Non-fictie Jeugd

De plant die aan land kroop
Caspar en Rik van der Kooi

Oftewel: hoe alle leven vanuit de plantenwereld is ontstaan.

‘Het ontstaan van planten heeft heel, heel lang geduurd. Zo lang, dat je het eigenlijk niet voor kunt stellen. Twintig dagen kunnen we ons nog wel voorstellen. Twintig jaar is al lastiger en twintig miljoen jaar is onvoorstelbaar!’

Zo’n 500 miljoen jaar geleden moet het gebeurd zijn. De voorouders van onze planten kropen voor het eerst aan land. Natuurlijk waren we er niet bij, dus hoe dat gebeurde, dat weten we niet.
Ook niet hoe precies de ontwikkeling verder ging: van mossen naar varens, en dan paardenstaarten (de planten natuurlijk, en die bestaan nog steeds).
Op een gegeven moment ontstonden zaadplanten, dat zijn planten die zichzelf konden vermeerderen door middel van zaden. Er wordt uitgelegd hoe dat gaat. Nou ja, kàn gaan, want er zijn vele manieren. Maar bij ieder zaadje, hoe groot of klein ook, komt op een gegeven moment een wortel naar buiten. Daarna volgt de omvorming tot kiemplantje, en als het blijft groeien wordt het plantje groter, en kan in de loop der jaren ook uitgroeien tot enorme bomen.

In het boek wordt uitgelegd dat er verschillende manieren zijn om zaad te verspreiden. Na de ontwikkeling van naaldbomen die hun zaden verstoppen in hun vruchten - de kegels bijvoorbeeld van een dennenappel. Daarna ontstonden planten die tot bloei kwamen, en zich op deze manier voortplantten. Met vaak de hulp van dieren, die in de tussentijd ook ontstaan waren. Dat is het verhaal van het belang van de bij, maar zeker ook veel andere insecten spelen een rol: zij verplaatsen stuifmeel van de ene bloem naar de andere.

Er wordt uitgelegd wat een- en tweelobbigen zijn en over orchideeën die een klasse apart vormen.
Hoe slim de plantenwereld in elkaar zit, begrijp je als je leest dat uitvinders er hun voordeel mee deden. Bijvoorbeeld het klittenband, dat gemaakt is naar het voorbeeld van bepaalde zaadjes die zich met behulp van haakjes kunnen vasthechten aan de vacht van een dier.

Casper van der Kooi is evolutionair bioloog en weet er dus alles van. Maar dan moet je het nog kunnen omzetten in voor kinderen begrijpelijk taal. En dat kan hij. Daarbij wordt hij uitstekend geholpen door zijn broer, die er prachtige afbeeldingen (kunstwerkjes) bij maakte.

Casper van der Kooi is evolutionair bioloog bij de Rijksuniversiteit Groningen. Samen met zijn onderzoeksgroep doet hij onderzoek naar de rol van kleur in de natuur. Hij probeert te begrijpen hoe dieren en bloemen kleuren maken en hoe kleur evolueert in relatie tot wat dieren zien.
Rik van der Kooi is beeldend kunstenaar en illustrator. Na zijn afstuderen is hij zich gaan toeleggen op het maken van vrij werk.

ISBN 9789047715832 | Hardcover | 48 pagina's | Uitgeverij Lemniscaat | september 2025 |
Leeftijd vanaf 9 jaar

© Marjo, 11 oktober 2025

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Seks en zo
Voor wie groeit en verandert en alles wil weten
Illustraties: Michael Emberley
Tekst: Robbi H. Harris

Het is doodgewoon dat je nieuwsgierig bent en meer wilt weten over wat er allemaal met je lichaam gebeurt. De meeste veranderingen hebben met maar één ding te maken: ze zorgen ervoor dat je een baby kunt maken en krijgen. En het maken van een baby heeft veel te maken met seks. [...]
Voor de meeste jongeren is seks een groot vraagteken. En dat je daar meer over wilt weten is de normaalste zaak van de wereld.

Uit bovenstaande regels is op te maken dat in dit boek klip-en-klaar alles over je lichaam, gender, seks enz. gesproken wordt. Niks geen geheimzinnig gedoe, er wordt precies vertelt hoe het allemaal is en gaat en wát het allemaal is. 

Als eerste worden de verschillen tussen een meisje en een jongen aangegeven en dat slaat vooral op de geslachtsorganen. Dankzij simpele maar leuke tekeningen wordt dat uitgelegd en zo leer je bijvoorbeeld dat iedereen inwendige en uitwendige geslachtsorganen heeft. 
En hoe voelt het als je zin in seks krijgt? En wat en hoe gaat het als je met elkaar naar bed gaat oftewel gemeenschap hebt? En wat is raar? (niet veel) en hoe weet je of je homo, bi, lesbisch, transgender, cisgender, queer, non-binair enz bent? En wat betekenen al die woorden?

Heel goed is de afbeelding van allerlei lichaamsvormen. Lang, kort, dik, dun, grote borsten, kleine borsten, oude, jong... zo zie je dat alles gewoon normaal is. 

Je leest ook hoe je geslachtorganen eruit zien en hoe ze werken. Hoe je lijf verandert in je puberteit, wat er dan in een vrouwen- en mannenlichaam gebeurt. Hoe het komt dat een vrouw dan kinderen kan krijgen. Hoe je jezelf plezier kan bezorgen door zelfbevrediging.
Maar ook dat je niet alles hoeft te doen als je dat niet wilt en hoe je dat goed duidelijk kunt maken. En ook de seksueel overdraagbare aandoeningen (soa) komen voorbij, evenals wat je dan moet doen als je ontdekt dat je een soa hebt. 
Kortom, het boek is erg compleet, niets rond seksualiteit wordt gemist. 

Erg leuk zijn de stripverhaaltjes met twee fantasiefiguren die van alles over seks met elkaar bespreken. Doorheen het boek zie je ze ook af en toe een opmerking maken. Daarnaast zijn er andere afbeeldingen die bijdragen aan de tekst.

Prima boek voor iedereen die meer wil weten over seks en alles wat erbij komt kijken.

ISBN 9789025774783 | Hardcover | 112 pagina's | Gottmer | Herziene editie 18 augustus 2021 (1e druk 1995)
Leeftijd 9+

© Dettie, 30 september 2025

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Fossielenschatkist
Illustraties: Natalia Cardozo
Tekst: Amy Atwater

Met fossielen om aan te raken! staat op de cover te lezen. Dat kun je gelijk ontdekken want ook het mooie ronde fossiel op de voorkant van het boek is in mooi reliëf gemaakt. 

Als je het boek openslaat zie je gelijk allemaal tekeningen van stenen met fossielen erin. Je wordt gelijk nieuwsgierig ervan. Maar wat is een fossiel eigenlijk?

Fossielen zijn de overblijfselen van oude planten, dieren, bacteriën of schimmels. Ze zitten verborgen in lagen gesteente.

We lezen ook op deze pagina hoe fossielen ontstaan én de inhoudsopgave. 'Elk fossiel vertelt een verhaal' lezen we o.a. En wat ze ons te vertellen hebben zien we in dit boek. 

Een van de eerste dieren op aarde waren de Trilobieten. Dat zijn uitgestorven zeedieren. In de tekst en op de afbeeldingen leren we hoe zij eruit zagen, waar ze leefden en wat ze aten! Zelfs dat kunnen ze terugvinden in de fossielen. Op deze pagina kun je ook een Trilobiet aanraken, zodat je weet hoe het gevoeld moet hebben als je hem oppakte.

Op de volgende twee pagina's maken we kennis met de Tiktaalik Rosae. Op de afbeelding is het best een grappige vis met grote vragende ogen.

"Tiktaalik hield het midden tussen een vis en de eerste viervoeters. Hij had vinnen, kieuwen en schubben als een vis, maar ook een sterk bekken, een ribbenkast en een nek als een landdier. Hij had waarschijnlijk ook longen om lucht te kunnen ademen."

De Dimetrodon lijkt op een dinosaurus, maar was het niet. 'Een vleesetend roofdier', lezen we. Ook hier zien we weer prachtige afbeeldingen van. De zeer informatieve teksten staan er kleine kaders bij. 

Verder maken we kennis met Ammonieten, de Plesiosaurus, een zeereptiel die lijkt op een dinosaurus maar dan met een lange nek. De vrij kleine dinosaurus met veren, de Archaeopteryx, is heel mooi om te zien. De veren zijn een prachtige kleur blauw, of ze konden vliegen is niet bekend. 
De iguanodon is meer een dinosaurus zoals wij denken dat een dinosaurus is. Groot met een dik lijf en een staart. Maar de Iguanodon at alleen maar planten. Dus echt bang hoefde je er niet voor te zijn, alleen voor zijn kracht wel misschien.

En dan... de bekende Tyrannosaurus Rex. Die was enorm, wel 12 meter, en hij woog ongeveer 5000 tot 7000 kilo! Hij kon ook heel goed ruiken, wat heel handig was bij de jacht.

De Australopithecus Afarensis waren onze menselijk voorouders. Op de illustratie zijn ze nog helemaal behaard en ze liepen al op twee benen. Heel bijzonder om onze voorvaderen te zien.
De Smilodon heeft echter niets menselijks, die heeft meer weg van een tijger of luipaard. Het was de grootste sabeltandkat. Prachtig om te zien.

En dan is het boek jammer genoeg alweer uit! Op de laatste pagina zien we nog wel een overzicht van fossielen door de tijd heen, maar dan is het helaas klaar. Je zou nog uren willen blijven kijken naar al die geweldige dieren. Je kunt je nauwelijks voorstellen dat ze hier op aarde leefden! Dat maakt het boek ook zo fascinerend, mede dankzij de verhelderende en prachtig weergeven illustraties van Natalia Cardozo. Op alle pagina's is er altijd een fossiel in reliëf.

Echt een boek om heel veel in te kijken én te voelen!

ISBN 9789047717492 | Hardcover | NUR 223 | 24 stevige pagina's | Lemniscaat | 9 september 2025
Formaat: 28,7 x 24,7 cm | Leeftijd 7+

© Dettie, 29 september 2025

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Mens en dier
Stern Nijland


De titel is goed gekozen: dit boek gaat over de relatie tussen mens en dier. Dat er die is, daar kunnen we niet omheen, maar soms liggen de dingen een beetje anders dan je dacht.

Al snel rijst de vraag: klopt het wel dat wij mensen de aller-, allerbelangrijkste soort op aarde zijn? Dat denken we immers wel!
Die vraag moet je nog maar eens overdenken als je alles gelezen hebt…

Kunnen wij mensen zonder dieren? En als we ze dan zo graag knuffelen, of voor een kar spannen, of naar ze kijken in een dierentuin: zorgen wij eigenlijk wel goed voor de dieren?
Bieden we ze de ruimte die ze nodig hebben?

Er zijn veel overeenkomsten tussen een mens en een dier, bij de verschillende dieren kan dat steeds anders zijn, maar een feit is het!
Het uiterlijk al: zowel mens als dier hebben een huid, longen, ledematen, een hart enz. Het DNA waarin al je eigenschappen opgeslagen zijn, is voor 98 procent gelijk aan dat van een chimpansee.

Het boek bestaat uit diverse hoofdstukken, over bijvoorbeeld dierenarbeid. Over de jacht, en hoe we huisdieren houden. Over fokken, wat vaak niet goed is voor de dieren; over hoe wij mensen dieren onze wil opleggen en daar soms wel erg ver in gaan (denk aan een circus); over het gebruiken van dieren: we sturen stieren de arena in om er niet levend uit te komen. We gebruiken paarden en olifanten in een oorlog.

Ook is er een hoofdstuk over de dierenarts. Natuurlijk is het heel goed dat die er zijn, maar het kan je veel geld kosten. En zijn we ook in deze zorg niet doorgeslagen? Hebben we echt nog het beste voor met een dier?

Je leest in dit boek allerlei feiten, in korte stukjes tekst, of ook langere lappen. De tekeningen zijn soms grappig, maar drukken de kijker niettemin op feiten die misschien niet zo horen te zijn.
Wat Stern Nijland heel mooi doet: bij veel hoofdstukken stelt ze de lezer een vraag:

Denk jij wel eens over wat er in je eten zit?
Als jij een dier als hulpdier mocht kiezen, welke zou dat dan zijn?

Zo betrekt ze de jonge lezer nog meer bij hetgeen ze vertelt.
De hamvraag is:

Hebben dieren ons echt nodig of kunnen ze best zonder ons?

Vanaf dat je het boek in je handen hebt, en nog meer als je het openslaat, is het genieten! Wat een prachtige illustraties!
En je hoeft het niet in een keer te lezen, zo af en toe eens openslaan kan ook. Des te meer is het genieten, want je kijkt vast verder dan je eigenlijk van plan was.
En je leert er erg veel van, want er staan dingen in die je misschien nog niet wist…dingen waar je eens over na kunt denken.


Stern Nijland (Utrecht, 1976) heeft in Groningen illustratie gestudeerd aan de kunstacademie en is daarna prentenboeken gaan maken. Ook is ze leerkracht in het basisonderwijs geweest. Ze maakt veel grafisch werk zoals linosnedes, maar ook pentekeningen en gedetailleerde tekeningen van dieren en natuur.
Stern houdt van het geven van workshops met een tekst-beeld combinatie, beeldverhalen maken, tekenen, illustreren, en licht grafisch werk zoals materiaaldruk.

ISBN 9789047717010 | Hardcover | 87 pagina's | Uitgeverij Lemniscaat | juni 2025
Leeftijd vanaf 8 jaar

© Marjo, 17 augustus 2025

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Een onverwachte held
Het verhaal van Wolf 8
Rick McIntyre en David A. Poulsen


"Dit boek gaat over het leven van Wolf 8, een beroemde wolf die meekwam met een groep die in 1995 in Yellowstone National Park werd uitgezet, nadat de wolven er waren verdwenen."

Zoals in bovenstaand citaat te zien is, hebben alle wolven die in het Yellowstone National Park zijn uitgezet geen naam maar een nummer. Wolf 8 hoorde bij de Crystal Creek-roedel, die bestond uit vader (Wolf 4) en moeder (Wolf 5) en hun welpjes Wolf 2, 3, 6 en 8. Wolf 8 was de kleinste van de roedel. Hij werd veel 'gepest' door zijn broertjes die veel sterker en groter waren. Toch is het die kleine, grijze, verfomfaaide wolf, die uiteindelijk de krachtigste en slimste blijkt. 

Ondertussen maken we kennis met een vrouwtjeswolf (Wolf 9) uit de, eveneens in het Park uitgezette, Rose Creek-roedel. Zij heeft net 8 welpjes op de wereld gezet. De vader (Wolf 10) is echter doodgeschoten door een man uit het stadje Red Lodge. Het team van het Yellowstone Park nemen Wolf 10 en haar welpjes onder hun hoede tot de welpjes groot genoeg zijn om in het wild te kunnen overleven. Welpje 21 toont al snel zijn alfaman capaciteiten. Zo klein als hij is, probeert hij de Rose-Creek roedel al te beschermen. 

Eenmaal terug in het wild verschijnt plots Wolf 8, inmiddels anderhalf jaar oud. Over hem zijn inmiddels al enkele mooie verhalen over zijn vriendelijkheid, moed, inzicht en kracht geschreven. Hij begint met de welpjes van Wolf 9 te spelen... dat bevalt haar wel. En zij en Wolf 8 vormen al snel een paar. 

Er is echter nóg een roedel, de Druid-roedel, en dat is een heel andere, minder goedmoedige roedel. Vooral Wolf 40 uit die roedel zal voor de nodige grote problemen zorgen.

In het boek volgen we de drie roedels en daardoor leren we veel over het gedrag in hun leefomgeving en de omgang met elkaar, wat fascinerend is. De wolven vertonen veel overeenkomsten met mensen. Ook zij hebben verdriet, zijn blij, hebben mededogen of zijn meedogenloos. 

Het verhaal is verteld door Rick McIntyre (1949), een van de meest vooraanstaande wolvendeskundigen ter wereld. Hij observeert al vijfenveertig jaar wolven in grote nationale parken in de Verenigde Staten en schreef er voor volwassenen allerlei boeken over. Zo ook het boek 'The Rise of Wolf 8'.
David A. Poulsen (1946) de Canadese auteur van meer dan vijfentwintig boeken voor kinderen en jongeren, herschreef het verhaal over Wolf 8 tot kinderboek.

Hij haalt af en toe de letterlijke teksten van Rick McIntyre aan en persoonlijk vond ik dat jammer, het maakt dat je uit het verhaal raakt. Bovendien doen die teksten een beetje star aan in verhouding tot de overige tekst. Soms merk je ook dat het oorspronkelijke verhaal niet voor kinderen bedoeld was. De taal in het verhaal s zo veranderd dat het voor kinderen goed te lezen moet zijn en dat komt soms wel een beetje gemaakt over.

Dat neemt echter niet weg dat het een fijn en erg interessant boek is om te lezen. Je leert echt veel over de wolf en kijkt ook met andere ogen naar dit mooie dier als je het boek uit hebt. Je beseft wat voor prachtige en intelligente wezens het zijn. De jonge dierenliefhebbers zullen genieten van dit boek!

ISBN 9789493374232 | Hardcover | 120 pagina's | Uitgeverij Blauw gras | 29 augustus 2025
Vertaling Bibi Dumon Tak | Leeftijd 9+

© Dettie, 23 september 2025

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Superslimme vogels
Kate Read

Vogels, daar weten we veel meer van dan je zou denken. Het zijn niet zomaar fladderaars die de hele dag een beetje fluiten en zingen.
In het voorwoord en in de inleiding kun je al lezen dat vogels heel erg slim zijn. Kleine dieren, kleine hersenen, zou je denken en dat is natuurlijk ook wel zo, maar dat zegt niets over hun slimheid.
Het denkvermogen van een levend wezen hangt af van het aantal neuronen dat hun hersenen bevatten. Neuronen zenden elekrische impulsen uit, om het lichaam te zeggen wat het moet doen.
Een mens heeft 86 miljard neruronen. Vogels hebben er ook miljoenen, soms zelfs miljarden, maar: zij kunnen nieuwe neuronen maken, hetgeen wij mensen niet kunnen.
Vogels kunnen vaardigheden ontwikkelen, ze zijn slim en nieuwsgierig, ze kunnen communiceren, samenwerken en gereedschap maken!

Als je daar meer over wilt weten, dan heb je het juiste boek in handen, je gaat je verbazen!

Het boek is verdeeld in hoofdstukken die gaan over het geheugen, over de communicatie, over imitatie en architectuur. En over gereedschap, onderzoeken en samenwerking.
Vervolgens worden er een aantal vogels genoemd, met daarbij vermeld waar ze leven. Het zijn vogels van overal in de wereld, er zitten bekenden bij, maar ook vogels waar je vast nog nooit van gehoord hebt.
Allemaal zijn ze bijzonder!

Denk eens aan de postduif:
Hersenen ter grootte van een pinda, maar meesters in navigeren!
Hoe ze dat precies doen is niet bekend, maar ze vinden altijd (!) hun weg terug naar huis.
En de boerenzwaluw kan dat ook: zij vliegen wel 10.00 kilometer naar de plek waar ze overwinteren, en natuurlijk ook weer terug. Naar het nest dat ze eerder gebouwd hebben, dat zo ingewikkeld in elkaar zit dat ze jaren, soms wel 15 jaar achter elkaar terug komen naar dat plekje.

Je kent ook vast de koekoek die haar ei legt in het nest van een ander vogeltje. Onze karekietjes lijken er nog steeds in te trappen, maar in Australië leeft het ornaatelfje, dat er vaak in slaagt de koekoek – in dit geval de Horsfield bronskoekoek - weg te jagen. Daarbij roept het kleine vogeltje de hulp in van andere vogels! Ze hebben namelijk een speciale alarmroep voor als ze een koekoek zien.
En die andere vogels willen graag helpen.

Kraaiachtigen blijken de meest intelligente vogels te zijn. Zij maken hun eigen instrumenten met hun snavels en klauwen, om daarmee voedsel te pakken te krijgen. Echt: daar moet je voor kunnen nadenken!
Zo is er de zwarte wouw, die leeft in Australië. Verbijsterend! Het is een brandstichter!
Tenminste, dat doen ze soms. Als er – zonder hun inmenging - brand ontstaat, vliegen ze naar de voorkant van die brand. Daar rennen kleine dieren, op de vlucht voor de vlammen. Lekker, denkt de wouw.
Maar er zijn ook wouwen gezien die brandende takjes oppikken en laten vallen op plekken waar nog niets brandt!
En een reiger die een stukje brood vindt, je zou verwachten dat hij dat meteen opslokt, maar dat is niet altijd zo: ze gebruiken het brood om mee te vissen!
Deze feiten en nog veel meer staan in dit zeer aantrekkelijke boek. Het heeft prachtige, felle kleuren. De afbeeldingen binnen in het boek zijn collages en monoprint. Dat is nogal omslachtig om te maken, en dat zie je er dan ook aan af. Ze zijn heel mooi!

