Het grote slapen
Anthonie van de Wardt
Het is een vertrek zonder afscheid. Een vlucht. Sophie Dijkink aarzelt slechts kort voor ze de voordeur van haar huis in Maastricht definitief achter zich dichttrekt. Ze neemt de trein naar Sittard en kleedt zich op het toilet om. Bij het verlaten van het station suggereert de handbeweging die ze maakt dat ze keurig uitcheckt. In werkelijkheid doet ze dat niet. Mocht iemand haar gangen nagaan, en daar gaat Sophie wel vanuit, dan zal gedacht worden dat Sophie naar het noorden van het land is vertrokken. Niets is minder waar. Sophie fietst terug naar Maastricht om vervolgens de grens met België over te steken. Haar vlucht is een feit.
Sophie probeert zich zo onopvallend mogelijk te verplaatsen. Ze logeert in pensions en hotelletjes waar niet naar haar identificatiebewijs wordt gevraagd. De naam die ze opgeeft is immers niet de naam die in haar paspoort staat. Sophie wil niet gevonden worden. Toch hijgt haar verleden in haar nek. Ze denkt terug aan haar jeugd. Vooral de logeerpartijen bij haar opa en oma in Twente staan in haar geheugen gegrift. Ook denkt Sophie aan Jos. Hun relatie kende mooie momenten.
Sophie trekt steeds verder naar het zuiden. Verder en verder van de stad waar haar leven een allesbepalende wending nam. Fietsen doet ze niet meer. Sophie wandelt, zo ver haar benen haar maar dragen kunnen. Is het toeval dat ze op de pelgrimsroute naar Santiago de Compostella belandt? Sophie geniet van de anonimiteit van de Camino, zoals de route genoemd wordt. Ze slaapt op campings of zet haar tentje elders op. Soms loopt ze enige tijd met iemand op. Als het nieuwe contact te intiem wordt, te persoonlijk, keert ze haar nieuwe vriend of vriendin genadeloos de rug toe. Toch is het moeilijk om sommige nieuwverworven vrienden uit haar leven te bannen. Hun vriendelijkheid ontdooit haar bevroren hart.
Waarom is Sophie op de vlucht? Woonde ze alleen in Maastricht of is ze bij haar partner Jos weggegaan? Waarom doet ze zo geheimzinnig en houdt ze haar identiteit geheim? Dat haar relatie met Jos niet enkel uit mooie momenten bestond, is al snel duidelijk. Wat is er precies tussen de twee geliefden voorgevallen? Waarom vond Sophie dat ze Nederland moest verlaten?
Hoewel Sophie niet gelovig is, kan ze op de Camino niet onder het geloof uit. Ze drijft de spot met een vriendelijke man die zich aan het geloof vastklampt. Sophie is opstandig en probeert de mensen die toenadering zoeken te weren. Toch laat de prettige sfeer, die de Camino als een warme deken bedekt, haar niet onberoerd. Sophie beseft dat ze een belangrijke keus zal moeten maken. De Camino is als een tussenstop. Een retraite haast. Aan het eind van de route wacht het echte leven weer op haar.
De novelle Het grote slapen biedt een blik in het leven van een vrouw die op de vlucht is voor het leven zelf. Vlucht Sophie voor anderen of haarzelf? Sophie heeft tijd en inzichten nodig. Ze kan immers niet eeuwig op de vlucht blijven. Waarom is ze toch op de vlucht geslagen? Auteur Anthonie van de Wardt zorgt er goed voor dat de lezer nieuwsgierig door blijft lezen.
Het grote slapen is melancholisch van toon maar zeker niet zwaar om te lezen. Door de kleurrijke personen die Sophie ontmoet en de herinneringen die ze ophaalt, blijft het verhaal afwisselend en boeiend. Sommige jeugdherinneringen lijken op zich te staan. Het is niet altijd duidelijk welke invloed ze op het verdere leven van Sophie hebben gehad. Andere herinneringen, die recenter zijn, lijken een tipje van de sluier op te lichten. De ontknoping slaat in als een bom. Het staat in schril contrast met de vredige sfeer van de Camino. De omschakeling is bijna te groot. Anthonie van de Wardt maakt de lezer fijntjes duidelijk dat niet iedere mensenziel te doorgronden is.
ISBN 9789089548542 | paperback | 86 pagina's | Elikser | juli 2016
© Annemarie, 22 augustus 2016
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER
Hoog water
Anthonie van de Wardt
In de jaren dertig van de vorige eeuw werd de Maas gekanaliseerd: bochten werden afgesneden ten behoeve van de riviervaart.
Dit had gevolgen voor bepaalde dorpen, die ineens aan ‘de andere kant’ kwamen te liggen. En de uiterwaarden en polders stromen tot vandaag de dag bij heftige regenval onder water zodat boerderijen, soms ook dorpen geïsoleerd raken. In deze setting speelt het verhaal zich af.
Paul Schuitema neemt afscheid van zijn vrouw Hanna die zich in een psychiatrische inrichting bevindt. Ze is daar vrijwillig om in het reine te komen met haar verleden. Een dominante en liefdeloze moeder heeft haar zelfbeeld sterk negatief beïnvloed en ze heeft angstaanvallen.
Een vorm van schizofrenie, zegt de behandelend psychiater.
‘Steeds grotere stukken water bedekken het land. Hanna past dezelfde methode toe. Laat het water stijgen en bedekt haar ellende met dagelijkse gewoontes en bezigheden.’
Paul heeft eveneens een stukje onverwerkt verleden: toen hij op kamp was overleed zijn mongoloïde broer, met wie hij heel hecht was. Zijn ouders wilden zijn plezier niet bederven en riepen hem niet terug. Nu Hanna opgenomen is, gaat hij ter ere van zijn broer Joop een voettocht maken, naar Santiago de Compostela.
Hij vertrekt: rugzak op, en lopen maar, eerst richting Ravenstein om op het langeafstandspad naar Maastricht aan te sluiten. Maar het weer werkt niet mee. Het regent, en het blijft maar regenen. Hij loop stug door, je hebt een plan of je hebt er geen!
Over een onbeschutte dijk loopt hij langs de Maas als er een auto stopt naast hem. Een vrouw roept hem toe in te stappen, en als hij niet direct aanstalten maakt, trekt ze hem gewoon naar binnen. Dat is Ilse, een vrouw die weet wat ze wil en niet met zich laat sollen.
Het blijft regenen. Paul blijft bij Ilse, gaat zonder nadenken in op haar avances, en zwijgt over zijn ontdekking dat zij de (ex)-vrouw is van de behandelend geneesheer van Hanna. Hij wandelt met de hond, en denkt na over andere toevalligheden: zijn vader was betrokken bij de werkzaamheden aan de kanalisatie. Hij moet in deze streek geweest zijn. Een typische manier om erwtensoep te maken speelt hier een grappige rol.
Dan is er nog de dochter, de tienjarige Sarah, ze kunnen goed met elkaar overweg. Daar zit meer oud zeer: hij en Hanna hebben geen kinderen. Omdat het verhaal af en toe ook naar Hanna gaat, die eveneens een nieuw pad inslaat, lezen we iets over een abortus, waar evenwel het fijne niet van verteld wordt.
Langzaam verweven de verhaallijnen zich. Heden en verleden, Hanna en Paul, alles loopt door elkaar tot een onverwachte apotheose in de Efteling.
Hoe klein is de wereld soms. Natuurlijk zijn er ingrepen van de schrijver, dat weet je als lezer wel. maar het verhaal is overtuigend, de hoofdpersonen zijn gewone mensen, en reageren dus ook op een herkenbare manier. De staccato stijl en het feit dat het verhaal in de tegenwoordige tijd verteld wordt, accentueren dat normale. Er zijn geen grote dramatische scenes, maar wat je dan ‘klein leed’ noemt is vaak net zo ingrijpend. Je wil weten hoe het verder gaat met deze mensen, en je wil weten hoe het zit met het erwtensoepmysterie...
Anthonie van de Wardt (Santpoort, 1939) was en is grafisch ontwerper en copywriter, schilder en schrijver. Als schrijver debuteerde hij met korte verhalen in de literaire tijdschriften De Gids en Hollands Maandblad. Zijn roman Hoog Water verscheen in 2002 – dit boek moet dus een heruitgave zijn, al staat dat nergens vermeld.
ISBN 9789089547194 | Paperback| 183 pagina's | Uitgeverij Elikser| November 2014
© Marjo, 5 januari 2015
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER
