Hotel op de hoek van bitter en zoet
Jamie Ford

Niet lang geleden zag ik op televisie een programma over kampen in Amerika waar Amerikanen van Japanse afkomst tijdens de Tweede Wereldoorlog noodgedwongen moesten verblijven. Het waren schokkende beelden. Duizenden gezinnen - in totaal ging het om meer dan 120.000 burgers -woonden in deze kampen. Ik zag houten barakken en mensen die zich voortbewogen over modderige straatjes. Deze mensen waren voorheen woonachtig in gebieden aan de westkust en werden nu als mogelijke spionnen gezien. De keus om te verhuizen naar de zogeheten “relocation camps” was niet vrijwillig. Het merendeel van hun bezittingen bleef achter. Slechts een paar gevulde koffers mochten meegenomen worden. In de kampen waren de hygiënische omstandigheden erbarmelijk en er moest zware arbeid verricht worden. Wie ’s-avonds naar het toilet moest werd in de gaten gehouden met zoeklichten. De kampen waren omheind en werden bewaakt door gewapende militairen.

Dit verhaal begint in 1942, het jaar waarin de eerste Japanners naar de kampen vertrokken, en speelt zich af in Seattle. De hoofdpersoon, Henry Lee, is twaalf jaar oud en Chinees. Henry’s vader wil dat Henry de kansen die Amerika hem biedt ten volste benut. Hij moet een echte Amerikaan worden. Henry zit op een school waar hij de enige Aziaat is. De verstandhouding tussen Amerikanen en Japanse immigranten staat al jaren op scherp en Henry wordt vanwege zijn Aziatische uiterlijk op school genegeerd of getreiterd. Ook thuis mist Henry warmte en genegenheid. Zijn vader is een strenge man en bovendien mag Henry van hem voortaan alleen nog maar Engels praten. Omdat zijn ouders enkel Kantonees spreken kan Henry niet langer met hen communiceren. Henry is erg eenzaam.

Het tij keert wanneer er een nieuwe leerlinge op school komt. Ze heet Keiko en is Japans. Hoewel Henry van zijn vader beslist niet met Japanners om mag gaan – China en Japan voeren op dat moment al jaren oorlog met elkaar – worden de twee dikke vrienden. De band tussen hen gaat zelfs dieper dan vriendschap. Het is een prille liefde die opbloeit tussen de twee jonge mensen. Wanneer ook Keiko en haar familie naar een kamp worden afgevoerd doen ze er alles aan om contact te houden. Een onmogelijke opgave.

Het verhaal speelt zich afwisselend af in 1942 en in 1986. In 1986 heeft Henry onlangs zijn vrouw Ethel verloren aan kanker. Hij heeft een zoon, Marty, met wie hij een moeizame band onderhoudt. Het lijkt alsof de slechte verhouding tussen Henry en zijn vader zich in het contact met zijn eigen zoon heeft voortgezet. Een generatiekloof. Henry heeft zijn hele leven geprobeerd om Keiko te vergeten maar dan wordt er een ontdekking gedaan in de kelder van het Panama Hotel. In het hotel – dat vroeger aan de rand van de Japanse wijk stond - worden de bezittingen gevonden van tientallen Japanse families. Bezittingen die zij al die jaren geleden moesten achterlaten. Henry ziet een beschilderde parasol van bamboe en beseft dat deze eens aan Keiko toebehoorde. Herinneringen komen in volle hevigheid boven. Bitterzoete herinneringen.

Een prachtig en ontroerend verhaal over de liefde en racisme. Maar ook over hoe moeizaam de band tussen vader en zoon kan zijn. Een vader die het beste wil voor zijn zoon maar daarin zijn eigen belang voorop stelt en voorbijgaat aan het feit dat zijn zoon een andere levensinstelling heeft. Over het onbegrip tussen verschillende generaties. En dat er in tijden van oorlog heel verkeerde beslissingen gemaakt kunnen worden.

Hotel op de hoek van bitter en zoet is de eerste roman van Jamie Ford. Het is mooi verhaal dat een grote indruk maakt juist omdat het heel klein gehouden is.

ISBN 9789049951627 | Paperback | 320 pagina’s| Mistral uitgevers | midprice editie | januari 2011
Vertaald door Jan Smit

© Annemarie, 23 maart 2012

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER