http://www.rogermoorhouse.com

Hitlers Derde Rijk in 100 voorwerpen
De Materiële geschiedenis van Nazi-Duitsland
Roger Moorhouse

Dit is een heel origineel boek. Historicus Roger Moorhouse beschrijft de geschiedenis van Nazi-Duitsland aan de hand van 100 voorwerpen.

Het eerste hoofdstuk gaat over de schildersdoos van Hitler die hij in zijn jonge jaren gebruikte voor zijn schilderwerk: aquarellen en ansichtkaarten. Het laatste hoofdstuk gaat over de cyanide-ampul die Göring innam in zijn cel in Neurenberg. Daartussenin zijn in chronologische volgorde tientallen verrassende voorwerpen beschreven die een prima beeld geven van het Derde Rijk.

Een willekeurige greep uit de rijke inhoud: de snorborstel van Hitler; het Horst Wessellied; de SA-dolk; de Leica van fotograaf Henrich Hoffmann; de laarzen van de Wehrmacht; het moederkruis; Jerrycans; Pervitin; de onderbroek van Rudolf Hess; Jodenster; Ziklon-B blik. Veel voorwerpen beschrijven de indrukwekkende oorlogsmachinerie die Hitler had opgebouwd: Junkers Ju 52; de Messerschmitt Bf 109; het 88 mm-kanon; de steelhandgranaat; het Lugerpistool; de Tigertank.

Van sommige onderwerpen vraag je je af wat de link is met de geschiedenis van het Derde Rijk. Maar Moorhouse slaagt er steeds in om dat op een heel interessante manier duidelijk te maken. De snor van Hitler maakte deel uit van diens imago en werd daarom zorgvuldig door hem bijgehouden. Pervitin was een drug, nu bekend als ‘speed’, die Duitse soldaten de adrenaline gaf om de strijd desnoods drie dagen achtereen vol te houden. Hess droeg tijdens zijn vliegtocht naar Engeland in 1941 een lange onderbroek die door de Engelse geheime dienst zorgvuldig onderzocht werd op codes. De Jerrycan (Jerry: Britse spotnaam voor Duitsers) wordt tot op de dag van vandaag over de hele wereld gebruikt.

Er zit niet een thema bij dat volgens mij gemist had kunnen worden. Er zijn daarentegen vast en zeker nog andere thema’s te bedenken die een plek in dit boek waard waren geweest. Maar dan had het boek weer ingeleverd op zijn stevige structuur. Wat mij betreft, is dit een prima keuze.

Alle lof dus voor schrijver en uitgever. Het is een heel geslaagde poging om Hitler en zijn rijk te beschrijven vanuit een heel nieuwe invalshoek. Elk hoofdstuk is beknopt van omvang en van elk voorwerp zijn één of meerdere afbeeldingen opgenomen.

Terecht schrijft Richard Overy in zijn voorwoord: “Het Derde Rijk was zowel gewoon als ongewoon, zowel alledaags als boosaardig en dramatisch.” De twaalf jaar dat de nazi’s aan de macht waren, gooide de fundamenten van de Oude Wereld omver. Na 1945 was alles anders geworden: grenzen, politiek, economie, ethiek. Met verbazing kijken we terug op een periode waarin leiders en onderdanen een verderfelijke ideologie huldigden die uitliep op de verwoesting van Europa. Als je het boek van Roger Moorhouse uit hebt, hoop je dat Europeanen hun lesje geleerd hebben.

Van harte aanbevolen!

ISBN: 9789089757128 | Paperback met foto's | 270 pagina's | Uitgeverij Just Publishers | mei 2018
Met een voorwoord van prof. Richard Overy

© Henk Hofman, 13 juni 2018

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER