Boekenarchief K-L

Alice LaPlante

altHersenspinsels
Alice LaPlante

Jennifer White is 64. Eens was ze een uitstekend orthopedische chirurg maar enige tijd geleden ging ze met “pensioen”. In werkelijkheid is Jennifer niet langer in staat om te werken. Ze heeft alzheimer.Hoe het met haar gaat wisselt per dag. De ene dag gaat het beter dan de andere. Soms heeft ze een helder moment en valt er een klein gesprek met haar te voeren. Maar meestal is praten met Jennifer een moeizaam proces. Vaak weet ze halverwege het gesprek al niet meer dat ze een gesprek voert. En ook niet wie de persoon eigenlijk is die tegenover haar zit. Jennifer dwaalt dan af.

Voor zoon Mark en dochter Fiona is het zwaar. Het is erg verdrietig voor ze om niet herkend te worden door hun eigen moeder. Mensen met alzheimer zijn niet alleen vergeetachtig, ook hun karakter verandert. Jennifer kan bijvoorbeeld ineens heel kwaad worden en vreselijke dingen zeggen. En wanneer iedereen overstuur is, is Jennifer het alweer vergeten. Ze snapt dan niet wie die mensen toch zijn die er zo ontdaan uitzien. Mark en Fiona moeten beslissen wat het beste is voor hun moeder. Ze proberen dit tegen beter weten in te bespreken met Jennifer tijdens de weinig heldere momenten die ze nog heeft. Tevergeefs.

Het is een moeilijke tijd. En dan loopt er ook nog een politieonderzoek tegen Jennifer. Haar beste vriendin Amanda is vermoord. Getuigen hebben gezien dat de twee vriendinnen de dag van Amanda’s dood ruzie maakten. Na de moord zijn met chirurgische precisie vier vingers van het slachtoffer verwijderd. Jennifer, gespecialiseerd in het opereren van handen, wordt als hoofdverdachte aangemerkt. Maar Jennifer kan de politie niet verder helpen. Ze weet simpelweg zelf ook niet of ze iets met de moord te maken heeft. Ze kan zich niets herinneren. Telkens opnieuw vertelt de politie haar over de dood van Amanda. Elke keer weer is het een grote schok voor Jennifer dat haar vriendin dood is. Toch moet de waarheid boven tafel komen en de politie is niet van plan om haar met rust te laten.

Het verhaal wordt verteld vanuit Jennifer. Het zijn flarden van gedachtes, herinneringen, visioenen, gesprekken en belevenissen. Het is een hartverscheurende vertelling over een vrouw wiens wereld langzaam vervaagd. Ineenkrimpt. Tot er uiteindelijk niets meer van haar persoonlijkheid over zal zijn. Een vrouw die vecht als een leeuw om zichzelf niet te verliezen maar het gevecht nooit zal kunnen winnen. Haar leven bestaat uit onsamenhangende gedachtes en gevoelens. Uit verwarring. En uit het besef dat er iets niet in orde is. Een groeiend gevoel van ongemak.

Een aantal van Jennifers verzorgers laat zich soms denigrerend uit haar uit. Alsof ze een lastpak is. Jennifer krijgt dat mee. Niet alleen raakt ze haar identiteit kwijt, ook wordt ze niet altijd meer met respect behandeld. Zo worden Jennifers haren bij de kapper gekortwiekt terwijl ze heel duidelijk aangeeft dat niet te willen. Niemand luistert naar haar. Dat moet verschrikkelijk zijn.

Alice LaPlante schrijft over een onderwerp dat haar welbekend is. Haar moeder heeft alzheimer. Al jaren maakt LaPlante van dichtbij mee wat deze slopende ziekte met een mens doet. Zelf stelt ze “Het is een afschuwelijke ziekte die de waardigheid en menselijkheid van zijn patiënten volledig wegneemt”. We kunnen niet in het hoofd van iemand met alzheimer kijken maar dit boek laat het mij beter begrijpen dan ik ooit heb gedaan. En begrip creëert respect. Buiten dat dit boek me meer inzicht in de ziekte alzheimer gegeven heeft is het ook een heel mooi  en integer geschreven verhaal. Een prachtige en ontroerende roman.

ISBN 9789022959718 | Paperback | 311 pagina’s| Orlando Uitgevers | oktober 2011
Vertaald door: Anke ten Doeschate

© Annemarie, 21 oktober 2011

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER