Hasse Simonsdochter

Twee historische feiten: Jan van Schaffelaar sprong van een toren in Barneveld, en op een plaquette staat de tekst "Hasse, vrouw van Gert de klokkengieter", in Oudnederlands overigens. Rondom deze gegevens heeft Thea Beckman een spannend verhaal geschreven, dat speelt in de tijd van de Hoekse en Kabeljauwse twisten.

Hasse is een vrijgevochten jongedame, wonend in de rietlanden nabij Kampen. Als ze uitgehuwelijkt dreigt te worden, loopt ze weg, naar de stad. Daar arriveert ze net op het moment dat er een volksoploop is, Er gaat een man terecht gesteld worden..als ze naam van de misdadiger hoort, Jan van Schaffelaar, beseft ze dat ze de man kent. Hij heeft haar nog niet zo lang geleden gered uit de klauwen van een stelletje onverlaten, en daarbij een ervan gedood. Kan ze hem nu op haar beurt redden? Zal iemand haar geloven als ze de ware toedracht van de 'moord' vertelt? Ze denkt van niet, maar bedenkt zich dan dat er een andere uitweg is: Als een misdadiger terechtgesteld gaat worden kan men hem 'verbidden'. Opeisen. En net op tijd roept ze: "ik verbid hem".. Nu moeten ze wel meteen voor het oog van al dat volk in de echt verbonden worden, en of dat goed zal gaan, weten ze geen van tweeën.
Ze gaat met hem mee naar Zutphen, en als Jan, die huursoldaat is, in opdracht van de hertog van Gelre, naar Doornik moet, blijft ze alleen achter in Zutphen. Maar het leven in de stad bevalt haar niet, en samen met Tieske, de hond, trekt ze de bossen in, waar ze zich prima in leven weet te houden. Jan komt terug, en moet de nodige moeite doen om zijn vrouw terug te vinden.
Jan van Schaffelaar is nu gehuurd om de geldtransporten die naar de hertog van Bourgondië gaan te onderscheppen met zijn troep woeste ruiters. Hasse sluit zich erbij aan, in manskleren en als volleerd boogschutter dwingt ze respect af bij de mannen.
Maar natuurlijk worden de activiteiten van de roversbende met lede ogen aangezien door de steden..en als dan de Dominicaan Egidius kans ziet om de haat die hij ten opzichte van Hasse voelt (godslasterlijk: een vrouw in manskleren, met nog een grote mond ook) worden Jan en zijn mensen gedwongen zich terug te trekken in de toren van Barneveld. Na Jans dood trekt Hasse zich terug met hun dochtertje, maar ze zal een nieuw geluk vinden.

Thea Beckman heeft een mooi verhaal geschreven, maar behalve enkele historische feiten is het natuurlijk fictie. Wie weet zou het zo gebeurd kunnen zijn. Maar of de manier van leven in die tijd echt zo was, dat weten we niet. De uitbuiterij van de boeren, het aanzien van adel en geestelijkheid, dat zal wel zo geweest zijn, maar was Kampen inderdaad een schonere stad dan andere steden? Jammer dat die Hoekse en Kabeljauwse twisten zo ingewikkeld waren, ik had er graag een beter en begrijpelijker overzicht van gekregen.
Niettemin, een mooi boek...

Leeftijd: 13-15 jaar Uitgever: Lemniscaat Verschenen: 1983 ISBN: 9060695402

© Marjo