Non-fictie

Het verborgen leven van bomen
wat ze voelen, hoe ze communiceren - ontdekkingen uit een onbekende wereld
Peter Wohlleben

Wat veel mensen niet zullen geloven: bomen communiceren niet alleen met elkaar, ze zorgen zelfs voor elkaar. Ze voeden ook hun kinderen op. Die communicatie gaat met behulp van geuren, maar ook door chemische of elektrische processen.
Bomen onthouden dingen, en weten op een heel eigen manier wanneer er een einde aan de zomer komt, of wanneer de lente begint. Dit weten we eigenlijk al wel, maar we staan er niet bij stil. Maar ieder najaar verkleuren de bladeren en vallen ze op de grond. Dus weet een boom dat het tijd is om dat te gaan doen! Maar hoe dan?
Nadert de koude periode dan slaan bomen het chlorofyl uit het blad op in de boom, en in de lente kunnen ze dat weer loslaten. Zo overleven ze de droge, koude winter.


En heb je je ooit niet al afgevraagd waarom er het ene jaar zoveel eikels en beukennootjes zijn en het jaar daarop nauwelijks? Daar zit geen regelmaat in, want bomen weten wanneer ze vruchten moeten dragen. De bomen stemmen dat zelfs op elkaar af! Het heeft immers geen zin als er bomen niet meedoen. Want wat is de bedoeling?
De noten worden gegeten door zwijnen en herten. Het is heel slim van die bomen, want als ze niet ieder jaar eenzelfde hoeveelheid laten vallen, kunnen de dieren er zich niet op in stellen. Zijn het er veel dan gedijen herten en zwijnen en komen er veel meer. Dat moet je als boom een beetje regelen, want er horen wel noten achter te blijven. Dus als je er voor zorgt dat er ook jaren zijn waarin er veel minder dieren zijn, doordat je veel minder noten produceert, dan is de kans groter dat er het jaar daarop noten blijven liggen, zodat die kunnen ontkiemen!


Verbazingwekkend is ook de ontdekking dat bomen elkaar ondersteunen. Mocht je als boom de pech hebben dat de grond waar je staat niet zo geschikt is, of je hebt te maken met een vijand, dan krijg je via een ondergronds stelsel toch de nodige voeding! Dat gaat met behulp van het wortelstelsel en de schimmels die daar ook leven. Er is een nauwe samenwerking tussen bomen en schimmels in allerlei vormen. Ze wisselen voedingsstoffen uit de bodem waar een boom niet bij kan voor suikers die de schimmels zelf niet kunnen maken.
Eigenlijk hebben al die solitaire bomen in parken en in tuinen het maar slecht getroffen. Niemand kan hen helpen. Is er de onderlinge band wel, dan kunnen gezonde bomen zelfs dode soortgenoten nog jaren in leven houden!


De beste ontdekking is dat wij mensen er baat bij hebben als we door bossen wandelen. Echte bossen, geen park. Onze bloeddruk en longinhoud verbetert zienderogen! Bepaalde chemische stofjes die door de bomen uitgescheiden worden hebben een gunstige invloed op ons lichaam, waarschijnlijk ook op ons immuunsysteem. Hoe dat komt vereist verder onderzoek, maar dat het gebeurt is een feit.
Nog een ding waarom wij er voor moeten zorgen dat onze bossen behouden blijven: in een bos wonen zo‘n 6000 soorten dieren, insecten, kleine zoogdieren, vogels. En ieder levend wezen, dus absoluut ook een boom, is belangrijk voor het overleven van de mens!


Het boek leest als een trein, moeilijke woorden worden duidelijk uitgelegd en er zijn zeer veel fraaie natuurfoto’s. Een boek dat iedereen zou moeten lezen!


Peter Wohlleben (1964) studeerde bosbouw en werkte meer dan 20 jaar bij bosbeheer in het Rijnland. In 2006 nam hij ontslag om zijn ideeën over ecologie in de praktijk te kunnen brengen, en werd boswachter van een gebied van 1200 hectare in de Eifel. Hij schreef inmiddels meerdere boeken over het bos, dieren en natuurbehoud.
Zijn boek Das geheime Leben der Bäume werd in allerlei talen vertaald en is in veel landen een bestseller. Begin 2018 is er zelfs een ‘Het verborgen leven van bomen voor kinderen’ verschenen.

ISBN 9789400507326  | hardcover | 222 pagina's | Uitgeverij Lev. | maart 2016
Vertaald uit het Duits door Bonella van Beusekom

© Marjo, 31 mei 2021

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER