Zeesteen
Janneke Holwarda

De zeventienjarige Mirjam is een nakomertje in het gezin. Haar vader heeft een bollenbedrijf, waar het hard werken is. Hard werken, niet praten, lijkt het motto in het dorp waar ze wonen.  De eerste zin in het boek zegt al dat Mirjam anders is. 'ze is de vreemdste', hoort ze haar moeder zeggen tegen de tantes.
Als ze haar middelbare school verlaat, staat voor haar vast dat ze wil gaan studeren. Maar haar ouders zijn tegen. Want ze moet dan het huis uit, naar de grote stad!  En daar is de wereld zo anders, gevaarlijk. Het verhaal speelt zich af in 1980-1982, de  woelige tijd is voorbij, maar nieuwe normen en zeden raken langzaam verankerd.
De ouders proberen krampachtig de touwtjes in handen te houden: moeder vindt een kamer in het huis van tante Bea, vlak bij het centrum, en Mirjam 'moet' ieder weekend naar huis komen. Zo proberen ze hun dochter in het gareel te houden. Een godsdienstig gareel ook nog, al is dat thema (gelukkig!) niet al te sterk aanwezig in dit verhaal.
Maar waar ze bang voor zijn gebeurt natuurlijk: Mirjam zoekt en vindt de vrijheid, en verbreekt langzaam de verstikkende banden met thuis. Zeker als ze verliefd wordt, op een veel oudere conservatoriumstudent. Maar Bart heeft al een eigen leven, met een vriendin en hoewel hij Mirjam nooit beloftes heeft gedaan, is hij voor haar de eerste, dus allesomvattende liefde. Ze is helemaal niet vrij, ze is van de ene verstikkende band in een andere -zelfgemaakte- gestapt. Dat het niet goed zal gaan, dat is duidelijk.

Janneke Holwarda hanteert een scherpe stijl: korte zinnetjes, recht toe recht aan. Dat werkt beeldend, je ziet de personages voor je. Geen uitgebreide beschrijvingen, eerder een fragmentarische stijl. Alles wat 'nu' gebeurt, wordt helemaal verteld vanuit het meisje, ook als het gaat om de handelingen van anderen. Dan zijn het als het ware haar voorstellingen van wat de ander zal doen. Soms doet ze dat ook tegen zichzelf. Dat werkt versterkend. Tussendoor staan er stukjes tekst waarin het verleden langzaam ontrafeld wordt. Ook de traumatische ervaringen die ze beschrijft, worden zonder pathos beschreven. Kort maar krachtig, niet zeuren, maar doorgaan. Het is jammer dat ze toch nog de dingen te veel wil verklaren, zelfs in die korte stijl, maar dat zal de makke van een debutante zijn. Het zij haar vergeven, dit is een prachtig verhaal, heel goed geschreven, een verhaal waarin je de zwaarte van het leven ervaart terwijl je de lichtheid van de tekst leest.
Dit debuut belooft wat!!

'Ze ziet zichzelf staan. Een koppig meisje dat naar buiten staart en niet meer wil bewegen. Stom kind, fluistert ze tegen haar spiegelbeeld. Ga weg. Ga weg hier. Ze doet het niet. Ik zeg 'ga weg' tegen jou, sist ze tussen haar tanden door, tegen jou praat ik. Jij daar. '

 

ISBN 9789460680106 Paperback met flappen, 198 pagina's Uitgeverij Marmer maart 2010

© Marjo, mei 2010

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER