Beeldrijm
Jedithja de Groot

"Men spreekt van rijm als twee woorden een klankgelijkheid hebben."
In dit boek is echter geen sprake van klankgelijkheid maar beeldgelijkheid.
We zien links een kunstwerk, dat kan bestaan uit een schilderij, filmfragment, beeld etc. en rechts een foto die een overeenkomst vertoond met dat kunstwerk.
Het is fascinerend om naar te kijken. Maar bijna nog fascinerender is hoe het boek tot stand is gekomen.

Jedithja de Groot maakte namelijk vijftien jaar geleden voor het eerst kennis met de Collectie Spaarnestad van het Nationaal Archief. Daar lagen historische foto's en negatieven vanaf de beginperiode van de fotografie tot en met de twintigste eeuw opgeslagen. Jedithja maakt zich dit archief zo eigen dat bij het zien van een kunstwerk bijna automatisch een foto in haar geest opduikt uit het archief die op een of andere manier 'rijmt' met het kunstwerk.

Net als bij geschreven rijm waar bijvoorbeeld middenrijm en/of eindrijm in voorkomt, komen op de twee afbeeldingen ook op verschillende manieren overeen.
De ene keer zien we een kunstwerk en een foto uit het Nationaal Archief die bijna identiek lijken zoals De geknielde spierman van Vincent van Gogh en de foto waar de spieren van een in het bovenlichaam tet zien zijn. De spieren zijn op zijn lijf getekend.
Of de het stilleven dat een uit albast gebeeldhouwd bos asperges toont van kunstenares Lynne Leegte, en de foto van de bos asperges.

Maar het kan ook een bepaalde sfeer zijn die een 'rijm' vormt met kunstwerk en foto. Zoals de barcode-achtige kunst van Roj Ikeda en de vrouwen in de zwart-witte op-art kleding
of de rood witte tulp en de rood witte sfeer die een vrouw in een rode blouse opwekt.

Het leuke is dat er soms in het contrast ook een 'rijm' is zoals tussen het ivoren beeld getiteld Adam en Eva van Pieter Xaveri, dat een bijna vrouwelijke man is, versus een foto van de Italiaanse bodybuilder Franceso Conti dat pure, stoere, manlijkheid uitstraalt.
Een van mijn favoriete foto's zijn die van een lichtblauwe en zwarte tandenborstel in een glas, de handvatten vormen een X versus een zwart-wit foto vaneen dansend stel in jaren vijftig kleding dat bijna exact dezelfde houding heeft.

Het is bijna verbijsterend hoe Jedtihja de Groot al deze foto's en kunstwerken bij elkaar heeft weten te vinden.

Beeldrijm verschijnt vanaf 2017 elke week in het Parool en dit boek is een verzameling van deze Beeldrijmen
Een boek dat roept om steeds op te pakken en elke keer opnieuw in te kijken.

Zie ook https://jedithjadegroot.nl/beedrijm-het-parool

ISBN 9789083301921 | Softcover | 1056 pagina's | Uitgeverij Komma | 13 april 2023
Afmeting 16,8 x 24 cm

© Dettie, 14 januari 2024

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER