De huisvriend
Bertram Koeleman

Wat doe je als je liever niemand ziet? Dan huur je iemand in die voor je zorgt... Zo simpel ligt het natuurlijk niet maar het is wel de essentie van dit verhaal.

De mensenschuwe Benjamin Krendler heeft Jonas Balsam ingehuurd als beheerder van zijn afgelegen landgoed Storm Lake. Niemand weet dat Benjamin daar ook woont.
Jonas is inmiddels al twintig jaar in dienst bij Benjamin en waakt als trouwe dienaar over de rust van zijn werkgever. De enige die het bestaan van Benjamin zou kunnen verraden is de huisvriend. Dit is een emeritus hoogleraar die wekelijks college geeft aan Benjamin. Onder voorwaarde van strikte geheimhouding wordt deze aangenomen en pas vervangen bij overlijden.

Het is Jonas die de nieuwe huisvriend selecteert en aanneemt, pas na acceptatie van de functie ontmoeten ze Benjamin. Maar met de komst van Robert Fineman, de laatste huisvriend, heeft Jonas verkeerd gekozen, het gaat dan ook helemaal mis. Deze man respecteert de gevraagde geheimhouding niet en bemoeit zich teveel met alles. Hij zorgt voor grote onrust op het landgoed.
Jonas neemt daarop drastische maatregelen om de zo gewenste rust te herstellen.
Helaas is vanaf die tijd de kalme, goedmoedige verhouding tussen Benjamin en Jonas ernstig verstoort, sterker nog vanaf die tijd komt alles in een stroomversnelling terecht. Het leven van beide mannen staat te trillen op hun grondvesten en neemt een zeer onverwachte wending.

Als je begint te lezen in dit boek kijk je af en toe nog eens naar de naam van de schrijver, is dit echt een Nederlander die dit geschreven heeft?
Geen navelstaren, geen ego-document, geen zwaarmoedige mensen die worstelen met het leven maar een fantasievol verhaal dat je gelijk meevoert in zijn bijzondere en spannende verloop.  Maar net als je zit te genieten van de prettige taal en het mooie rustige voortgang van het verhaal komt alles ineens in een enorme stroomversnelling. De komst van Robert Fineman zet de hele bizarre heftige gebeurtenissen die volgen in beweging.
Het verdere verhaal neigt naar een thriller, inclusief moord, maar een echte thriller is het niet, je volgt op de voet wat er allemaal gebeurt en weet wie wat deed. Toch weet Koeleman je wel steeds te verrassen door personages op te voeren waarvan je het bestaan wel wist maar niet belangrijk achtte.

Die personages komen helaas niet helemaal tot hun recht, daar had meer in gezeten, Benjamin is een vreemde man maar een goed beeld krijg je niet van hem. Huisvriend Robert Fineman leer je eveneens nauwelijks kennen. Jonas zelf, en mengeling van 'stijve maar toegewijde butler' en redelijk wereldvreemde jongeman is wel mooi neergezet. Soms gebeuren er dingen met deze naïeve, schroomvallige Jonas die met mooie milde humor zijn weergegeven.

Het is in feite jammer dat Koeleman zovéél in dit verhaal heeft willen stopen. Er gebeurt te veel, te snel achter elkaar, waardoor het verhaal nauwelijks bij te houden is. Het ene is nauwelijks achter de rug of de volgende hachelijke situatie dient zich al aan. Het zou mooi geweest zijn als Koeleman de verteltoon van het begin vast had weten te houden en langzaam, stapje voor stapje, de situatie tot zijn beklemmende, onontkoombare apotheose had weten te brengen.
Ondanks de aanmerkingen is het wel heel knap debuut en zeker een aanrader om te lezen. Het schrijftalent is in grote mate aanwezig maar nu nog een evenwicht weten te vinden in een volgend boek. Dan wordt Koeleman een schrijver waar niemand meer omheen kan.

Bertram Koeleman (1979) is inkoper bij boekhandel H. de Vries in Haarlem. Hij studeerde Engelse taal- en letterkunde en publiceerde in De Gids. Met De huisvriend debuteert hij als romancier.

ISBN 9789045020334 paperback 288 pagina's Atlas Contact augustus 2013

© Dettie, 27 februari 2014

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER