Joe Speedboot

Fransje Hermans ligt na een bizar ongeluk in een coma vigil, en hoort tijdens zijn ziekbed voor het eerst van een nieuwkomer in het dorp. De manier waarop deze Joe Speedboot zijn intrede doet, is eveneens bizar. Fransje en Joe moéten wel maatjes worden..
Als Fransje zover hersteld is dat hij zich in een rolstoel kan redden, ('ik, Fransje Hermans, één funktionele arm met veertig kilo lam vlees eraan") ontmoet hij Joe Speedboot, de jongen die het dorp op stelten heeft gezet.

"Hij was niet zozeer een buitengewone jongen, hij was een kracht die vrij kwam. Je had verwachtingsvolle tintelingen in zijn buurt- er was een energie die vorm aannam in zijn handen, in een los verband toverde hij bommen, racebrommers en vliegtugen tevoorschijn en jongleerde ermee als een lichtzinnige tovenaar. (_) Hij durfde het onmogelijke te denken en merkte niets van de afwijzing die zich achter zijn rug voltrok".

Weer op school zit Fransje in de klas bij Joe Speedboot, en bij Christof, de zoon van de belangrijkste familie in het dorp. Deze jongens worden vrienden en zij accepteren Fransje als hij in zijn rolstoel achter hen aankomt.
Later voegt Engel zich bij het groepje, dat tot en met het eindexamen bij elkaar blijft. Ze doen de typische jongensdingen, en als er een nieuw meisje (PJ) in de klas komt, worden zij allemaal, behalve Joe S. verliefd.
Intussen gaat de moeder van Joe S. op reis op komt terug met een Egyptenaar; Joe vliegt in zijn vliegtuig over de tuin van mevr. Eilander; het dorp wordt bedreigd door de komst van een autosnelweg; dit en nog meer wordt gezien en waargenomen door Fransje, die alles opschrijft. Hij wordt de dorpskronieker.

"en alles staat erin, tenminste, als het zich in mijn buurt heeft afgespeeld of ik er via-via van gehoord heb. Als jij bijvoorbeeld vandaag zou langskomen zou ik dat opschrijven. Zo van: die en die gezien, zus en zo laat op deze en deze dag. En als iets aan je me was opgevallen, dat je rare oren hebt of een mooie neus, dan zou ik dat ook opschrijven. Maar ook andere dingen, hoe de herfstregens bijvoorbeeld het blond uit onze haren spoelen, waar het donkere winterhaar onder te voorschijn komt, en over de rivier die door onze levens stroomt zoals de grote bloedsomloop door ons lichaam."

Daarbij is het boek van Miyamoto Musashi zijn grote voorbeeld. Het boek van de Vijf Ringen, Go Rin No Sho, is zijn lijfboek geworden. Daarin staat dat de weg van de samoerai tweeledig is: de weg van het zwaard en die van het penseel. Het opschrijven is voor Fransje de weg van het penseel, en als Joe Speedboot hem jaren later overhaalt om mee te doen met wedstrijden armworstelen, begint de weg van het zwaard. Musashi noemt niet de derde weg: de liefde. Bij Fransje speelt die geen rol, denkt hij:

"dromen mag maar denk niet dat je iets te verwachten hebt., Ik DROOM de kleur van mijn liefde voor PJ, het verbijsterend oranje van een zon die opgaat. Dit zal ik haar niet kunnen zeggen. Dit is volkomen kut. Ik bedoel, ik had net zo goed dood of een Chinees uit Wuhan kunnen zijn, zo raakt mijn bestaan nergens aan het hare. Soms lijkt het of ik ga huilen maar dat is onzin, ik zal van steen worden. Werk daaraan. Je moet veel oefenen zegt meester Musashi. Niet PJ-dingen denken. Dat verzwakt. Veel oefenen. Verstenen. Dat is mijn strategie."

Maar hij vergist zich: de liefde speelt nog een grote rol, in hun aller levens.

Dit is een boek dat het herlezen waard is. De overpeinzingen van Fransje, zijn diepzinnige waarnemingen zijn fantastisch. Is het wel Joe Speedboot die alles zo anders, zo magisch maakt? Is het niet eigenlijk Fransje zelf? Het is een ontroerend boek, het is komisch en het is spannend. En het is filosofisch en psychologisch. Wat wil je nog meer?

ISBN 9023414330 Ingenaaid, 316 pagina's Verschenen: januari 2005 Gewicht: 432 gram Formaat: 216 x 135 x 29 mm De Bezige Bij

© Marjo

Reageren? Klik hier!