Altijd roomboter

Wat doe je als je een prachtige foto hebt van je overgrootmoeder? Je hebt haar wel eens gezien maar kennen deed je haar niet. Je bekijkt die foto goed, ziet een oude vrouw, in ouderwetse kleren, ze heeft grove handen, geen gebit in maar die ogen! Daar zit leven in, die lachen!
Dan ga je mijmeren. Hoe zou haar leven zijn geweest? En dat is precies wat Nelleke Noordervliet gedaan heeft. Ze dook de gemeentearchieven van Leiden, Utrecht en Arnhem in, las de lectuur over de tijd waarin haar overgrootmoeder leefde: eind 19e begin 20e eeuw, en bestudeerde oude kranten uit die periode. Langzaam onstond er een beeld gebaseerd op werkelijkheid en fantasie.
Nelleke's grootmoeder, Engelbertha Teljeur-Wiggelaar, was een ongehuwde dienstbode en tot twee maal toe zwanger gemaakt door de heer des huizes, het eerste kindje overlijdt korte tijd na de geboorte. Hoe zou haar overgrootmoeder dit ervaren hebben? Hoe ging de vrouw des huizes daar mee om?
Gelukkig ontmoet ze Abraham Teljeur, een zilversmit en later postbode, ze trouwt met hem en krijgt nog tien kinderen. Maar Egelbertha is niet zomaar een vrouw, zij is opgegroeid in het burger weeshuis in Arnhem wat haar een bepaald aanzien geeft, niet alle kinderen kwamen daar terecht. Zij heeft in een luxe woning gewerkt en weet hoe het hoort. Ze is geen lieve, eerder een harde vrouw, voor zichzelf en haar kinderen maar dat moet ze wel zijn. Tien kinderen grootbrengen in niet al te ideale omstandigheden is zwaar. Maar één ding weigerde ze pertinent en dat was margarine op haar brood, het moest altijd roomboter zijn.

Noordervliet weeft de gevonden geschiedkundige informatie door het verhaal heen, zoals de opkomst van Troelstra en het voorzichtige begin van de vrouwenemancipatie, en vult de hiaten op door bijvoorbeeld een gefingeerde ontmoeting van Engelbertha met tijdgenoot Freud. (Erg leuk) Of laat Engelbertha de viering van het Leidens ontzet meemaken waar de hoge heren minzaam een boterham en een haring uitdelen aan de armere bevolking.

Deze mix van fictie en werkelijkheid maakt het een zeer aangenaam boek om te lezen, een aanrader!

Paperback | 204 Pagina's | Uitgeverij Augustus | 3e Druk | 2005 ISBN: 9045701030

© Dettie

Reageren? Klik hier!