En dan nog de liedjes
Helen Knopper

Een zesentachtigjarige vrouw kijkt vanuit de woning die haar laatste zal zijn terug op haar leven.
Op zoveel plekken heeft ze gewoond, met zoveel mannen de liefde kent, in allerlei vormen.

‘Er is altijd goed voor mij gezorgd. Door wie? Door God. Die er zo Zijn mannetjes voor had. Inderdaad. In mijn geval uitsluitend mannen.’

Zijn er dan geen vrouwen in haar leven geweest die betekenis hadden?
Toch wel. Haar moeder Nelly natuurlijk, over wie ze vertelt aan de hand van oude foto’s. Tussen moeder en dochter was sprake van een haat-liefdeverhouding, die leidde tot een breuk. Nelly was een dominante vrouw met losse handjes, teleurgesteld in het leven.
Madeleine, de vertelster, ziet ook wel hoe ze zo geworden is. Hoe ook haar moeder altijd zoekende is geweest. Naar liefde. En hoe dat vaak misliep: een man die in de Tweede Wereldoorlog verdween, een tweede man die haar bedroog, haar geliefde zoon die een zwak hart had en jong stierf. En die dochter die alles deed wat God verboden had. Dat erkent Madeleine, ze vertelt er graag over.

‘Zo op het gehoor klinkt zestig jaar als een lange periode, maar niets is minder waar. Als iemand het weet, dan is zij het, de inmiddels grijze duif die heeft ervaren dat de tijd in een snerp en een krimp voorbij gaat. Wat niet wegneemt dat het haar geen moeite kost fragmenten uit die tijd terug te winnen; herinneringen die niet vervagen noch vervelen.’

Die herinneringen – soms filmpjes – worden vaak vergezeld van liedjes. Liedjes die er soms gewoon onlosmakelijk mee verbonden zijn, of liedjes die bepaalde situaties oproepen.
Een andere vrouw die belangrijk was was juffrouw Moes, een hartelijke vrouw die haar moeder in de huishouding kwam helpen, en die altijd tijd had voor een aai over de bol. In tegenstelling tot haar moeder. Pas later begreep Madeleine waarom zij ineens niet meer kwam.
En er was haar vriendin Mandy, die plotsklaps non werd. Iets waar Madeleine geen grip op kreeg. Had Mandy gelijk? Was Mandy's leven er een van vervulling, met een hotline met de hemel?

'De keren dat ik naar boven heb gebeld, was de lijn of bezet, of hoorde ik: Al onze medewerkers zijn in gesprek. Wij zullen u zo spoedig mogelijk van dienst zijn.'

Want ja. Die mannen. In het kunstenaarswereldje van de jaren zestig waar Madeleine haar weg probeerde te vinden waren het vaak bijzondere types die ze tegenkwam. Ze vertelt er graag over. Op een licht sarcastische toon, want ja, als je er op terug kijkt beschouw je de gebeurtenissen toch anders dan wanneer je er midden in zit. Die toon, het vertellen zoals in je opkomt (zo lijkt het toch) maakt dit boek bijzonder. Bijzonder mooi.
Door elkaar, heen en weer, zoals herinneringen gaan.

Een mooi stukje is ook als ze vertelt hoe ze een lange neus trok naar Magere Hein. Nee, ze is nog niet van plan er uit te stappen. Al is haar wereld nu klein, in haar hoofd zit alles nog. Dat blijkt:

‘De felle zon kiert tussen de blaadjes van de iepen door en landt zonder gerucht op het grond van de Hof. Ik ben op een bankje neergestreken, de rollator binnen handbereik. Ja, ik leef nog – te midden van jungiaanse ‘herinneringen dromen gedachten’.’

Een rijk boek, gevuld met leven. Vol verwijzingen interpretaties en mijmeringen.
Madeleine had een mooi leven. Maar ze is nog niet klaar…

Helen Knopper (1934) schreef ruim twintig titels: romans, korte verhalen, poëzie, en een drieluik over de jaren negentig.

ISBN 9789493214569 | Paperback | 180 pagina's | Uitgeverij In de Knipscheer | november 2021

© Marjo, 13 februari 2022

Lees de reacties op het forum, klik HIER