Kate Read studeerde kinderboekenillustratie aan de prestigieuze Anglia Ruskin-universiteit van Cambridge. Ze debuteerde met Eén vos.
www.kateread.co.uk

ISBN 9789047717218 | Hardcover | 96 pagina's | Uitgeverij Lemniscaat | juli 2025 | Vertaald uit het Engels door Steven Blaas | Leeftijd vanaf 8 jaar

© Marjo, 15 augustus 2025

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Wildzoekers - In de stad
Illustraties: Suzanne Diederen
Tekst: Maartje Kouwen

En dan loop je door je straat, door de stad, en je ziet niet wat er allemaal te zien is!
Tot je dit boek gelezen hebt: de schellen vallen van je ogen, want ja, het is zo: er valt juist heel veel te zien!
In welk seizoen je ook gaat, er is altijd wat te zien.
Suzanne Diederen en Maartje Kouwen wijzen je er op, als je het zelf niet al ziet.

Kijk tussen de stoeptegels, langs de gevels…misschien is er een kanaal of gracht in de buurt, daar is ook veel te zien! Of in het park.
Een tip: beeld je in dat je een hond bent: waar zou je je poot optillen?
En mocht je slakken zien, dat zijn geen vieze beesten: fascinerend zijn ze, zoals ze zich voortbewegen, kalm en bedaard. En als je er meer ziet: organiseer dan eens een slakkenrace!

We hebben vier seizoenen in Nederland en in elke seizoen is een plant of boom anders. Denk aan de mooie herfstkleuren! Ook hoe het er uit ziet in de lente, zomer en winter, dat is de moeite waard om eens goed naar te kijken.
En zeker: je wordt  nat van regen, maar lekker door de plassen stampen? Of er over heen springen? Leuk toch?
Waarschijnlijk ben je wel zo slim om regenlaarzen aan te trekken, maar hoe komt het dat daar geen water doorheen komt?
Er valt zoveel te beleven buiten. Ook ’s nachts, maar dan hoor je wel in je bed te liggen natuurlijk…

Grappig: in de inleiding staat wat je zoal mee neemt als je naar buiten als wildzoeker: een fototoestel, een vergrootglas, een fles water, iets lekkers en… stoepkrijt!
Huh? Stoepkrijt?
Misschien kan je het wel verzinnen, waar je stoepkrijt voor nodig zou kunnen hebben, maar zo niet: dit boek lezen!
Dat is geen straf hoor, er staan mooie afbeeldingen in, vaak over twee pagina’s heen.

Behalve veel informatie, mooie afbeeldingen staan wer ook tips in dit boek over spelletjes die je kan doen buiten. Nee, geen tikkertje, maar wel leuk!

Maartje Kouwen is bioloog en werkte als journalist en eindredacteur bij biologenvakblad Bionieuws. Nu maakt programma’s voor basisscholen bij het CWC, onderdeel van de Universiteit Utrecht, om kinderen in aanraking te brengen met wetenschap en met de universiteit. Ze doet nog freelance klussen ernaast en schrijft boeken.


ISBN 9789047717539 | Hardcover | 77 pagina's | Uitgeverij Lemniscaat | juni 2025 |
Afmetingen 17,5 x 20,5 cm | Leeftijd vanaf 7 jaar

© Marjo, 30 juli 2025

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Vliegen! Een getekende geschiedenis van de luchtvaart
Jacek Ambrozewski


Wil je alles weten over de geschiedenis van alles wat ooit in de lucht heeft gevlogen – en nog vliegt – dan is dit het boek voor jou.
Hoe kwamen mensen op het idee om de lucht in te gaan?
Er zijn planten die hun zaadjes de lucht in gooien: Als je bijvoorbeeld een paardenbloem bestudeert dan zie je daar al een voorbeeld van: al die pluisjes gaan als wervelende parachuutjes die lucht in. En zo zijn er meer planten.
Ook dieren geven het voorbeeld. Natuurlijk de vogels, die vliegen met twee vleugels, maar er zijn dieren die twee paar vleugels hebben – libelles en vlinders - en die dus op een heel andere manier in de lucht voortbewegen. De mens kan zich ook verbazen over de vliegende kikker, en de vliegende slang!

En dat wilde de mens ook: vliegen. Maar hoe dan?
In dit boek lees je over de eerste pogingen, en hoe aan het begin van de twintigste eeuw de gebroeders Wright het eerste vliegtuig ontwierpen.
Natuurlijk was het nog lang niet zoals wij het nu kennen, maar toen eenmaal de eerste stap gezet was, ging het hard.

En zo lezen we over de ontwikkeling, van de eerste luchtballonnen en zweefvliegtuigen tot straaljagers en drones.
Er wordt verteld over de mislukkingen, en over toepassingen die we misschien liever niet gezien hadden: bommenwerpers bijvoorbeeld.
Hoe werkt dat allemaal, dat lees je in dit boek!
Je leert hoe je zelf een vliegtuig kan bouwen, hoe je een vliegtuig bestuurt en nog heel veel meer.

Het boek begint met een inhoudsopgave, en een tijdlijn en eindigt met een register.
En: heel belangrijk: natuurlijk staat er tekst in het boek - misschien zijn de letters wel wat aan de kleine kant – maar het is vooral een getekend boek. Schematische tekeningen, een uitleg of verhaal in stripvorm, waarin veel humoristische tekeningetjes zitten.
Het is heel veel, maar omdat de hoofdstukken duidelijk aangegeven staan kun je alles goed terugvinden.
Het boek is wel wat onhandig vanwege de grootte, maar om al die informatie kwijt te kunnen kan de maker niet anders.
Voor kinderen - en volwassenen - vanaf een jaar of negen. 

Extraatje: aan de binnenkant van de omslag vind je militaire vliegtuigemblemen en staartontwerpen van luchtvaartmaatschappijen van vroeger en nu. Ideaal voor vliegtuigspotters!

Jacek Ambrożewski studeerde aan de Academie voor Schone Kunsten in Warschau. Hij werkt als illustrator en grafisch ontwerper. Zijn werk werd al meermaals bekroond.

ISBN 9789020932935 | Hardcover | 106 pagina's | Uitgeverij Lannoo | mei 2025 |
Afmeting 280 x 378 mm | Vertaald uit het Pools door Jet Zegers | Leeftijd vanaf 9 jaar

© Marjo, 14 juli 2025

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Lichaam en brein
Knappe koppen
Rosie Cooper


Als je een knappe kop bent en je wilt nog knapper worden, lees dan dit boek!
Op gekleurde pagina’s staat de tekst, overzichtelijk en in behapbare brokken geordend, met heel veel tekeningen – illustratief, humoristisch, schematisch, van alles wat.
Er staan proefjes, testjes en puzzels (met de antwoorden achterin) te veel op op te noemen.

In het hoofdstuk Doezelend naar Dromenland vind je informatie over dromen: wanneer droom je, waarom droom je, wat zijn lucide dromen, over praten in je slaap en slaapwandelen. Dromen dieren ook? Wat is slaapverlamming?

Over Eten en Scheten, nou dat wordt vast een populair hoofdstuk, maar natuurlijk is ook die informatie handig - zelfs belangrijk - om te weten. Net zoals de hoofdstukken over alles wat je lichaam verlaat: poep, slijm, snot, tranen, urine en zweet. Ook huidcellen, en nagels niet te vergeten.

Ook is er informatie over hoe men eeuwen geleden over dit onderwerp dacht: er werd bijvoorbeeld mummiepoeder gemaakt van gemummificeerde lijken in Egypte en dat zou helpen tegen van alles.
Een hoofdstuk over hoe je zelf ook goed na kunt denken en dat je maar beter niet in allerlei verkooptrucjes moet trappen.
Dat gaat vast beter lukken als je dit boek gelezen hebt!

Je vindt er ontzettend veel informatie over jezelf: we zijn immers allemaal een ’ongelooflijk knappe machine’!
De indeling van de hoofdstukken voert je langs alles: je brein, je zintuigen, je uitscheidingsfabriek, uiterlijke kenmerken, geneeskunde, evolutie en nog meer. Er is een register en een woordenlijst.

Eerder verschenen in de Knappe Koppen-serie: 'Robots en AI' en 'Klimaat en weer'.

Rosie Cooper (1950, Liverpool) was politiek actief als Lid van het parlement van het Verenigd Koninkrijk

ISBN 9789083442860 | Hardcover | 32 pagina's | Uitgeverij Boycott | april 2025 | Illustraties van Harriet Russell | Vertaald uit het Engels door Nicolette Hoekmeijer | Leeftijd vanaf 8 jaar

© Marjo, 17 juli 2025

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Alles wat je weet over het menselijk lichaam is FOUT
Emma Young


Het gaat natuurlijk al jaren, zelfs eeuwen zo: de wetenschap staat niet stil. Er worden steeds nieuwe dingen ontdekt. Toch zal je bij een aantal onderwerpen in dit boek erg opkijken. Er blijken er veel dingen te zijn die helemaal anders liggen dan je altijd gedacht hebt!
Gelukkig is de doelgroep nog jong, en is het voor hen misschien minder verrassend…


Wie altijd dacht dat de mens afstamt van de aap, nou, vergeet het maar:
zo’n zeven miljoen jaar geleden leefde er een aapachtig dier – let wel: géén aap! – in Afrika. In de loop van de tijd vertakte de stamboom van deze soort: één tak leidde naar de mens en één tak naar de chimpansee, waarna deze stambomen zich naast elkaar verder ontwikkelden. We zijn dus een soort neven van elkaar! Heel verre familie!


We hebben geleerd op school dat neanderthalers uitgestorven zijn. Inderdaad bestaat deze tak van de stamboom niet meer, maar toen de homo sapiens en de neanderthaler lang geleden in hetzelfde gebied woonden, kregen zij samen kinderen. En die hadden DNA van allebei.
Toen er onderzoek gedaan werd naar het DNA dat wij mensen nu hebben werd er tot grote verbazing van de onderzoekers vastgesteld dat wij ook genen hebben van virussen en bacteriën!

Er is nog veel onderzoek nodig!

Wanneer ben je nu eigenlijk dood?
Dat is ook lastig. De maatstaf is nu dat de hersenstam dan niet meer functioneert. Maar er zijn gevallen bekend – gelukkig heel erg zeldzaam – van mensen van wie de lichaamsfuncties door bevriezing helemaal stopgezet waren, en die na ontdooiing weer leefden!

En wist je dat je meer dan vijf zintuigen hebt?
Wetenschappers weten nog niet eens hoeveel, maar we hebben naast ruiken, zien, horen, proeven en voelen ook de positiezin: je kunt met je ogen dicht een arm optillen boven je hoofd en hem weer laten zakken tot op je buik. Je wéét waar die arm is.
Het heet hebben als het buiten 30 graden is, dat is ook een zintuig.


En goed nieuws voor degenen die er maar niet in slagen goede cijfers te halen op school: het is absoluut niet gezegd dat je dan geen succes zult hebben in het leven. Er is veel meer dan goede punten halen: misschien ben je wel heel goed in sport! Of misschien kun je doordat je een groot doorzettingsvermogen hebt veel verder komen dan die klasgenoot die altijd achten en negens haalde!


In dit boek ontdek je ook de waarheid over de adembenemende trucs die onze hersenen kunnen uithalen en dat hypnose geen flauwekul is. Ook zijn nachtmerries helemaal niet slecht: ze leren je om te gaan met enge situaties.


Nou, als je nog niet benieuwd bent naar wat er allemaal in dit boek staat!
De vormgeving is ook weer helemaal top: mooie afbeeldingen die de tekst nog extra verduidelijken.
Er is een inhoudsopgave, een inleiding, een woordenlijst en een index. Alles erop en eraan dus.

Emma Young is een bekroonde wetenschaps- en medisch journalist en auteur. Ze heeft een diploma psychologie en heeft 25 jaar ervaring in het werken voor titels zoals The Guardian, de Sydney Morning Herald en New Scientist, waarvoor ze werkte als senior online reporter in Londen en Australasian Editor in Sydney.

ISBN 9789047716990 | Hardcover | 64 pagina's | Uitgeverij Lemniscaat | maart 2025
Illustraties van Maribel Lechuga | Leeftijd vanaf 9 jaar

© Marjo, 20 juni 2025

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER