Religieuze kunst en cultuur in 100 beelden

Religieuze kunst en cultuur in 100 beelden
Heather, Thornton, McRae

Dit boek laat in kort bestek zien wat er in de loop der eeuwen vanuit christelijke inspiratie is voortgekomen aan kerken, kloosters, mozaïeken, beeldhouwwerken, schilderijen, glas-in-lood ramen, boeken, graven en heilige voorwerpen.

Paus Gregorius de Grote uit de 6^e eeuw omschreef kerkelijke kunst als een vorm van onderwijs voor het gewone volk dat niet kon lezen en schrijven: ‘het verstand van de onwetenden’ werd langs visuele weg bereikt en daar kunnen we alleen maar dankbaar voor zijn want het heeft veel moois van onschatbare waarde voortgebracht. De nadruk in dit boek ligt op Europa - en dat is gezien de weg die het christendom is gegaan ook wel begrijpelijk – maar ook andere werelddelen komen aan bod.

Elk item is voorzien van een korte maar veelzeggende en heldere inleiding. Daarnaast zijn er kaders waarin een détail wordt uitgelicht en een kenmerkend citaat over het onderwerp wordt vermeld, zoals bv. over de Hagia Sophia in Istanbul: ‘De koepel is zowel een bewonderenswaardig als een angstaanjagend werk…. Het lijkt alsof hij niet op het metselwerk eronder rust, maar aan een lange gouden ketting uit de hemel hangt’, aldus een Byzantijns geleerde, pag. 15.
De genoemde en afgebeelde gebouwen zijn vrijwel allemaal bekend en behoren tot de veelbezochte monumenten in hun land.

Opvallend zijn o.a. de eerste huiskerk in Dura Europos in Syrië, uit de 3^e eeuw en de Hallgrimskirkja in Reykjavik uit de 20^e eeuw met het fraaie citaat: ‘De kerk is een perfecte uiting van hoe IJslandse architecten in deze periode smachtten naar een nieuwe architectuur met een ‘landseigen karakter, in harmonie met het landschap’, pag. 54.

De sober uitgevoerde kerk van het Licht in Osaka uit 1989 valt op door het smalle kruisvormige raam dat in het citaat mooi wordt gekarakteriseerd: ‘Licht geeft op elk moment nieuwe vormen aan het zijn en nieuwe verhoudingen aan de dingen. Architectuur condenseert licht en brengt het terug tot zijn diepste kern. Het creëren van ruimte in architectuur is simpelweg de condensatie en loutering van de kracht van het licht’, pag. 59.

Andere opvallende gebouwen zijn de Sagrada Familia van Gaudi in Barcelona, het Catharinaklooster in de Sinaï, het klooster van Mont Saint Michel in Bretagne en de kloosters op Athos en Meteora in Griekenland.

Bij de kunst valt de icoon van Christus Pantrator uit de 6^e eeuw op evenals de icoon van onze lieve vrouw van Vladimir uit 1130. Het portaal van de kathedraal van Chartres verbeeldt de tronende Christus en de madonna van Giotto in het Uffizi museum in Florence is een belevenis om – in het echt – te zien evenals de fresco’s van Angelico in het San Marco klooster. Terecht luidt het hierbij behorende citaat: ‘Maar het is onmogelijk om te veel lof te schenken aan deze heilige vader, die zo nederig en bescheiden was in alles wat hij deed en zei, en wiens schilderijen met zo’n groot talent en vroomheid geschilderd zijn’, pag. 109.

De Sixtijnse kapel met de fresco’s van Michelangelo is vertegenwoordigd evenals het schilderij Paulus van Rembrandt, de barmhartige Samaritaan van Van Gogh, de Pièta van Michelangelo en het beeld David van Donatello.

Bijzonder is de 15^e-eeuwse bibliotheek in Zutphen die nog geheel in originele staat is en waar boeken aan de ketting liggen. Ook de Gutenberg-bijbel en de 95 stelling van Maarten Luther zijn aanwezig.

Van veel onderwerpen zou de lezer meer en grotere afbeeldingen willen zien. Het boek is wel handzaam en kan prima mee op reis want de beste manier blijft het zien en beleven ter plaatse.
Een mooi overzicht van vele eeuwen christelijke beschaving!

Lees de reacties op het forum en/of reageer. Klik HIER

Non-fictie