Genoeg geweest
De zelfmoordbestanden
Peter Lenssen

‘Het eerste wat Karl dacht toen hij vanuit de metrobuis de trappen opliep naar de straat waar zijn zoon woonde, was: ik ben erin gestonken, dit is een wrede grap, ze doen het vanwege de scheiding en wellicht vanwege Jacquelines dood. Hij achtte ze tot alles in staat. Zijn zoon. Hoezo? Werd hij dan toch door collega’s met een van hun misselijkmakende geintjes te grazen genomen?’

Het verhaal gaat over een man, Karl, die na een telefoontje van zijn baas dat hij niet eens helemaal kan volgen, naar het huis van zijn zoon Merlijn gaat. Hij is werkzaam bij de Geheime Dienst, en gewend aan verregaande voorzorgsmaatregelen. Altijd om je heen kijken, altijd voorzichtig zijn, niemand vertrouwen. Zo gaat hij ook het huis binnen: handschoenen aan, speurend naar camera’s, bedacht op een smakeloze grap. Waar hij niet verdacht op is, is het vinden van een lijk. Het duurt een tijdje voor het tot hem door dringt dat de dode Merlijn is.
Dit voorval schokt hem tot in het diepst van zijn ziel, ondanks dat hij helemaal geen contact had met zijn zoon. Toen na de scheiding van Jacqueline Merlijn voor zijn deur stond, deed hij niet open, weigerde contact. Hoe slecht het ging met zijn ex wist hij dus niet. Zij is een paar maanden eerder overleden.

‘Ik ben niet bang voor de waarheid, wat die waarheid ook is.’

Is dat zo? Hij hield geen rekening met Merlijn. Wist ook niet dat die het in hem had, maar na zijn dood weet de jongen zijn vader alsnog zover te krijgen dat hij aan zelfonderzoek doet. Hij moet toegeven dat hij een bar slechte vader was, en een slechte echtgenoot. Hield hij van hen, had hij het in zich, de mogelijkheid om lief te hebben?

Het werk bij de Geheime Dienst kwam hem wel goed uit: hij mocht immers niets vertellen, nergens over praten, had onregelmatige diensten. En terwijl hij van onbekenden de meest intieme details te weten kwam door het spionagewerk, had hij geen flauw idee wie zijn vrouw en kind waren. Nu beseft hij dat hij hun leven verziekt heeft. Zijn eigen leven ook, maar als we later in het boek kennis maken met zijn broer Jochem, begrijpen we dat beter.
Er is geen excuus, hoogstens kan er begrip zijn. 

Dat is er in ieder geval voor wat er gebeurt als Karl het werk weer hervat en tijdens een observatieklus het besef doordringt: wat is hij eigenlijk aan het doen?
Maar hoe moest het nu verder? Had hij nog een leven dat de moeite waard was?

En dan heeft Merlijn postuum nog een verrassing voor hem. Hij heeft filmpjes gemaakt, en die op ingenieuze wijze klaargezet voor zijn vader, die niet in staat is het te negeren. Er is het meisje waar de vader niets van wist, die al jaren een rol speelde in Merlijns leven.
En dan is er ook nog de broer, en een overweldigende waarheid.

En wat de waarheid is voor Karl, is een waarschuwing voor de lezer. Willen we echt deze tijd waarin privacy vaak niet meer te vinden is, waarin het Big Brother is watching you steeds meer opgeld doet? Een tijd waarin iedereen meer en meer alleen maar bezig is met zichzelf?

Wat de Grote Schrijvers eerder nauwelijks voor elkaar kregen, is Peter Lenssen gelukt: het lezen van dit boek dringt tot in je diepste poriën, het overweldigt, schokt en laat een enorme treurnis achter. Treurnis over een wereld die voor velen niet een roman, maar een werkelijkheid is.
Daarmee is het niet het makkelijkste boek om te lezen. Het maakt de lezer somber en dat ligt niet alleen aan het verhaal zelf. De stijl roept een akelige naargeestige sfeer op, en toch: je leest door, omdat het ook mooi is. Alsof er een hemel beschreven wordt met dreigende donkere wolken waar toch hoopvolle lichtstraaltjes doorheen schijnen. Of de schrijver zijn lezer die hoop gunt?

Peter Lenssen (Kunrade, 1957) schrijft romans, gedichten, verhalen en columns. Zijn roman ‘Toplöss’ handelt over Limburgse mijnwerkers, anarchisme en de Spaanse burgeroorlog, de roman ‘In dit land wil niemand wonen’ heeft als achtergrond de vluchtelingenproblematiek. ‘Pleisterplaats Belleville’ was een ode aan Charlie Hebdo en de vrijheid van het woord. Deze roman werd genomineerd voor Halewijnprijs 2018 en Peter Lenssen won er de Reinaerttrofee 2018 mee.
De omslag van Genoeg geweest is getekend door Theo Lenssen, broer van.

ISBN 9789062657971 |paperback | 318 pagina's | Uitgeverij In de Knipscheer | februari 2021

© Marjo, 8 april 2021

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER