De baard van Fidel

Wat ik al vermoedde is waarschijnlijk waar.
De boeken die ik las over Cuba van Barrios, Samartin en Eire zijn geschreven vanuit een kapitalistisch standpunt. Zij waren enkelen van de blanken die Cuba ontvluchtten in de jaren na de revolutie. De blanken hadden het goed in Cuba, zij hadden land, aanzien en bedienden/slaven onder het bewind van Batista.
Toen kwam Fidel Castro met zijn socialistische idealen en zij werden onteigend. Natuurlijk was dit voor hen niet de juiste politiek, niet de manier waarop zij wilden leven. En ze vertrokken naar Noord-Amerika. Maar hoe dachten/denken de Cubanen over Fidel? De zwarte bevolking, die tot dan toe nauwelijks kansen had op onderwijs, of een goede baan?

Jaren later (1980-1990) gaat Jo van Damme naar Cuba, niet als journalist, want die krijgen de geïdealiseerde toespraken van de leiders voorgeschoteld, en de praatjes waarmee het socialisme verheerlijkt wordt. Maar ook niet als toerist, want die komen niet verder dan de luxe hotels en witte stranden. Van Damme gaat tussen het volk, hij praat met de ritselaars, met de prostituees en de arbeiders. Hij ontdekt dat er over het algemeen gepraat wordt over Castro als over 'onze Fidel', die veel goeds gebracht heeft.
Er is gratis -dus voor iedereen- gezondheidszorg, gratis onderwijs, en een redelijke sociale voorziening. Maar er zijn ook tekorten. Het volk staat dagelijks urenlang in de rij om met hun bonnen (eerlijke voedselverdeling) goederen te kopen die er misschien niet eens zijn. Er is wel openbaar vervoer, maar je hebt als reiziger erg veel geduld nodig en je moet geen luxe verwachten. De luxe is er voor de toeristen. Zij hebben toegang tot luxe uitgaansgelegenheden, winkels waar alles is, en lekker eten. Voor de Cubanen is er rijst met bonen, of bonen met rijst en voor de variatie een rijstschotel met bonen. Geen wonder dat er volop zwarte handel is, dat meisjes zich voor een goede maaltijd aanbieden.

Kortom: de ideeën zijn goed, maar de uitwerking laat te wensen over. In hoeverre is dit de schuld van Amerika, die een economische boycot hanteert, al jarenlang? Tot aan de glasnost is het tekort aan goederen opgevuld door handel met Rusland, maar hun goederen waren van inferieure kwaliteit.
Kapitalisme versus socialisme, waar kiest een mens voor?

139 pag. Hadewijch (1994) ISBN: 9052402701

© Marjo