De verlossing van Jacob Smallegange
Rinus Spruit

Pas als de kat dood is, besluit Gerard Stroband zijn ouderlijk huis, waar hij na het overlijden van zijn ouders is blijven wonen, te verkopen. Maar de overgang van de boerderij naar het rijtjeshuis in 's Heerenbroek is te groot. 
Hij heeft het huis summier ingericht 'alsof het voor tijdelijk was'. Hij vindt er geen rust.

Gerards provisorisch ingerichte huis was eigenlijk een huis om uit weg te lopen. Een goede verklaring kon Gerard er niet voor geven, maar hij wilde steeds maar weg. 's Ochtends ging hij koffie drinken en de krant lezen in Goes, 's middags deed hij dat in Middelburg en vaak knoopte hij daar ook een bezoek aan de Zeeuwse Bibliotheek aan vast.

Zijn favoriete plek wordt een wegrestaurant, met een altijd brandend vuurtje in de scheidingswand, waar hij altijd met zijn rug naartoe gaat zitten. De warmte geeft hem een gevoel van geborgenheid. De twee glaasjes wijn helpen daarbij  Het is daar waar hij begint met  schrijven van korte verhaaltjes, die wij ook te lezen krijgen. De vier vlaggen buiten worden bijna zijn vrienden. Vriendschap sluiten met personen is helaas niet zijn sterkste kant.

Gerard is een vriendelijk, milde, beetje verlegen man, die naar rust en gezelligheid verlangt. Thuis blijft de onrust. "Mijn huis is een vitrine, dacht hij, ik zit hier mijn eenzaamheid uit te stralen." Toch is hij niet ontevreden. Hij weet dat hij het allemaal zelf zal moeten doen. Hij zoekt daarom iets wat hem boeit, wat hem een gedreven man zal maken, en vindt dat als hij aan zijn oma denkt. In haar tijd - eind 1800 -  stierven enorm veel zuigelingen, hoe kon dat? En wat deed het met de mensen? Hij duikt helemaal in zijn onderwerp en is enorm gefascineerd. Wij komen daardoor veel te weten over de manier van omgaan met bevallingen maar ook maken we kennis met het fenomeen vroedmeester. Hij stond boven de veelal ongeschoolde vroedvrouwen. Een opleiding tot vroedmeester duurde vier jaar.

Maar dat stille rijtjeshuis... het wil maar niet lukken om zich daar geborgen en rustig te voelen. Gerard ontmoet wel mensen waarmee hij tijdelijk een nauwere band krijgt maar ook dat loopt niet zoals hij graag zou zien.

Zijn onderzoek loopt daarentegen uitstekend. Hij schrijft er zelfs een roman over. Het boek handelt over een vroedmeester genaamd Jacob Smallegange. - Al met al is het verhaal over Jacob Smallegange een boek in het boek en dat maakt het bijzonder. - Het manuscript leest hij voor aan een typiste (en ons) die hem heel goed lijkt te begrijpen. Gerard begint opnieuw zijn leven in gedachte in te vullen...

Je sluit Gerard Stroband onmiddellijk in je hart. Een man die in een huis blijft wonen om zijn kat de verhuizing niet aan te doen, dat neemt je gelijk voor hem in.
Deze dromerige, vriendelijke, weinig eisende en snel tevreden man zou je gelijk als vriend willen hebben. Je voelt zijn verlangen naar een leven samen met iemand, gewoon om aanspraak te hebben, om 's avonds bij te zitten, om zijn onderzoek mee te bespreken. Toch, als dat niet erg wil lukken, wordt het geen norse, cynische man. Hij accepteert het. Het is zoals het is en droomt ondertussen stiekem verder.  Wie weet gebeurt het ooit eens, wie weet ook niet, en dat is ook goed. het leven gaat gewoon door.

De auteur heeft met Gerard Stroband een prachtig personage neergezet, daarnaast beschrijft hij bijna teder en beeldend hoe Gerard zich niet laat kennen en vol goede moed doorgaat. In mooie taal en met een tekst die als vanzelf loopt mogen we meeleven met het bescheiden leven van Gerard Stroband.

Rinus Spruit begon pas met schrijven op vijfenvijftigjarige leeftijd. Gelukkig dat hij daar alsnog mee begonnen is, want dit boek is een erg mooi juweeltje dat ik niet had willen missen. Ik wil nu al zijn boeken lezen.

Het boek De verlossing van Jacob Smallegange is genomineerd voor de Libris Literatuurprijs 2022

ISBN 9789059369863 | Paperback | 155 pagina's | Cossee | januari 2022

© Dettie, 28 maart 2022

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER