De val van Mehmet
Hülya Cigdem

Het boek begint met de ter aarde bestelling van de hoofdpersoon in zijn geboorteplaats in Turkije. Hij vond de dood toen hij in Tilburg waar hij het grootste deel van zijn leven heeft doorgebracht met vrij hoge snelheid tegen een boom aan reed, onder de ogen van zijn kleinzoon. Die zat namelijk op dat moment op een bakje in de straat waar Mehmet woonde.
Is hier sprake van zelfdoding? Kreeg hij misschien een hartaanval?

Het verhaal vertelt over een godvrezende Turk, die omwille van de liefde naar Nederland kwam en daar een gezin stichtte. Omwille van de liefde, dat betekent iets anders dan je zou denken: zijn vrouw Hatice is namelijk ook Turks. Maar zij was in de ogen van de Turkse gemeenschap bezoedeld, ze was immers weggestuurd door de man met wie ze eerder getrouwd was. Dat die man homoseksueel bleek te zijn, dat deed er niet toe. Hatice zou hoogstens nog als tweede vrouw gevraagd worden, of haar leven uitzitten bij haar ouders. Maar haar dorpsgenoot Mehmet was al verliefd op haar sinds zijn vroege jeugd.

In Turkije zijn het meestal niet de kinderen die beslissen over hun toekomst, maar doen de ouders dat. En de ouders van Mehmet vonden Hatice niet goed genoeg. Toen ze gescheiden was natuurlijk helemaal niet meer. En daarom nam hij haar mee naar Nederland, waar hij werkte in een leerfabriek.
Na een tijdje vond hij een woning in Tilburg, en kwam het gezin waar hij zo naar verlangde. Muhammed, Ayse en Mustafa groeien op in Tilburg, en raken meer verwesterd dan hun ouders zouden willen. Zij vinden hun vader te star en streng in de leer, niet alleen wat betreft de gang naar de moskee en het dagelijks bidden, maar hun hele manier van leven bekritiseerde hij, het was niet naar zijn zin.
Het loopt danig uit de hand als de oudste zoon, teleurgesteld in een carrière als politieman, de hennepteelt omarmt.

‘Al waren er mensen die er anders over dachten, Muhammed was niet als slecht mens geboren. Integendeel, tot ongeveer tien jaar terug was hij een voorbeeldige jongeman die zich uitstekend had aangepast aan het land waar zijn moeder hem ter wereld bracht. Hij was in zijn doen en laten niet te onderscheiden van de andere burgers in de stad. In zijn ogen was dat het hoogst haalbare voor een migrantenzoon. Hij had lang geloofd dat Hollanders hem als hun gelijke zouden zien en hem niet zouden behandelen als een uitheems wezen. Als hij maar zijn best deed.’

Als dat niet zo blijkt te zijn, en als hij dan zijn vader teleurstelt, die onvermurwbaar is, gaat hij tenslotte voor het geld. Als hij dan toch niets goed kan doen, dan heeft hij liever een luxe leven. En zo drijven vader en zoon nog verder uit elkaar.

Het verhaal, verteld vanuit een alwetende verteller die nu eens het perspectief van Mehmet, dan weer van Muhammed of Hatice gebruikt, speelt vanaf de jaren 70 tot na de eeuwwisseling, en geeft een beeld van hoe de Nederlander omgaat met de buitenlandse arbeiders die zo nodig waren. Het geeft weer hoe twee werelden  - het platteland van Turkije en het stadsleven in Nederland - botsen, en hoe een trotse man geen concessies wil doen en daardoor zijn eigen onvermijdelijke val veroorzaakt.

Het verhaal is het waargebeurde verhaal van Mehmet Cantürc dat door de schrijfster Cigdem is geromantiseerd. Een korte stamboom voorin en een woordenlijst achterin maken het boek compleet.
Hülya Cigdem debuteerde met de Importbruid.

ISBN 9789029589574 | Paperback| 424 pagina's | Uitgeverij Arbeiderspers | mei 2014

© Marjo, 3 januari 2022

Lees de reacties op het forum, klik HIER