Alles wat beweegt

Alles wat beweegt
Susan Smit

Isadora Duncan (1877, San Francisco - 1927, Nice) was een Amerikaanse danseres.
Een danseres in die tijd was meestal bezig met klassiek ballet. Zo niet Isadora Duncan. Zij legde zich toe op iets heel anders, nieuw voor die tijd.

‘Niets is natuurlijk aan ballet en die onnatuurlijkheid is tot kunst verheven.
De dans moet het lichaam bevrijden in plaats van inperken. Ballet druist zelfgenoegzaam tegen de vorm en de beweging van de natuur in. Kijk maar eens goed: onder de tutu’s en de maillots dansen misvormde spieren. Kijk nog verder: onder de spieren zitten misvormde botten. Er danst een misvormd geraamte. Het ballet richt zichzelf te gronde door een misvorming van het prachtige vrouwenlichaam af te dwingen.’

Isadora danst anders, ze danst het leven: een vloeiende expressieve dans. Voor het eerst in de geschiedenis wordt er gedanst op blote voeten en in losse gewaden, geïnspireerd op de bewegingen van de natuur.
De een vindt het afschuwelijk, de ander is er lyrisch over.

Vanaf haar jeugd werd er veel gereisd. Na de dood van haar vader was er vaak armoede. Ze trokken van het ene land naar het andere, overal waar Isadora op kon treden reisde het gezin met haar mee. Vanaf het moment dat ze succes begon te krijgen, waren er ook perioden dat het hele gezin volop te eten had. Maar het ging niet altijd goed.

‘Die hobbels horen bij de aard van het leven.'

Maar er staat haar een enorme hobbel te wachten: ze is zwanger. Van haar grote liefde, eveneens een kunstenaar. Maar Ted is al wel getrouwd. Isadora vindt het geen probleem, als hij maar vaak genoeg komt. Zij heeft geen behoefte aan een huwelijk, ze is een vrije vrouw en dat wil ze blijven.

Het is 1906. De normen en waarden verwelkomen geen ongetrouwde zwangere vrouwen. Wie op de hoogte is van haar toestand spreekt er schande van. Dus zoekt ze naar een veilige en rustige plek.
Die vindt ze in Noordwijk aan Zee, een alleenstaand huisje in de duinen, waar een huishoudster inbegrepen is in de huur.
Maar als deze Cornelia ontdekt dat Isadora niet getrouwd is:

‘De schande! De dwaling die u hebt begaan! U had het me moeten vertellen.’'Ik wist niet dat het zo belangrijk voor u was,’ lieg ik.‘Deze tuchteloosheid…’ zegt ze, ‘en zo schaamteloos onder mijn ogen.’ Ze begint demonstratief de strik op haar rug los te maken en trekt haar schort over haar hoofd uit.
‘Ik zal bidden dat de genade zich over u uitstort en dat Christus zich over u zal ontfermen,’ zegt ze lijzig, ‘want dat zult u nodig hebben.’

En zo is dit boek behalve het verhaal over een beroemde danseres ook het verhaal van een vrijgevochten vrouw in het begin van de twintigste eeuw.Maar de zwangerschap, hoewel gewenst, gooit roet in het eten. Ze loopt tegen beperkingen aan die haar lichaam haar oplegt en die later ook de baby haar zal opleggen.

Susan Smit weet hoe ze haar lezer geboeid moet houden. ze wisselt heden en verleden af, en ook in haar manier van schrijven zit afwisseling: Kort maar krachtig of heerlijke lange zinnen, met zintuiglijke beschrijvingen en ook de dialogen zijn zeer geslaagd.
Een mooi geschreven biografische roman.

Susan Smit (1974) studeerde Culturele Studies, met als hoofdvak Nederlandse Taal- en Letterkunde, aan de Universiteit van Amsterdam. Ze is columnist en publiceerde twaalf non-fictieboeken, zes romans, een verhalenbundel en een novelle.

ISBN 9789048868506 | Paperback | 272 pagina’s | Uitgeverij Lebowski | maart 2024

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER