Rosella Posterino

De voorproefster van Hitler
Rosella Posterino


Als Berlijn in 1943 onder vuur ligt van de geallieerden, denkt Rosa er goed aan te doen naar haar schoonouders te gaan. Die wonen in Oost-Pruisen, in Gross-Partsch (nu gelegen in Polen). Hun enige zoon, Rosa’s echtgenoot sinds een jaar, bevindt zich aan het oostfront. Een aangekondigd verlof gaat niet door, omdat hij gewond is geraakt, daarna horen ze niets meer van hem.
Vlakbij het dorp waar haar schoonouders wonen ligt in de bossen het hoofdkwartier van Hitler, Wolfsschanze. Omdat Hitler al vaker doelwit was geweest van aanslagen op zijn leven, laat hij een tiental vrouwen ronselen: de voorproefsters.


Een van hen was Rosa. Aanvankelijk werden de vrouwen iedere dag gehaald en teruggebracht door de SS, maar na een onprettig voorval moesten ze er de hele week blijven en mochten ze alleen het weekend naar huis. Driemaal per dag moesten ze eten, goede maaltijden, maar wel met de mogelijkheid dat ze vergiftigd voedsel aten. De vrouwen voelden er zich toch al niet prettig bij: terwijl hun familie en vrienden steeds meer honger moesten lijden, kregen zij uitstekend te eten! En het was ook geen zwaar werk, zoals vele anderen dat moesten verrichten!


‘Aanvankelijk namen we afgemeten hapjes, alsof we niet verplicht waren alles op te eten. Alsof  we dit voedsel mochten weigeren, deze lunch niet voor ons bestemd was, die ons toevallig werd toebedeeld, want we waren het toevallig waard deel te nemen aan zijn maaltijd.’


De in 2014 overleden Margot Woelk vertelde in 2012 haar verhaal dat ze tot dan toe geheim had gehouden. Woelk heeft Hitler nooit gezien. Wel had ze weet van de aanslag door Claus van Stauffenberg, die helaas mislukte. Na de oorlog viel ze in handen van de Russen, een traumatische tijd die ze overleefde.


Rondom deze feiten heeft Rosella Posterino een geromantiseerd verhaal gemaakt, dat grotendeels echt gebeurd is. Een verhaal over de onderlinge verhoudingen van de proefsters, over jaloezie en afgunst, maar ook over voorzichtige vriendschap.
Het gaat over de relatie die Rosa, ik-verteller, had met haar schoonouders, en hoe zij terwijl ze onwetend was van de situatie waarin haar man verkeerde, verliefd werd op een Duitse officier. - ze kon per trein naar Berlijn toen de Russen in aantocht waren -  en zo de enige zijn van de proefsters die de oorlog overleefde. De anderen werden geëxecuteerd.


Hoewel niet alles helemaal waargebeurd is, krijgt de lezer wel een goed beeld van hoe het leven in die tijd geweest moet zijn, natuurlijk beïnvloed door de oorlog, maar ook de sociale omstandigheden in die tijd worden goed weergegeven. Daarvoor worden personages opgevoerd die in werkelijkheid aanwezig hadden kunnen zijn, maar dat misschien niet waren.


Rosella Postorino is geboren in Reggio Calabria, Italië. De voorproefster van Hitler is haar vierde roman, waarmee ze internationaal doorgebroken. Ze debuteerde in 2004, haar eerste roman schreef ze in 2007 en won direct de Rapallo award.


ISBN 9789401609173 | paperback | 344 pagina's | Xander | juni 2018
Vertaald uit het Italiaans door Saskia Peterzon-Kotte

© Marjo, 11 september 2018

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER