De laatste broer
Nathacha Appanah

Eind december 1940 wordt een schip met 1500 Joodse vluchtelingen geweigerd in het Beloofde Land.  Zonder enige verklaring in welke vorm dan ook worden ze als illegale immigranten verbannen naar de Britse kolonie Mauritius. Tot en met mei 1945 worden deze Joodse vluchtelingen ruim vier jaar in een gevangenis vastgezet.
In deze prachtige roman kruipt de Mauritiaanse-Franse  auteur  Nathacha Appanah in de huid van de zeventig jaar oude man Raj.  Na 60 jaar keert Raj vol twijfels, schuldgevoelens en verdriet, met zijn herinneringen terug naar zijn kindertijd.

Raj is slechts negen jaar als hij plotsklaps, na een hevige cycloon in het dorp Mapou  zijn beide broers verliest. Enige tijd na deze dramatische gebeurtenis verhuist het gezin naar Beau-Bassin. Zijn vader wordt daar te werk gesteld als bewaker in een gevangenis. Een vader, die behalve alcoholist ook zeer gewelddadig is en er niet voor terugdeinst om zijn agressie te uiten op zijn vrouw en zoontje. Eenmaal wordt Raj zo enorm toegetakeld dat hij in het ziekenhuis van de gevangenis belandt. Aldaar maakt hij kennis met David, een Joodse wees, een eenzame, vermagerde en ziekelijke jongen. Tussen de beide jongens ontstaat een warme vriendschap, voor Raj een mooie compensatie;  hij ziet David als “een nieuwe broer”.
Op een dag ziet David kans het kamp te ontvluchten. Samen besluiten ze te ontsnappen op zoek naar een beter leven: slachtoffertjes van een kindertijd die zo mooi had kunnen zijn. Gedurende drie dagen dwalen de jongens letterlijk door de jungle met als doel het dorp te bereiken, waar hij ooit zo gelukkig was met zijn broers. Ze komen er echter nooit aan.

De hemel was een tapijt van sterren en ik voelde me hier veilig. Het was die nacht dat David zong en nu ik in de winter van mijn leven ben, nu ik in alle eerlijkheid kan terugkijken op wat ik heb gedaan, wat me is overkomen en wat ik al of niet verdiend heb, kan ik zeggen dat dat gezang een van de prachtigste dingen is die ik ooit heb gehoord.

Het is een verbijsterend goede vondst om vanuit de zeventig- jarige Raj terug te blikken naar het drama van zijn jeugd. Zeer kontrasterend te lezen hoe zijn hoop die hij als kind koesterde zo afsteekt bij zijn huidige schuldgevoel. Voortdurend “fietst” Raj met zijn gedachten tussen heden en verleden en laat hij zijn emoties en gevoelens de vrije loop.

Lyrisch, simpel maar o zo  meeslepend heeft Nathacha Appanah hier een uiterst aangrijpend, zwaar thema in een uitermate boeiend verhaal geschreven. Een leeservaring die ik niet gauw zal vergeten.

Nathacha Appanah is een Franse schrijfster die in 1973 geboren is op het eiland Mauritius. In 1998 is ze , na het krijgen van een beurs, journalisitek en letteren gaan studeren in Grenoble. Momenteel woont en werkt ze in Lyon. Haar debuutroman Les rochers de Poudre d’Or werd in 2003  goed ontvangen, evenals Blue Bay Palace en La Noce d’Anna. De laatste broer is haar vierde roman kende grote successen in Frankrijk en is in meerdere landen in vertaling uitgekomen.

ISBN 9789023427865 Paperback 191 pagina's | De Bezige Bij | april 2008
Oorspronkelijke titel: Le dernier frère, vertaald uit het Frans door Truus Boot

© irene, november 2009

Lees de reacties op het Leestafelforum en/of reageer, klik HIER