De lottowinnaar
Sakoentela Hoebba
Elf inkijkjes in het Surinaamse leven, meer specifiek in de Hindoestaanse bevolkingsgroep.
Even een schets van de achtergrond:
De Hindoestanen kwamen vanaf 1873 vanuit het toenmalige Brits-Indië naar Suriname. Planters haalden goedkope en gewillige arbeidskrachten uit Brits-Indië, de zogenoemde koelies. In totaal kwamen 34.304 Indiërs uit het noorden van Brits-Indië als contractarbeider naar Suriname. De Hindoestanen die het hindoeïsme aanhangen zijn vaak uit de lagere kasten afkomstig, omdat wie vertrok verstoten werd uit hun kaste. Hindoestanen en de Javanen deden het werk van voormalige slaven waardoor andere bevolkingsgroepen hen als minderwaardig beschouwden.
Zij wonen vooral in Nickerie, waar armoede heerst vanwege de slechte economische situatie. Meisjes zien zelfdoding vaak als uitweg om aan een gedwongen huwelijk te ontsnappen. Ook is overmatig drankgebruik door werkloze vaders of broers een bekend verschijnsel, wat vaak leidt tot mishandeling van de vrouwelijke gezinsleden of zelfs tot seksueel misbruik.
De verhalen:
Het is niet zo dat de verhalen niet van toepassing zouden zijn op andere bevolkingsgroepen, maar de meeste gaan toch wel over Hindoestanen. Het overkoepelend thema: Wat niet weet, wat niet deert.
Dat niet iedereen alles hoeft te weten, uit zich in zwijgen:
Tegen de oma op haar sterfbed wordt gezwegen over de ontrouw binnen het huwelijk, die de kleindochter dwingt een keuze te maken.
In een gezin wordt gezwegen over de seksuele geaardheid van de zoon, totdat de vader een ongeluk krijgt.
Kries heeft zijn leven lang gezwegen over wat zijn oompapa hem aangedaan heeft, maar bij diens crematie kan hij zich niet inhouden.
Een vrouw weet haar gezin draaiende te houden door een geheime verhouding met een vishandelaar.
Een vrouw vertelt haar man over haar zwangerschap en pas als hij sterft hoort ze zijn geheim.
Een man is zonder enig idee te hebben waar ze zijn gebleven op zoek naar zijn broertjes, waarvan hij droomt.
De lottowinnaar, het titelverhaal, gaat over Rita die de kans aangrijpt om uit haar waardeloze leven te ontsnappen. Ze voelt zich de slavin van een Surinamer, die niet met haar wil trouwen en haar zo de mogelijkheid ontneemt naar Nederland te kunnen gaan. (Nederland wordt overigens vaak gezien als het beloofde land) Rita heeft voorspellende dromen, en koopt op aanraden van een dromenduider lotjes: ze zal vast winnen. Helaas. Als ze besluit toch naar Nederland te gaan, dan maar op een vakantievisum, leest ze onderweg in de krant wie de lottowinnaar was.
Wat de verhalen nog meer gemeen hebben, zijn de armoede, het overspel, de werkeloosheid, waar de hoofdpersonen mee moeten leren leven. Ook de minderwaardige rol van de vrouw is vaak aan de orde.
Hoebba schrijft vlot, beeldend, en gebruikt vaak woorden uit het Sarnami, de taal die Hindoestaanse Surinamers spreken. Woorden waarvan de betekenis vaak niet terug te vinden is, en die een exotische sfeer oproepen: stonfutu; orhnie; bewiesen; printa; sindhur etc.
In deze bundel zijn de verhalen compleet, ze zijn af. Met weinig maar doeltreffende woorden wordt een sfeer opgeroepen, een kenschets van een situatie, waarna een vaak verrassende wending volgt.
Sakoentela Hoebba (Suriname, Wanica, 1958) studeerde in 2014 af aan de Schrijversvakschool Paramaribo. De lottowinnaar is haar debuut.
ISBN 9789062658855 | paperback| 144 pagina's | Uitgeverij In de Knipscheer| oktober 2015
© Marjo, 1 april 2016
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER