jeugd 6-9 jaar

Stian Hole

altGarmanns straat
Stian Hole


In de straat waar Garmann woont, heeft ook de oude postbode een huis.
Een huis met een kelder die vol brieven ligt, een postbode met een hoofd vol gedachten en een tuin vol allerlei soorten planten. Dat laatste trekt Garmann. Hij heeft een herbarium en heeft in die wildernis een paar planten ontdekt dat hij nog niet heeft. Maar de oude man staat bij de kinderen bekend als een boeman, ‘de Postzegelman’ noemen ze hem en Roy, de grootste branieschopper en pestkop van de buurt, noemt hem een oude griezel die babypoesjes doodmaakt. En stak vanmorgen niet een zwarte kat de straat over? Garmann is toch wel een beetje bang. Durft hij wel die tuin binnen te gaan?
Hij durft. Hij doet het. Dan opeens klinkt er een stem achter hem...


Het is een prentenboek, maar niet echt voor heel jonge kinderen. Daarvoor staan er in het verhaal te veel moeilijke woorden. Ook staat er bij het woord herbarium er eentje afgebeeld, dit vergt nogal wat van jonge kijkers of hun voorlezende ouders. Maar kinderen die al zelf kunnen lezen, en niet bang zijn om uitleg te vragen over woorden, die zullen hier zo ontzettend veel plezier mee beleven. Het is een wonderschoon boek. De vormgeving: prachtig!


Het lijkt alsof er echte foto’s gebruikt zijn, die geplakt zijn op een getekende of anderszins bewerkte ondergrond. Ze doen soms absurdistisch aan, het moeten wel computerbewerkingen zijn, zoals bijvoorbeeld die akelige Roy uitgebeeld wordt met een uiterlijk waarbij je meteen weet: dat is een akelig joch, niets goed van te verwachten. Garmann daarentegen is een vriendelijk ogend schuchter mannetje. De postbode is natuurlijk helemaal geen akelige man, al heeft hij zo zijn eigenaardigheden.


De eerste pagina van het boek is al helemaal zoals het verhaal: alle gegevens die normaliter in een boek staan, worden meteen verwerkt in dat verhaal; ze staan namelijk op een briefkaart en brief.
Dan de kleuren: pastel vooral voor de achtergrond, het geheel blijft ook wat wazig. Poederig moet ik misschien zeggen. Behalve dan de personages.

De kleine details maken het helemaal af: een poes lui en speels zoals poezen zijn, en een kraai die steeds ergens op de gebeurtenissen neerkijkt. En humor. Als Garmann bij zichzelf bedenkt dat de bladblazerman wel erg lijkt op een wezen uit een ander melkwegstelsel, zien we het gezicht van Elvis Presley!


Je blijft kijken in dit boek. En genieten.


Stian Hole is opgegroeid op Hokksund, Noorwegen en studeerde af aan National College of Art and Design in Oslo. Aanvankelijk werkte hij als grafisch ontwerper. In 2005 debuteerde hij met Den gamle mannen og hvalen (De oude man en de walvis). Een jaar later verscheen het succesvolle eerste boek over Garmann. Stian Hole woont en werkt in Oslo.
Voor Garmanns zomer ontving Stian Hole de prestigieuze Brage Prize, de Deutsche Jugendliteraturpreis en de Bologna Ragazzi Award.
In 2014 won het boek een zilveren griffel.


ISBN 9789089671349| hardcover | 44 pagina's| Uitgeverij Hoogland & Van Klaveren| maart 2013
Vertaald uit het Noors door Femke Blekkingh-Mulder

© Marjo, 20 september 2014

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

 

Garmanns straat
Stian Hole 


In dit schitterend vormgegeven boek zien we hoe het jongetje Garmann de akelige Roy, de schrik van de straat, trotseert. Garmann is een beetje bang voor hem. Roy is die jongen uit groep zes.  Hij ziet er op de afbeelding ook een beetje eng uit. Hij fietst zonder handen en kijkt gemeen. Maar...


"Iedereen luistert naar Roy, zelfs als hij liegt, want Roy bepaalt wat er gebeurt in Garmanns straat. Roy is de koning, de generaal, het parlement, God, de topscoorder van het voetbalteam en in alles het best. Roy ís het best en zijn fiets heeft zesentwintig versnellingen."


Aan het einde van Garmanns straat woont de Postzegelman, Roy zegt dat het een griezel is. Garmann vindt het eng om de tuin van de Postzegelman in te gaan. Bijna hetzelfde als een donker bos in gaan of in je eentje naar de kelder gaan. Toch waagt Garmann het want in die tuin staan wel een paar planten die nog ontbreken in zijn herbarium. Hij is nauwelijks het hek van de tuin door of hij hoort een stem. Het is Roy!


"'Jij durft het niet!' fluistert Roy tegen Garmann.
'Kleine lafaard.' Roy stopt een lucifer in zijn hand.
Garmann Beeft en hij is bang. Hij doet zijn ogen dicht en wilde dat hij op vakantie was in China, of dat hij kon verdwijnen zoals de musjes in de heg.
"Alleen wie heel erg bang is, kan moedig zijn' heeft papa tegen Garmann gezegd. Maar wie kan er nu moedig zijn als Roy de ingang van het hek verspert?"


De kleine Garmann steekt de lucifer aan en laat hem tot zijn vingertoppen opbranden en dan... laat hij de lucifer vallen... de droge planten schieten gelijk in brand.  'Dat heb jij gedaan.' zegt Roy en weg is hij. Garmann denkt aan de egels en dassen en oorwurmen en stampt op de vlammen en slaat met zijn T-shirt de vlammen uit. Het helpt niet. De Postzegelman rent naar buiten. 'Haal hulp!' roept hij... Garmann rent en rent en rent. Hij ziet of hoort niets, er moet hulp komen! Zijn hele lijf doet pijn van het rennen. Gelukkig is de brandweer er snel bij en blust de brand.
Stoere Roy is nergens te bekennen. Garmann is nog steeds bang voor de Postzegelman maar anders bang. En na een paar dagen loopt hij door het  hek van de tuin, zijn herbarium onder zijn arm, de Postzegelman doet open...


De schrijver heeft zich geweldig in de kinderwereld verplaatst. Iedereen kent uit zijn jeugd wel dat vreselijke kind in de straat waar je een beetje bang voor was, of die enge buurvrouw waar rare verhalen over verteld werden. Dat heeft Stian Hole prachtig verweven in dit verhaal. Want enge dingen trekken ook heel erg aan. Je wil alles wel en niet weten, je wil wel en niet stoer zijn, je wil wel en niet griezelen. De Postzegelman is zo'n 'engerd'. Hij is oud, laat zich zelden zien en praat een beetje vreemd. En daardoor verzinnen de kinderen uit Garmanns straat de meest bizarre verhalen over hem. Maar Garmann stapt er toch maar op af!


Naast dit mooie, ontroerende, invoelende verhaal zijn er nog de ongelooflijk schitterende afbeeldingen. In een recensie van Vrij Nederland over het eerste boek rond Garmann getiteld Garmanns zomer staat dat het boek voorzien is 'van paginagroot computer artwork met licht-surrealistische inslag'.
Ofwel... De afbeeldingen zijn op de computer gemaakt maar ze zijn zo bijzonder dat het kunst lijkt. Je blijft kijken. Het lijken foto's die geschilderd zijn of schilderijen die op een foto lijken... kies maar.
De hoofden zijn uitvergroot, wat een beetje absurd aandoet en waardoor de uitdrukkingen op de gezichten versterkt worden. De valse Roy wordt zo een erg geniepig joch om te zien.  De omgeving lijkt geschilderd maar is denkelijk ook her en der van internet geplukt. Van dit alles is een bijzonder knap geheel gemaakt, je wordt gewoon de afbeeldingen in gezogen, hoe langer je kijkt hoe meer kleine details en kleine grapjes je opvallen.


Je zou iedereen attent willen maken op dit schitterende boek, eigenlijk zijn er geen woorden voor, je moet het gewoon zien en ervaren en dan ben je compleet verkocht. Je wil meer van Garmann én meer van de stijl van Stian Hole. Aanschaffen dit boek, voor de priijs hoef je het niet te laten.
Van mij krijgt het een dikke 10! Nu heb ik nog maar één wens... het eerste deel - Garmanns zomer - ook lezen.


Stian Hole is opgegroeid op Hokksund, Noorwegen en studeerde af aan National College of Art and Design in Oslo. Aanvankelijk werkte hij als grafisch ontwerper. In 2005 debuteerde hij met Den gamle mannen og hvalen (De oude man en de walvis). Een jaar later verscheen het succesvolle eerste boek over Garmann. Stian Hole woont en werkt in Oslo.
Voor Garmanns zomer ontving Stian Hole de prestigieuze Brage Prize, de Deutsche Jugendliteraturpreis en de Bologna Ragazzi Award.


Zie ook de afbeeldingen van
Garmann en Roy
Garmann voor het hek van de postzegelman
Garmann en de Postzegelman


ISBN 9789089671349 Hardcover 44 pagina's Hoogland & Van Klaveren maart 2013
Vertaald door Femke Blekkingh-Muller leeftijd 7+

© Dettie, 30 maart 2013

Lees de reactie op het forum en/of reageer, klik HIER