De belofte van Pisa
Mano Bouzamour
Als Samir met zijn oudere broer en diens vriend een ijsje gaat eten in ijssalon Pisa, dringt zijn broer er op aan dat Sam zijn VWO-diploma zal halen: het is de belofte van Pisa.
Ze hebben hem net ingeschreven op het Hervormd Lyceum, waar hij de komende zeven jaar de enige Marokkaan zal zijn. De broer is afgehaakt, en het criminele pad ingeslagen, met Soesi. De twee hebben net een grote slag geslagen, maar ze worden er voor opgepakt en berecht. Van hun veroordeling is Samir getuige: hij ziet hoe Soesi zijn broer aanwijst als medeplichtige.
Samir met nu zijn eigen weg vinden, zijn grote voorbeeld is er niet om hem te helpen. Aan zijn ouders heeft hij niet veel: zij zijn Marokkanen die dachten terug te zullen gaan naar hun vaderland, hun leven bestaat uit hard werken, geen tijd voor de nieuwe omgeving en vasthouden aan de oude tradities.
Samir speelt piano, hij houdt van klassieke muziek. En na een korte terugval besteedt hij zijn tijd ook aan de studie, vanwege de belofte. Hij beweegt zich tussen twee levens: aan de ene kant de wereld van de Marokkanen, zijn ouders en de maten van zijn broer, schoffies van de straat. En aan de andere kant de ‘blanke’ school, waar hij zijn beste vriend IJsbrand leert kennen en de meisjes waar hij mee om gaat. Hij ontdekt dat die werelden heel ver uit elkaar liggen, maar houdt zich redelijk goed staande. Er is altijd die belofte aan zijn broer. En de belofte die hij zichzelf gedaan heeft, die te maken heeft met Soesi.
De schrijver van dit boek zwalkt ook tussen twee werelden: aan de ene kant schetst hij de wereld van de tussengeneratie Marokkanen, en aan de andere kant maakt hij er soms een slapstickachtig verhaal van, dat zo verfilmd zou kunnen worden (in de traditie van ‘Het schnitzelparadijs)’.
Het is verwarrend: is de schrijver serieus?
Verwarrend is ook de indeling. Het is geschreven als een terugblik. Het hoofdmoment is de dag van de laatste schooldag. Samir vertelt dan over zijn broer en de belofte. Maar dan volgt ook nog een stukje dat verder gaat in het heden. Op zich is dit prima, er is alleen geen duidelijke omlijsting, zodat je als lezer soms in de war bent.
Het is een verhaal vol tegenstellingen, dus ik ga er van uit dat het ook geldt voor de mate van ernst. Bij de filmische scenes is de serieuze ondertoon duidelijk aanwezig.
Er is een deel autobiografisch, staat in de flaptekst. Het moet een enerverend leven geweest zijn, misschien geeft het een aardig beeld van de tussengeneratie.
Toch: een debuut dat naar meer smaakt, al is het maar om de toon. Het leest als een trein.
En dit soort stukjes tekst, in de vorm van een gedicht, die regelmatig in de tekst staan, vind ik erg leuk:
‘De malloten van agenten zwaaiden altijd terug.
De gymleraar zag het.
‘Wil je bij de politie?’
‘Wat denk je zelf?’
’Mooi beroep.’
‘Echt hè?’
Amen
Mano Bouzamour (1991) is geboren in Amsterdam. Als verhalenverteller won Bouzamour in 2010 het Rozentuinfestival. De belofte van Pisa is gebaseerd op zijn eigen leven.
ISBN 9789044625431 | Paperback | 248 pagina's | Uitgeverij Prometheus | oktober 2013
© Marjo, 18 januari 2015
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER