De waarheid en het koninkrijk
Marc Poorter

'Ik heb geen interesse.'

De vijftienjarige Mario weet niet beter dan het geloof waarin hij is opgevoed is het enige juiste geloof.
Ook al wordt hij op school met de nek aangekeken, of nog erger, compleet genegeerd, hij kan niet anders dan geloven dat hetgeen zijn ouders en zijn oudere zus hem vertellen waar is. Zij handelen er ook naar, en verwachten van hem hetzelfde. Dus loopt hij vaak met een van zijn ouders langs de deuren met de Bijbel in de hand om te verkondigen dat de Opstanding in aantocht is, over een paar maanden al als dit jaar ten einde is, en dat mensen zich moeten bekeren, om gered te worden. Wie gedoopt is zal namelijk voor eeuwig doorleven in het paradijs. Er zal geen pijn of verdriet meer zijn, iedereen is dertig jaar oud, en ook de geliefde overledenen zullen terugkeren. Alle ongelovigen zullen sterven.

Naarmate hij ouder wordt komen er kleine barstjes in zijn overtuiging: zijn vader is namelijk niet zo fanatiek als de anderen. Het is duidelijk dat oom en tante niet echt geloven maar hun overleden zoon terug willen zien. En hij wordt verliefd op Silvia die compleet anders is. Als ze denkt dat hij drugs van haar wil is ze aardig tegen hem, maar hij durft haar niet aan te spreken met de bekeringsboodschap. Alsof hij voelt dat ze daar niet van gediend zal zijn. Al begrijpt hij dat niet. Wie wil er nu niet gered worden? Waarom zeggen al die mensen: ‘Ik heb geen interesse’?
Toch is zelfs de gedachte dat Silvia er na 1 januari 1975 niet meer zal zijn, niet genoeg om hem fanatiek te laten prediken tegen haar. Het is wrang dat juist het voorzichtige aarzelende contact met Silvia er de oorzaak van is dat hij ‘uitgesloten’ wordt. Wegens ‘immoraliteit’.

Mario weet niet eens precies wat dat is, laat staan dat hij het bedreven zou hebben.Uitgesloten worden betekent dat je doodverklaard bent. Thuis kijken ze dwars door hem heen, communicatie gaat via briefjes op tafel – alleen zijn vader knipoogt af en toe als moeder niet kijkt – en vergaderingen zijn verboden terrein voor hem. Juist dat samenzijn, het samen zingen en de gedreven predikingen mist hij. Het erbij horen. Meer dan dat hij verlangt mee te doen in de wereld van Silvia. En dus toont hij berouw en wordt weer opgenomen.
We weten het: 1 januari kwam en ging, en we zijn er nog steeds. Rekenfoutje, zegt men.
Deel twee van het boek vindt Mario terug als een volwassene. Hij is getrouwd met een Jehova, en moet zien dat hij de kost verdient voor zijn gezin. Daar gaat het fout en er is nu geen ontkomen meer aan: hij stapt er uit.

Even googlen bevestigt dat dit verhaal van binnenuit wordt verteld. Het kan ook niet anders. Hoe een vijftienjarige jongen in het leven van het geloof staat, en kijkt naar de buitenwereld, dat kan alleen een ingewijde vertellen zoals dat in dit boek gebeurt.

Ook al is de afloop duidelijk – had anders dit boek geschreven kunnen worden? – het geloof dat hij zo lang aanhield wordt niet,  zoals zo makkelijk geweest zou zijn, afgekraakt. De schrijver probeert de lezer te laten begrijpen hoe een leven in de Jehovagemeenschap zich afspeelt. Als je omgeving een bepaald geloof aanhangt ga je daar in mee. Tot je ogen open gaan.

ISBN 9789044623161 | paperback | 247 pagina's | Uitgeverij Prometheus | september 2013

© Marjo, 25 juni 2014

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

De waarheid en het koninkrijk
Marc Poorter

1974.
De vijftienjarige Mario, de verteller van het verhaal, kijkt met zijn ouders en zus Yvonne naar het Eurovisie Songfestival.
Moeder heeft een slaatje gemaakt, papa drinkt een biertje, Mario noteert de punten die iedereen aan de liedjes geeft. Papa geeft twaalf punten aan de eerste bijdrage, omdat die Finse een leuk koppie heeft.
Mama en Yvonne geven 'die Finse' twee punten, het is wereldse muziek en het zijn wereldse mensen zeggen ze. Olivia Newton-John krijgt ook twaalf punten van papa, maar mama vindt het ook wereldse muziek.

"Daar gaat de avond, dacht ik. Papa drinkt teveel bier en gaat straks met de hakbijl zwaaien. Niet dat hij ons gaat vermoorden, maar gezellig is het niet."

Dit bovenstaande is tekenend voor de sfeer in huis. Vader lust graag een biertje maar kan er niet tegen, dan wordt de hakbijl gepakt, papa zwaait ermee rond en kwakt hem ergens neer.  In dit geval midden in het slaatje. De enige die altijd stoïcijns blijft, is tweeëntwintigjarige zus Yvonne.
Zij neuriet de hele dag koninkrijksmelodieën en is gelukkig, want door dat neuriën is ze verzekerd van de aanwezigheid van de engelen.

Op school wordt Mario 'Jehova' genoemd. Hij haat zijn klasgenoten met hun demonische muziek, spijkerkleding en flowerpowertruitjes. Zij hebben praatjes over schoolfeesten, dronken worden, de Top 40, en stoere verhalen over seks. Alleen Silvia is geweldig, op haar is hij zwaar verliefd. Hij moet haar waarschuwen want 1 januari, klokslag twaalf uur vergaat de wereld. Alleen de uitverkorenen gaan over naar de Nieuwe Wereld, het Paradijs. Iedereen zal daar dertig jaar zijn.

'Dat lijkt me wel grappig,' zei ik met een mond vol koekkruimels, jij wordt vijfentwintig jaar jonger, papa drieëntwintig jaar jonger en Yvonne acht jaar ouder.
Mama veegde met de mouw van haar schort in haar ogen. 'Geen verdriet meer, geen pijn, en ik zie mijn moeder weer terug.'

Mama heeft zich dankzij broeder Tenzen aangesloten bij de Jehova's Getuigen. Later volgde papa en Yvonne was van hen vieren het strengst in de leer.
Natuurlijk is Mario ook een Jehova's Getuige
Als Mario zich toch aan een werelds genoegens heeft gewaagd - hij heeft samen met Silvia een jointje gerookt -  worden zijn 'vreselijke' daden besproken door het rechterlijk comité. Ze verklaren hem geestelijk dood, hij bestaat niet meer, iedereen zal hem negeren, hij is nu een prooi voor Satan en de Duivel. Niemand zal hem groeten, niemand zal tegen hem spreken. Als hij binnen 8 maanden geen oprecht berouw toont zal hij vernietigd worden tijdens de Armageddon...
Mario weet niet of hij blij of bedroefd moet zijn. Hij hoorde nu bij de wereld van Silvia, de wereld die op 1 januari zou verdwijnen... die wereld beviel hem wel.

De wereld vergaat echter niet en we lezen hoe Mario er in zijn verdere, volwassen leven achter komt welke wetten en regels er gehanteerd worden binnen de Jehova's Getuigen. Of deze wetten en regels nu wel of niet eerlijk zijn, doet er niet toe, of je nu door een broeder of zuster verraden wordt of financieel uitgekleed wordt, dat maakt niet uit, als je ze maar niet laat vallen, als je die misstanden maar niet naar buiten brengt want dan...
Mario krijgt het flink voor zijn kiezen in zijn leven maar een helpende hand is er niet want Mario handelt niet volgens de regels van de Jehova's Getuigen... Maar Mario's wereld staat op zijn kop, hij is kapot en dan nog doet hij schokkende ontdekkingen die hij niet voor mogelijk had gehouden...

Een verbijsterend en goed geschreven verhaal. Het fanatieke 'zieltjes winnen' door midden van 'leuren' met het blad De Waarheid langs de huizen en de gesprekken over het Koninkrijk én de reacties daarop is prachtig beschreven. Zelfs tijdens de vakanties in het vakantiepark worden de andere huisjes bezocht om de mensen vooral te wijzen op het vergaan van de wereld en hun mogelijke redding.
De verhalen over de bijeenkomsten, het opzetten van het koninkrijkgezicht, de omgang van de Jehova Getuigen onderling, alles is mooi neergezet door Marc Poorter.

Het is verder bijna onvoorstelbaar hoe alles wat oneerlijk is, op een ongelooflijke kromme manier wordt goedgepraat. Menselijkheid bestaat alleen binnen de wetten en omgangsnormen van de Jehova's Getuigen. Daarbuiten kan iedereen letterlijk neervallen.
Toch schildert de schrijver, die zelf in een dergelijk gezin is opgegroeid, de mensen niet pikzwart af. Het is het verhaal van Mario en hoe Mario en het gezin handelen en ervaren. Mario  vertelt over zijn ontdekkingen en verbijstering, maar toch is er een liefdevolle ondertoon, er is mededogen, vooral naar de ouders van Mario toe. Zij dachten het goed te doen.
Mooi, deels autobiografisch, debuut.

ISBN 9789044623161 | Paperback | 247 pagina's | Uitgeverij Prometheus | september 2013

© Dettie, 29 maart 2014

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER