Het beeldje van Li
Ben Bouter


Ik zet vader op de steenkoude onderste trede van de betonnen trap. Geen kussen onder zijn billen. Nergens voor nodig. Het vriest min tien, met kans op sneeuw.


Met deze zinnen opent Ben Bouter zijn aangrijpende en ontroerende roman die zich in de jaren zeventig en negentig van de vorige eeuw afspeelt.


De ik persoon uit de beginzinnen is Li een afkorting van Lalita zoals we later zullen lezen. Dankzij deze eerste regels besef je gelijk dat de verhouding tussen vader en dochter op scherp staat. Maar wat er aan de hand is geeft Ben Bouter maar mondjesmaat weg. Bijna terloops laat hij enkele woorden vallen waardoor je langzamerhand beseft wat voor band Li met haar vader heeft.


Was er wel een band? Vraag je je af.
Vader, Bert Backs, blijkt een slachtoffer van de Tweede Wereldoorlog, hij verbleef als kind in een Jappenkamp. Hij was daar vernederd en afgeranseld. De bitterheid zit in zijn lijf. 'De oorlog heeft zijn hart eruit geslagen. Zijn hoofd leeft nog, maar zijn hart niet meer' is de wijze uitspraak van Eva Kousemaker.


Door wat hij meegemaakt heeft, voedt hij zijn dochter met harde hand op. Minimaal zes minuten met blote voeten in de sneeuw lopen, is zijn eis. Handschoenen zijn nergens voor nodig. Was Li's pianospel niet goed dan schuwde hij het niet om op haar vingers te slaan. Cadeau's en Sinterklaas was flauwekul. Li is dom, Li is onaantrekkelijk, tenminste volgens haar vader. Woorden die haar op latere leeftijd blijven achtervolgen. Vader heeft dankzij zijn trauma zijn dochter eveneens stevig geestelijk verwond.
Moeder gaf haar ooit eens een tekenblok en potloden, maar daar bleef het bij. Moeder is een geleerde en altijd op reis, zij ontvlucht haar getormenteerde man en laat daarmee haar dochter alle grillen van vader opvangen.


Natuurlijk heeft dit een enorme invloed op Li. Gelukkig leert ze via een meisje in haar klas Eva Kousemaker kennen. Een kunstenaar die schildert en beelden maakt. Dankzij haar raakt Li niet in een totaal isolement. Eva leert haar kijken, voelen, ervaren. Zij ziet hoe bijzonder getalenteerd Li is en steunt haar in haar kunstzinnige ontwikkeling.


Het verhaal ontrolt zich langzaam en verspringt van het kind Li naar de volwassen kunstenares Li. We lezen hoe Li uiteindelijk toch psychologische hulp zoekt om zichzelf mens te voelen en zichzelf te accepteren zoals ze is. En in kleine zinnetjes laat Ben Bouter zien dat er een ommekeer plaatsvindt waarbij Li zelf er ook steeds meer toe doet. Er wordt zelfs een heel bijzondere plan ten uitvoer gebracht om Li te helpen van haar wrok over de handelingen van haar vader af te komen.


Ook haar werk speelt daarbij een heel belangrijke rol, wat prachtig weergegeven wordt door de schrijver.
Ze wil haar vader nog één keer schilderen zodat hij buiten haar komt te staan. Ze moeten beiden een zelfstandig leven leiden.
Li zegt daarover: 'Door hem te schilderen blijft hij voor altijd bestaan en raak ik hem voor eeuwig kwijt.


Halverwege het boek komt een omslagpunt, de afkomst van Li komt centraal te staan en op het laatst wordt de spanningsboog zo groot dat je als het ware door het verhaal rent.
Je wil weten wat er gebeurd is en hoe het verder gaat.


Het is een onvergetelijk verhaal dat laat zien wat voor enorme invloed gebeurtenissen en ook verzwijgen van zaken op een leven kan hebben.
Ben Bouter heeft dit gegeven op een knappe en bijzonder manier verwerkt in dit boek.
Een boek om te koesteren en meerdere keren te lezen.


ISBN 9789464818413 | Paperback | 247 pagina's | Uitgeverij Woensdag | 28 maart 2024

© Dettie, 28 maart 2024

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER