Als de dood zucht, houd ik mijn adem in
Lex Paleaux

‘Maak er wat van Frank, we hadden het allemaal graag anders gezien, maar voor nu is dit je nieuwe huis.’

De zeventienjarige Frank wordt door de kinderbescherming naar een kleinschalige kliniek gebracht. Hij heeft dan sinds het overlijden van zijn ouders al in een flink aantal opvanghuizen en pleeggezinnen gewoond. ‘Zijn leven paste in twee armzalige verhuisdozen’.
Hij is vast van plan zich hier onzichtbaar te maken, niet op te vallen, zo min mogelijk vragen te stellen. Hij zal zijn tijd wel uitzitten. Het is vooral Quintin, een medebewoner, die hem vrijwel onmiddellijk bij de dagelijkse gang van zaken betrekt.

Het verhaal brengt de lezer naar een jeugdkliniek, waar jongeren die met zichzelf in de knoop zitten, dan wel een ‘probleem’ vormen voor hun omgeving, opgevangen worden. Veel meer dan dat lijkt het niet, er worden wel gesprekken gevoerd met hun mentor, maar de betrokkenheid van de begeleiders lijkt niet veel voor te stellen. Er is een strakke dagelijkse routine, maar vooral hebben ze elkaar. Een van hun begeleiders was in een vorig leven gevangenisbewaarder…

De jongeren moeten het samen zien te rooien, wat hun wonderwel lukt. Zolang ze in de kliniek zijn tenminste. Dat het allemaal niet van een leien dakje gaat dat is wel te verwachten. Ze dragen ieder een bepaalde bagage met zich mee, hun achtergrond en het leven dat ze tot dan toe geleid hebben is niet wat je voor kinderen wenselijk acht. Maar ook deze jongeren verdienen een plaats in het leven buiten, in de wereld, waar ze als zelfstandige volwassenen hun weg kunnen vinden. Het is de vraag of de opname in een kliniek hen daarbij helpt. Dat is in ieder geval wat de lezer zich afvraagt bij het lezen van dit hartverscheurende verhaal.

Lex Paleaux neemt je mee naar binnen, stelt je voor aan de jongeren, en vertelt over hun achtergrond, hun angsten, hun gevoelens en ideeën. Door het verhaal te laten vertellen vanuit de twee jongens Frank en Quintin ontstaat begrip over de problemen van de anderen – en zichzelf. En onbegrip, een gevoel van ‘dat kàn toch zo niet!’ als het gaat over hoe de volwassenen met hen omgaan.

Net als de eerdere drie romans bevat dit boek autobiografische elementen, hetgeen betekent dat dit verhaal over de werkelijkheid gaat. Dat besef is schokkend. En dat verdwijnt niet, ook al heeft dit verhaal vaak een humoristische inslag. En ook het feit dat het weer in een prachtig proza geschreven is, verhult de schrijnende boodschap niet.
Het verhaal krijgt een schokkende ontknoping, waarbij het besef hoe vernuftig het allemaal in elkaar steekt, de bewondering voor de schrijver nog doet toenemen. Die was toch al groot, omdat het  zo prachtig beschreven is. Een schrijnende - want immers realistische - schets van hoe het gesteld is met de jeugdpsychiatrie te beschrijven als een meeslepend, spannend en bij wijlen grappig verhaal, dat is een topprestatie.

Lex Paleaux (1977) is auteur en scenarist. Zijn debuutroman ‘Winterwater’ (2020) werd door publiek en pers lovend ontvangen. De roman werd opgenomen in de literatuurlijst van diverse middelbare scholen en zal in 2024 door heel Nederland te zien zijn in een adembenemende theatervoorstelling.

ISBN 9789493214859 | Paperback | 240 pagina's | Uitgeverij In de Knipscheer | februari 2023

© Marjo,  20 februari 2023

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER