Achille
Lot en liefde in tijden van oorlog
Luckas vander Taelen

‘Dat ik besta, heb ik aan de Eerste Wereldoorlog te danken. Vijftien miljoen soldaten en burgers verloren er hun leven, maar ik kreeg het mijne cadeau, weliswaar veertig jaar na de wapenstilstand. Als de jaren tussen 1914 en 1918 banale vredesjaren waren geweest, dan was mijn grootvader Achille nooit naar Engeland gegaan. Dan had hij daar niet Joséphine, de vrouw van zijn leven, gezien. Hun wegen zouden elkaar nooit gekruist hebben.’

Het toeval. Het lot. En een onvoorspelbare toekomst.

Luckas Vander Taelen is er door gefascineerd. De rol die het toeval speelt in een mensenleven. Zo trekt de grootvader van de schrijver naar het Belgische front als de oorlog uitbreekt, er van overtuigd dat hij snel weer thuis zal zijn.

‘Ze kunnen niet weten dat ze over een paar dagen ondergedompeld zullen worden in een uitzichtloze donkere wereld van verwoesting, geweld en dood.’

In dit aangrijpende verhaal vertelt Luckas vander Taele diverse verhalen.

Dat van zichzelf: dat hij louter door toeval  op aarde is (zoals wij allemaal natuurlijk). Dat van zijn grootvader Achille, die de ervaring van de Eerste Wereldoorlog nooit echt te boven kwam, maar wel overleefde. Het verhaal leest ook als een gids door het stuk van de Westhoek, de streek rond de Ieperlee, aan het IJzerfront, waar zijn grootvader in de loopgraven zat, een streek waar vander Taele zelf graag fietst, nog meer nu hij zelf het verhaal van zijn grootvader kent. Dat verhaal kent hij omdat Achille brieven schreef aan zijn broer die het geluk had in Engeland te zitten – afgekeurd voor actieve dienst en deze broer de brieven overschreef en bewaarde.

We lezen met hem mee, om Achille te volgen als hij langzaam maar onontkoombaar de tragiek leert kennen die zijn maten overvalt. Zelf zal hij zijn leven lang nachtmerries overhouden aan deze vreselijke jaren, al waren er ook lichtpuntjes. Zo was er de ontmoeting met het meisje dat later zijn vrouw zou worden, de ontmoeting met de koning en koningin, en de gastvrijheid van Vlaamse boeren.

Bijzonder aan dit boek is dat Luckas vander Taele speelt met de tijd. Hij beschrijft hoe hij door de Westhoek fietst en hoe het voelt alsof zijn grootvader bij hem is. Hij vertelt over enkele bijzondere voorvallen, die op hem overkomen als is zijn te jong overleden vader bij hem.

‘Kom jongen, zegt Achille. Mijn grootvader staat voor mij in het driedelig pak dat hij altijd droeg als hij met mij als kleine jongen ergens heen ging. Hij glimlacht en neemt me bij de hand mee, een paar tientallen meter verder langs de oever van de Ieperlee.’

Een klein boekje, maar een groot verhaal. Indrukwekkend, intrigerend en aangrijpend.

Luckas Vander Taelen (Aalst, 1958) werkte als tv-regisseur voor het legendarische Strip-Tease en maakte de documentairereeksen De Laatste Getuigen en Arm Wallonië. Hij is columnist voor De Tijd.

ISBN 9789464369601 | Paperback met flappen | 138 pagina's | Uitgeverij Ertsberg | november 2022

© Marjo, 31 december 2022

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER