Tijd om te gaan
Pia van Egmond

Als je het boek begint te lezen heb je geen idee: waar gaat dit naar toe? Gaandeweg ontdek je dat het 2050 is, en dat de maatschappij compleet veranderd is. Er zijn aanslagen geweest, grote stukken van Europa zijn totaal vernietigd. Ook zijn er nauwelijks nog middelen van bestaan, de economie ligt plat. Daar heeft men iets op bedacht: oudere mensen zijn immers nutteloos voor de maatschappij, ze kosten alleen maar geld, dus er wordt verwacht dat mensen die zestig worden een Drionbox aanvragen.

‘Het is volkomen normaal op zijn leeftijd om over uitstappen na te denken. Wat heeft de maatschappij aan hem? Hij is nergens meer geschikt voor, hij leeft slechts voor zichzelf. Binnenkort is hij een parasiet van de samenleving. Dan stap je uit als je een sociaal mens bent.’

Natuurlijk is er verzet, al zijn er ook veel mensen die een feest regelen en het dodelijke drankje drinken. Heb je de box eenmaal dan wordt er verwacht dat je binnen vijf jaar ‘vertrekt’. Pensioen bestaat niet meer, dus als je geen geld voor je oude dag hebt gespaard, sta je machteloos.

Als het verhaal begint, gaan Eva en John naar een feest. Eva’s vroegere collega Willem is ‘uitgestapt’. Het is een herdenkingsfeest. De gasten zijn chique aangekleed en hebben plezier. Eva ergert er zich groen en geel aan, en neemt zich meteen voor om nooit meer naar zo’n feest te gaan.
Ze wil meteen na het condoleren weg. Maar John zegt:

‘Echt niet, dat kun je Willem en zijn familie niet aandoen. Hoe zou je dat zelf vinden?’

Zij benadrukt nog eens - blijkbaar hebben ze het er al eerder over gehad – dat zij geen feest wil. Eva is nog werkzaam als radiotherapeut. John is bijna zestig, en moest plaats maken voor jongere werknemers. Hij voelt zich verplicht zich aan te melden bij de verenging Dappere Ouderen: mensen die op tijd uitstappen. Het wordt mensen die geen lid zijn van de DO steeds moeilijker gemaakt. En het is duidelijk wie wèl lid is: zij dragen een speldje.

Toch is er ook verzet. Velen willen vrij het tijdstip kiezen waarop zij hun drionbox openen en rustig oud worden. Noodgedwongen vestigen zij zich in leegstaande dorpen waar echter slechts een enkeling in een bestaan kan voorzien. En ze zijn kwetsbaar voor lieden die hen misbruiken voor experimenten. Eva vindt mensen die tegen deze gang van zaken zijn: De partij voor ‘Vrijheid van Leven en Sterven’ wordt opgericht onder leiding van Abel Hama, een chirurg. Maar de jongere generatie - vooral zij - worden feller en fanatieker, de verzetsgroep loopt gevaar.

Dit is het hoofdthema, een dystopie dus. Een akelig vooruitzicht, want er zijn wel degelijk argumenten die ons vandaag de dag bekend voorkomen. In de medische zorg bijvoorbeeld wordt wel gesproken van een triage voor behandelingen. Het is dan ook daarom dat radiotherapeut en medisch specialist Pia van Egmond besloot een boek te gaan schrijven als protest tegen leeftijdsdiscriminatie. Zij verzon een toekomst zoals we die niet wensen. Toch? Het verhaal is behalve beangstigend ook spannend. Helaas zakt dat naar het einde toe een beetje in, maar het gegeven is in ieder geval iets wat tot denken aanspoort.

ISBN  9789493214774 | Paperback | 366 pagina’s | Uitgeverij In de Knipscheer | september 2022

© Marjo, 17 april 2023

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER