Boekenarchief K-L

Martijn Lofvers

Dodenmars


Het verhaal draait om Gaaike Oldinga een jongeman uit Groningen die de Arbeitseinsatz heeft willen ontlopen en dus maar dienst genomen heeft. Als hij een opdracht uitvoert in Duitsland wordt zijn kleine colonne beschoten door een Russische vlieger. Gaaike overleeft het, en hij vindt samen met de zwaargewonde commandant onderdak op een afgelegen boerderij. Daar woont een vrouw met haar dochter. Bij hen zijn vier jongens uit de Hitlerjugend ingekwartierd, zij bemannen een afweergeschut. Ook zijn er een paar meisjes, Flakhelferinnen, maar wat dat precies zijn is me niet duidelijk geworden. Dan is er nog een bejaarde man en een Poolse jongen die op de boerderij tewerkgesteld werd.
Gaaike haalt met de Hitlerjongens ook nog de piloot van het Russische vliegtuig, en laat hem bewaken door de Pool.


Over dit zeer diverse gezelschap valt veel te vertellen, individueel en relationeel gezien. Inderdaad worden er veel zaken aangeroerd, teveel om op te noemen. En dan komen er nog allerlei mensen van buiten langs met hun eigen betekenis. Onder andere de vrouwen van Ravensbruck, met hun dodenmars, waaraan het boek de titel ontleent. Die titel dekt de lading absoluut niet.
Het is binnen dit ene boek niet mogelijk om alles eens goed uit de doeken te doen, dat gebeurt dus ook niet. Waar aan de ene kant de gesuggereerde verdieping ontbreekt, had er aan de andere kant geschrapt kunnen worden, zoals de teen van Gaaike, en de seksscenes.


Verder lijkt het alsof de schrijver er veel over heeft nagedacht hoe hij met een andere woordkeuze kon variëren, het resultaat is gekunsteld. Jammer, want helaas vind ik ook het verhaal niet goed. Ik denk dat Martijn Lofvers teveel heeft willen vertellen.
In een nawoord schrijft hij dat hij heeft willen vertellen over de Nederlandse Waffen-SS die in het laatste oorlogsjaar opereerde in de buurt van het vrouwenkamp Ravensbruck. Hij heeft daar onderzoek naar gedaan omdat hij vindt dat dit stukje van de geschiedenis niet verloren mag gaan. Daarna volgt nog een lijstje met historische data, die inderdaad allemaal in het boek verwerkt zijn.


De schrijver had er beter aan gedaan zich te beperken en er een goede actieroman van te maken. Nu lijkt hij vragen te willen stellen, kwesties aan te roeren waar we nooit een antwoord op krijgen. Had hij de psychologische kant laten zitten, de morele vraagstelling niet aan de orde gebracht, maar zich beperkt tot de technische kant, dan was dit een beter boek geweest. Beschrijven van acties, van materialen kan hij wel.
Jammer, want de opzet, onbekende kanten van de oorlog aan de orde brengen, is natuurlijk een loffelijk streven.


Ook vroeg ik mij af, als je een eerste boek uitgeeft, is dan niet het eerste vereiste om te zorgen dat je tekst qua taal in orde is? Het zal duidelijk zijn, dat aan dit boek nog wel het een en ander verbeterd kan worden. Behalve d/t-fouten vallen er soms woorden weg, of zijn er vreemd gevormde zinnen.
(Update - In de tweede druk van ‘Dodenmars’ zijn de spelfouten en ongelukkige zinsconstructies verbeterd.)


Paperback | 226 Pagina's | Uitgeverij Aspekt B.V. ISBN10: 9059115651 | ISBN13: 9789059115651

© Marjo, september 2008

Lees de reacties en/of reageer