De provincie
Jan Brokken

Even dacht ik de opvolger van ‘De vergelding’ in handen te hebben, maar ‘De provincie’ blijkt een heruitgave van het boek waarmee Jan Brokken debuteerde in 1984.

Het verhaal van dit boek speelt zich eveneens af in een dorp op een Zuid-Hollands eiland.
Deze keer is het een fictief dorp, Portland geheten. Een protestantse gemeente waardoor de sfeer van een dorp nog verstikkender wordt. Iedereen kent iedereen, en men denkt alles te weten van de ander.
De moord op een van de inwoners brengt een schok teweeg, en tegelijkertijd beweert iedereen geweten te hebben dat het er ooit van komen moest. Het slachtoffer is Lili Sartorius. De dader is Peter van de Grinten, haar ex. Hij bekent onmiddellijk en doet geen enkele poging zich te rechtvaardigen. En Lili blijkt geen weerstand te hebben geboden. Wat zit hierachter?
De verteller van het verhaal is Frank de Roover, die het dorp lang geleden verlaten heeft. Hij voelt zich niet thuis in het dorp, is in de ogen van de gemeente een afvallige, en vrienden heeft hij er niet.

Dat is ooit anders geweest. In zijn jonge jaren vormde hij samen met Peter, Lili en Koos Spoormaker een hechte groep. Ze waren de afstammelingen van families die hoog in aanzien stonden; het was ‘normaal en logisch’ dat zij met elkaar optrokken. Veertien jaar lang deelden ze de schoolbanken en hun vrije tijd musiceerden Frank en Elise, zoals ze eigenlijk heette. Ze gingen samen op stap, samen op vakantie.
Toen de hormonen hun werk begonnen te doen bleken alle drie de jongens een oogje te hebben op Lili, die met hen speelde, maar geen voorkeur leek te hebben voor een van hen.
Ze waren helemaal geen vrienden, beseft Frank nu. Er broeide van alles tussen hen, maar vriendschap?
Frank verlaat het dorp, en maakt daarmee de weg vrij voor Peter. Er volgt een huwelijk waar Frank bij aanwezig is. Wat er op die avond gebeurt, lijkt bepalend voor wat daarna gebeurde.
Nu Lili dood is en hij praat met Koos, met de dominee, met de commandant van de politie, kan Frank alles als was hij een buitenstaander overzien. Kan hij begrijpen wat Peter gedaan heeft?

De moord is een aanleiding, een kapstok waar Jan Brokken het verhaal aan hangt dat hij wil vertellen: hoe het werkt in een kleine bekrompen gemeenschap, waar roddel en achterklap heerst en de waarheid verwrongen raakt.
Later zal hij dit kunststukje nog een herhalen in ‘De Vergelding’, waarin hij een waargebeurde gebeurtenis uitpluist. In deze eersteling is het schrijverschap van Brokken al heel duidelijk: duidelijke heldere taal, een knappe manier om flashbacks te verweven in het verhaal. Een enkele zin is genoeg om het heden en verleden te verbinden, en de sfeer van het verhaal: somber en naargeestig, zit ook in de woordkeuze.
Het is raar om van een geslaagd debuut te spreken, maar dat was het wel!

ISBN 9789045025346  | paperback | 176 pagina's| Uitgeverij Atlas Contact | oktober 2013
Heruitgave. Eerste druk in 1984.

© Marjo, 8 augustus 2014

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER