Moeders van anderen
Mirthe van Doornik
‘Soms is het net of het leven achter mijn rug een andere kant op beweegt.’
Aan het woord is Nico, ze is zoals ieder weekend met haar jongere zusje Kline bij haar vader, waar ze ontdekt dat haar vader er niet meer alleen voor hen is, maar zoals hij zegt ‘een eigen leven wil hebben.’
Een toevluchtsoord is weg, want thuis bij hun moeder hebben de meisjes het niet goed. Nora, de moeder drinkt en verwacht zo’n beetje dat haar dochters voor zichzelf zorgen.
De meisjes moeten zich aanpassen aan de moeder die steeds anders is, anders dan de moeders van anderen: er is de moeder die belooft om een betere moeder te zijn, en die als ze een prijs winnen de meiden mee naar de Chinees neemt waar ze mogen kiezen waar ze zin in hebben. Terwijl er dringend schoolspullen nodig zijn.
En er is de moeder die tegen hen preekt – onder invloed is ze dan: artsen zijn leugenaars en psychiaters hebben zelf problemen. Deze moeder geeft hen tips over hoe ze zich moeten gedragen. En dan is er de moeder waar ze niet over praten: de flink aangeschoten moeder die ’s nachts hun kamer binnenkomt, en hen op huilerige toon verzekert dat ze van hen houdt, dat zij haar verkeerd begrijpen en die om vergeving smeekt.
Nico en Kine vertellen om en om hun verhaal chronologisch door de tijd springend. Het gaat over de jaren die zo belangrijk zijn in het leven van pubers. Over het leven met hun alcoholverslaafde moeder, over de moeite die ze hebben om de schijn op te houden naar buiten toe. Hun tas staat ingepakt klaar, voor het geval dat. Ze nemen altijd de voorste metrowagen, en dragen iedere dag van de week een vaste kleur.
Ze hebben bijbaantjes, en sparen hun geld om een scooter te kunnen kopen.
Het lijkt er op dat Kine de sterkste van de twee is. Waar zij een manier vindt om een weg te vinden in het leven, zakt Nico juist dieper in een depressie weg.
Van Doornik beschrijft hoe de meisjes reageren op de moeder, op haar dwaasheid en ziekte. Dat doet ze met humor, zonder dat het wrange vergeten wordt. De meisjes hebben geen enkele zekerheid, ook veiligheid biedt hun moeder niet, zij gaat onnadenkend met criminelen in zee en vindt een troost in esoterie. Er komt zelfs een tipi in de flat te staan! Toch denken de meisjes er geen moment aan om anderen te waarschuwen. Als immers hun vader niets doet?
Je beseft als lezer natuurlijk hoe erg het is, maar er wordt niet op je gemoed gewerkt.
Het speelt van 1997 tot 2014, in het begin zijn de meisjes elf en veertien jaar oud. Kine lijkt als jong meisje al ‘oud’, ze is nauwelijks anders als ze als studente haar verhaal vertelt. Het was mooier geweest als er enige differentiatie was aangebracht, zo’n meisje maakt immers een rijpingsproces door. Van Nico is het meer aannemelijk dat er weinig verandert. Ze was al puber als het verhaal begint. Het schild van afstandelijkheid dat menige tiener om zich heen opwerpt is bij haar nog sterker aanwezig.
Mooie stukken zijn er vooral in haar verhaal:
‘Er zijn dagen dat ze zich voorneemt niets meer te drinken, het zijn de beste dagen. In de avond heeft de spijt haar voornemens soms ingehaald, maar dan is de supermarkt meestal al dicht. (-) Met de komst van de nieuwe supermarkt is aan deze zeldzame avonden een eind gekomen. Open tot 22.00 uur.
‘Ik was langsgekomen om hem (=film) te brengen,’ zei hij, ‘maar je moeder begreep het niet.’
‘Dat kan’, zei ik, ‘ze begrijpt wel vaker dingen niet.’
‘Soms denk ik dat alles wat ik doen een imitatie is. Dat ik zelfs doe alsof ik besta.’
Mirthe van Doornik (1982) is journalist en documentairemaker. In 2016 vestigde ze zich als belangrijk schrijftalent: Van Doornik won de vakjuryprijs van zowel de NPO Boekenweek Schrijfwedstrijd als de Scheltema Schrijversacademie. Moeders van anderen is haar zeer mooie debuut.
ISBN 9789044631715 | Paperback | 288 pagina's | Prometheus| april 2018
© Marjo, 23 september 2018
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER