Judit Neurink

literatuurDe bange stad


De bange stad: Bagdad, ooit dagelijks in het nieuws. In het westen is de belangstelling enigszins verflauwd, maar voor de Irakees is de situatie nauwelijks verbeterd. En de stad zelf is onherkenbaar veranderd, leeggelopen, mensen vluchtten naar buurlanden, Syrië, Jordanië of in Koerdistan, ze zitten in vluchtelingenkampen.
Judit Neurink heeft gesprekken gevoerd met vluchtelingen uit Bagdad. En op basis daarvan heeft ze dit boek geschreven. Twee boeken in een, waarbij het grootste deel, de romantische fictie, zijn basis vindt in het tweede non-fictieve deel. Bij het tweede deel horen ook kaarten en een woordenlijst.

Als een goudsmid uit Bagdad tegen Judit Neurink zegt dat er geen geluk meer is in zijn stad, wil zij hem niet geloven. Mensen overleven, zegt ze in haar verantwoording. Ze kruipen weg, maar liefde en leed gaat door. Ze worden verliefd, er wordt getrouwd en er worden kinderen geboren.
En dus schreef ze op basis van bovengenoemde gesprekken een roman over drie families. Een christelijk gezin, een soennitische familie en een sjiitisch gezin. Ten tijde van Sadams heerschappij konden verschillende gezindten vreedzaam samenleven, maar na diens val (2003) als de Amerikanen het land 'bezetten', breekt een strijd los tussen soennieten en sjiiten, waarbij christelijken het zwaar te verduren hebben. Er zijn diverse verschillende milities, die de straat terroriseren. Het is een verhaal over angst, over vluchten voor geweld, over je staande zien te houden in een land waar je je leven niet zeker bent, over verraad, en ja, ook over liefde.
De onderlinge verwikkelingen tegen de politieke achtergrond vormen een nogal ingewikkeld verhaal. Ingewikkeld omdat het een totaal andere werkelijkheid is voor de westerse lezer. De namen zijn anders, en de zeden en gewoontes verschillen van de onze. Doordat het in Irak heel belangrijk is geworden wat voor soort geloof je aanhangt, zijn de relaties tussen mensen die vroeger daar niet eens over nadachten, nu heel belangrijk geworden. Gezinnen worden verscheurd, mensen durven nauwelijks de straat op en zijn zelfs hun leven niet zeker als ze thuis blijven. Een ongelooflijk verhaal!


Persoonlijk vind ik het non-fictieve gedeelte prettiger om te lezen, en eigenlijk zou ik ook aanraden om dat stuk, dat handzaam verdeeld is in hoofdstukken die passen bij de fictieve hoofdstukken, minstens erbij te houden, misschien zelfs om en om te lezen. Het verduidelijkt de situatie! Ik heb me bijvoorbeeld altijd al afgevraagd hoe iemand weet of je soenniet dan wel sjiiet bent (dat verschil wordt ook uitgelegd). Het blijkt de naam te zijn: iemand die Ali of Hassan heet, Fatima of Zeineb is vast sjiitisch, en soennieten dragen veelal de naam Omar, of Aicha. De achternaam hoort bij een stam, en een stam heeft een bepaalde religie.
Ik kan niet zeggen dat het een mooi boek is, het zou niet geschreven hebben moeten worden. Maar het is een verhelderend verhaal, een aanrader voor mensen die nu wel eens duidelijk willen weten hoe het eigenlijk zat en hoe het nu is.


Isbn 978 90 445 1389 9 Hardcover 316 pagina's | Uitgeverij De Geus | maart 2009

© Marjo, juni 2009

Lees de reacties op het forum, klik HIER