou meer asfalt nodig hebben. De snelweg wordt verbreed. En ja, dan staat de eik hinderlijk in de weg.
Zou het nu echt zover komen dat de onnadenkende mens deze prachtige bijzondere boom gaat vellen?


Hij – of zij, want de boom is geen mannelijk dan wel vrouwelijk wezen – vertelt aan de gaai die steeds in de takken gaat zitten, en helpt om de schadelijke rupsen en kevers weg te eten.


Toen de eikel ontkiemde en langzaam begon te groeien bevond de eik zich in een bos waar herten, eekhoorntjes en zwijnen op bezoek kwamen. Later werd er een landhuis gebouwd, op het landgoed Anneville. De boom zag fraai uitgedoste dames en koetsen met paarden die over de oprijlaan naar fraaie stallen in een groot park gereden werden.
In de eerste wereldoorlog was er een vluchteling: een uil kwam nestelen in de boom, het was hem te druk in België! Zo hoorde de boom de verhalen over de dodendraad. Gelukkig ging de oorlog voorbij. De uil verdween en eventjes waren er goede tijden. Tot er opnieuw een oorlog uitbrak, en er heel ander volk in het park en in het landhuis bivakkeerde: de Duitsers, de vijand!
Er kwamen ronkende auto’s, en de boom dreigde zelfs te verbranden toen er brand uitbrak. Gelukkig gebeurde dat niet, en werd de vijand weer verdreven.
Een korte periode woonde prins Bernard in het landhuis, en later Koningin Wilhelmina. Tot heel Nederland bevrijd was, toen vertrokken ze weer.


We weten het: het aantal auto’s groeide, groeit nog steeds, en er kwamen snelwegen. Door een toeval bleef de Troeteleik staan terwijl er om heen alle bomen gekapt werden.
De A58 loopt aan weerskanten van de boom. Ter bescherming is er een hek omheen gezet, maar nu dreigt er alsnog een kapvergunning afgegeven te worden. De regels rondom de stikstofuitstoot houden het voor nu nog tegen.
Hoe lang nog?


Het is de eik die vertelt. Over zijn verleden, over nu, in korte hoofdstukken.
De boom staat stil en heeft alle tijd om overal over na te denken. Dat geduld wordt afgezet tegen de haast die de gaai heeft. Die leeft immers niet zo lang als de boom. hij moet een nest bouwen zorgen voor nageslacht. Hij heeft geen tijd om te gaan zitten filosoferen. Want dat doet de eik: over tijd, over de bedreigingen. Over de hulp die hij kreeg, bijvoorbeeld toen geconstateerd werd dat het niet goed ging. Er werd nieuwe grond aangevoerd, een watersysteem aangelegd.
De eik accepteert: het is zoals het is. Waarom zou hij sombermans spelen?


Bibi Dumon Tak (Rotterdam, 1964) studeerde Nederlandse taal- en letterkunde aan de Universiteit Utrecht. Ze schreef voor de Boekieboekiekrant, maar was meteen enthousiast toen haar werd gevraagd een boek te schrijven: Het koeienboek waarvoor ze meteen een Zilveren Griffel kreeg!

ISBN 9789045125329 | paperback | 128 pagina's | Uitgeverij Querido| maart 2021
Afmeting: 20 x 12,5 x 1,3 cm | Leeftijd vanaf 8 jaar

© Marjo, 19 juni 2021

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER