Offer voor een verloren zaak
Hugo Luijten
De Eerste Wereldoorlog is losgebarsten en jonge mannen in Europa melden zich en masse om strijd te gaan leveren. Zij geloven allemaal in een goede zaak, en ze weten niet beter – want dat vertellen hun vaders – dan dat oorlog eervol is. Natuurlijk kan je sneuvelen in de strijd, maar dat is dan een offer voor een eervolle zaak. We weten allemaal dat het anders verloopt. Dat de meeste jonge mannen, van welke nationaliteit ook, vaak een zinloze dood stierven, en dus een offer brachten voor een verloren zaak.
Dit boek speelt van 6 augustus 1914 tot 16 november 1914 en vertelt over een Duitse soldaat die ook persoonlijke redenen heeft om dienst te nemen.
Heinrich Ohlenforst, afkomstig uit het dorp Havert heeft ruzie met de burgemeester van zijn dorp. Heinrich heeft namelijk diens dochter verleid en is niet de gewenste partij. Hij hoopt in de oorlog roem en eer te vinden zodat de relatie met het meisje toch geaccepteerd zal worden. Burgemeester Hilger sluit echter zijn dochter op in een klooster waar zij een gezonde zoon baart, en waar ze behalve met die ene vertrouwelinge geen woord meer zal spreken. Omdat Hilger niet weet dat zij en Heinrich in het geheim getrouwd zijn, beraamt hij een plan: hij belooft zijn dochter aan een andere dorpsgenoot als die er in slaagt Heinrich uit de weg te ruimen.
Terwijl we ook de gebeurtenissen in Havert volgen, speelt het grootste deel van het verhaal toch aan het front. Heinrich bevindt zich in de voorste linies, en valt met zijn collega’s België binnen, waarna de opmars Frankrijk in gaat. Tot het stagneert bij Verdun.
Het verhaal is erg plastisch beschreven, misschien een tikkeltje te veel, al stoorde het mij niet. Luijten schuwt de details niet en je hoort als het ware het gedreun van de kanonnen en je voelt de wonden die de mannen oplopen. Alle ellende komt voorbij. Het contrast tussen wat de mannen in de realiteit op het slagveld meemaken en het gebral en de hoogmoed van de oudere mannen aan het thuisfront die rustig achter hun bureautje nog maar eens een sigaar opsteken, is groot.
Door de dubbele insteek heb je als lezer af en toe respijt; even bijkomen van al die ellende, en je groen en geel ergeren aan het thuisfront, om dan weer naar de soldaten terug te keren.
Het idee om er een plot in te verwerken levert een spanningsboog op, waardoor je tot de laatste pagina geboeid blijft lezen. In de strijd is er al de zinloosheid van een mensonterende oorlog, terwijl je via het thuisfront ook nog wat meekrijgt over de sociale omstandigheden van die tijd, en over het Oostfront. En dan zijn er natuurlijk de vrouwen die zich grote zorgen maken over hun echtgenoten en zonen.
Hugo Luijten (1969, Nieuwstadt, Limburg) is historicus en schrijver. Een bidprentje van een verre voorouder (Heinrich dus) uit Duitsland die in de Eerste Wereldoorlog is gesneuveld, wekte zijn interesse. De opbrengst van zijn speurwerk voegde hij bij zijn rijke fantasie en het resultaat is een zeer lezenswaardige, historisch goed gedocumenteerde oorlogsroman. Hij heeft daarbij hulp gekregen van twee zeer goed gedocumenteerde schrijvers: Leo van Bergen en Tom Tacken.
Deze debuutroman maakt grote indruk.
ISBN 9789044350708 | Paperback | 416 pagina's | The House of the Books | januari 2017
© Marjo, 23 november 2017
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER