http://www.nancyjooyounkim.com

Het laatste verhaal van Mina Lee
Nancy Jooyoun Kim

Als ze vanuit Seattle naar Los Angeles reist, maakt Margot zich ongerust. Haar moeder heeft al een week of twee de telefoon niet opgenomen. En dat is niets voor haar. Ze weet dat haar moeder haar het liefst weer in Los Angeles zou hebben, maar als ze eerlijk is moet Margot toegeven dat ze liever niets met die Koreaanse wereld waarin haar moeder leeft te maken wil hebben. Mina Lee heeft nooit Engels leren spreken, en dat maakt de communicatie tussen moeder en dochter lastig, want op haar beurt kent Margot geen Koreaans.

Vanaf dat ze zich kan herinneren heeft Margot haar best gedaan Amerikaans te zijn. Ze wilde iets bereiken en schaamde zich voor de armoede waarin haar moeder – en zij dus ook – moest zien te overleven. Ze woonden in Koreatown, een armoedige omgeving, waar iedereen hard moest werken om het hoofd boven water te houden. Het was geen afkomst om trots op te zijn, dus Margot ontkende het liever.

Wie is Mina Lee eigenlijk? Pas als ze er niet meer is, realiseert haar dochter Margot zich dat ze geen idee heeft. Wat ze weet is dat haar moeder een hardwerkende vrouw was, die geen Engels sprak, al verstond ze het wel. Ze is vanuit Korea naar Amerika gekomen, heeft geen papieren, en geen echtgenoot.
Nu Margot de flat op moet ruimen waar haar moeder aan haar eind is gekomen, vindt ze bepaalde dingen die haar aan het denken zetten. Wie was haar vader eigenlijk? Haar moeder had het nooit over hem. Iemand uit de winkel waar ze werkte, zei ze, meer niet.
Wie zijn die mensen op de foto’s die ze vindt?

‘Margot had Koreanen altijd beschouwd als workaholics, ijverig en pragmatisch, maar soms ook dikdoenerig en statusgericht wanneer ze de middelen hadden. Nu ze die ontspannen gezichten op de foto’s bekeek, die stoffige schoenen, zag ze echter ook iets anders: Koreanen. Geen Koreaanse Amerikanen, geen immigranten die gehard waren door de realiteiten van het leven in een vreemd land, die net als haar vader in Calabasas waren ‘geslaagd’, een schijn van perfectie ophoudend die de werkelijkheid verhulde, het isoleren van de eigen ik. Of net als haar moeder die zich uit de naad had gewerkt, wat haar niet meer had opgeleverd dan de lange dagen, de lange uren, alleen.
Wat voor offers vroeg dit land van ons? Was het mogelijk om iets te voelen terwijl we allemaal de ander probeerden voorbij te streven, inclusief onszelf.’

Terwijl Margot het verleden van haar moeder onderzoekt, de mensen opspoort die haar nog iets kunnen vertellen, lezen we Mina’s verhaal, dat om en om met dat van Margot verteld wordt.

We lezen over het zware leven van immigranten, die de taal niet kunnen spreken en zich eigenlijk ook alleen maar thuis voelen onder het eigen volk en zich terugtrekken in een soort getto. Over hoe een tweede generatie daar mee om gaat, zij die immers wel naar Amerikaanse scholen gaan en de taal leren en de cultuur leren omarmen. En hoe dan een kloof ontstaat die nauwelijks te overbruggen valt. Dit benadrukt het gegeven dat het als immigrant belangrijk is de taal te leren van de plaats waar je woont. Als zelfs je eigen kind je niet verstaat!
Maar hier rijst de vraag: waarom heeft Margot geen Koreaans leren spreken?
Naast het taalprobleem is er ook het feit dat Mina Lee niet geleerd heeft te communiceren. Haar Koreaanse achtergrond dicteert dat je maar beter kan zwijgen!

Het is al lezend best lastig om te begrijpen hoe het kan dat Mina Lee een vrouw was met een heel eigen leven en een eigen belevingswereld, en dat haar dochter daar niets van meegekregen heeft. De Koreaanse cultuur, maar ook de armoede is daar debet aan. En de illegaliteit.
Het begrip komt te laat, als Mina Lee er niet meer is.

Er is ook nog het nogal dunne verhaallijntje over de oorzaak van de dood van Mina Lee. Margot gelooft namelijk niet dat het een ongeluk was. Maar het boek is een psychologische roman, geen misdaadroman. Misschien vond de schrijfster het nodig dit element er in te brengen om te verklaren dat Margot nu eindelijk toch op zoek gaat naar de roots van haar moeder? Het geeft een beetje meer sjeu aan het verhaal, dat wel.
Als lezer voel je maar weinig sympathie met de dochter, met haar moeder des te meer.

Nancy Jooyoun Kim (Los Angeles) schreef eerder korte verhalen en essays die verschenen in onder meer The Los Angeles Review of Books en Guernica.
Het laatste verhaal van Mina Lee is haar debuut.

ISBN  9789402708257| Paperback | 400 pagina's | Uitgeverij HarperCollins | augustus 2021
Vertaald uit het Engels door Ingrid Zweedijk

© Marjo, 20 november 2021

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER