Schijnvrucht
Ingrid de Vries
‘Nu keek ik naar deze man, nee, ik keek niet, ik werd zijn ogen ingezogen. Hoe hij er verder uitzag heb ik niet gezien. Alleen zijn ogen: intens blauw, glashelder en toch zacht. En terwijl ik daar stond, in dat ene moment, wist ik dat ik bij hem hoorde.’
Dat het verhaal begint met een bouquetachtige insteek is misleidend, dit is namelijk een prachtige psychologische roman!
Het verhaal wordt verteld door een oudere dame, die weet dat ze met een been al in het verzorgingshuis staat, maar weigert daar aan toe te geven. Haar kleinzoon Tobias is haar mantelzorger.
Anna kijkt terug op haar leven. Op hoe het allemaal begon, hoe zij als dertienjarig meisje viel voor de drieëndertigjarige Idzard, collega van haar vader, kunstenaar en getrouwd.
Natuurlijk probeerden haar ouders haar tegen te houden, maar Anna en haar geliefde Idzard waren vindingrijk. Midden in de nacht sloop ze het huis uit om hem te ontmoeten in zijn atelier. Dat was extra gevaarlijk omdat dit zich afspeelde in de oorlog. Na die oorlog trouwden ze, nadat hij gescheiden was. Hij liet zijn piepjonge zoon bij zijn vrouw achter. En dan bekruipt de twijfel haar: heeft ze hier goed aan gedaan? Houdt Idzard net zo veel van haar als zij van hem?
Het is niet de enige relatie die onderwerp is van dit verhaal. Het gaat ook over de moeizame relatie van vader en dochter. Haar vader was een onbuigzame dictatoriale man, waartegen de kinderen – behalve Anna waren er Lou en Hugo – niet opgewassen waren.
Heeft dit zijn invloed op de latere moeizame relatie tussen moeder en dochter, of is daar iets anders aan de hand?
Een boek in twee delen. Anna vertelt, over het verleden, over haar angst de greep op het leven kwijt te raken, in het eerste deel nog angstvallig verzwijgend wat er allemaal fout ging. Dat komt in het tweede deel. Dan is ze ook in staat is om haar eigen fouten onder ogen te zien.
Schijnvrucht van Ingrid de Vries is gebaseerd op een familieverhaal, namelijk op het verhaal van de haar moeder. Als je een verhaal als dit met terugwerkende kracht laat vertellen door een van de hoofdrolspelers is het vanzelf een subjectief oogpunt. We weten niet wat de man bezielde.
Was hij oprecht? Was hij gevleid door de liefde van het jonge meisje en liet hij zich meeslepen?
Was hij het volledige tegendeel van de dominante vader?
We moeten het doen met de mening van Anna. Ze gaat diep in het onderzoeken van haar verleden, van zichzelf.
‘Ze is mijn dochter, dacht ik, maar ik weet niet hoe ik van haar moet houden. Ik heb haar niets te bieden. Ze is uitsluitend het kind van Idzard. Om de pijn niet te voelen ben ik boos. Ik ben blij als ze zich misdraagt, want dan heb ik een reden om haar weg te duwen, zoals ze mij altijd heeft weggeduwd. Lijk ik op mijn vader? Ja, ik lijk op mijn vader.’
Introspectie hoort ook bij het terugkijken op een lang leven. Dat maakt het tot een indringende psychologische roman, ingetogen en toch indringend verteld.
Ingrid de Vries is journalist en werkte mee aan verschillende televisieprogramma’s.
ISBN 9789026354304 | paperback | 288 pagina's | Uitgeverij Cossee | april 2021
© Marjo, 14 december 2021
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER
Verder is er niemand
Ingrid de Vries
Een oude vrouw wordt ’s nachts aangetroffen op het ijs. Men brengt haar naar het ziekenhuis waar een operatie volgt. En daar ligt ze dan. Alleen. Al snel wordt duidelijk dat ze behalve een kat niemand heeft. Niemand wacht op haar. Niemand mist haar.
Ze vertelt haar verhaal in flarden, zoekend in haar herinneringen. Over hoe het gekomen is dat ze daar ligt. Over het verleden, het leven met een stel verbitterde ouders in een dorp waar iedereen alles over de ander denkt te weten. En over hoe ze de gebeurtenissen in het heden ervaart. Vaak is ze verward, zegt ze dat ze haar man ziet lopen, maar ook als ze dat niet is, is ze verstrikt in het verleden.
Laura was een gevoelig kind. Als elfjarige, de tijd waarop haar geheugen zich concentreert, was ze een erg eenzaam kind. Haar vader was er nauwelijks, en als hij er was, dan zeker niet voor haar. Haar moeder gedroeg zich vreemd. Laura mocht nooit met vriendinnetjes thuis komen, maar wat ze verder de hele dag uitspookte, daar werd niet naar omgekeken.
Er waren geheimen in haar leven, geheimen waar ze haar vinger niet op kon leggen, maar die de omgang met haar ouders zo moeilijk maakte. Die zagen het precies andersom: Laura was een moeilijk kind! Om er mee om te kunnen gaan had het meisje een veilige plek voor zichzelf gecreëerd, in het bos. Daar vertoefde ze met Ditje. Wie of wat dat is, weet de lezer niet.
Op school probeerde ze zich staande te houden, maar ook daar lukte het niet. Deels omdat ze zo graag wilde voldoen aan de wensen van een ander. Als er een vraag was waarop ze geen antwoord had, dan verzon ze wel wat. Als een keer iemand daarop de ouders komt aanspreken:
‘De dag gaat voorbij als andere zaterdagen. Tussen de middag eten ze worstenbroodjes. Er worden boodschappen gedaan en de tuinman komt de klimop snoeien. Haar moeder doet de strijk op de slaapkamer en haar vader zit op zijn atelier. Tijdens het avondeten wordt er niet gesproken.
Ze weet het nu heel zeker: ze verdient het niet om gestraft te worden. Ze krijgt geen straf omdat haar moeder haar al veel eerder voorgoed heeft afgeschreven.’
Eenmaal volwassen woont ze opnieuw in het ouderlijk huis, met haar man Guido. Maar Laura was niet in staat een normale relatie gaande te houden, ook hij is weg.
Vanuit haar ziekenhuisbed probeert ze haar verleden te doorgronden. Wat was echt? Wat was haar eigen fantasie? Haar vader vertelt haar dat niemand feiten op dezelfde manier ervaart. Dat maakt het er niet gemakkelijker op.
Door de vorm die Ingrid de Vries aan het verhaal heeft gegeven is het vooral een coming of ageverhaal geworden. Het elfjarige meisje krijgt veel ruimte in het verhaal. Haar ervaringen, al of niet feitelijk, vormen als verhaal geen prettig geheel, en of dat nog goed komt nu ze als 78-jarige in een ziekenhuis ligt? Met de vorm en met het taalgebruik is niets mis. Integendeel zelfs. Het is alleen geen vrolijk boek. Er heerst een enigszins grimmige sfeer, eentje waarvan je als lezer alleen maar kunt hopen dat die op het einde wat vriendelijker worden zal.
Verder is er niemand is de debuutroman van Ingrid de Vries. Ze is werkzaam als journalist en werkt mee aan verschillende televisieprogramma’s. Verder is er niet veel over deze schrijfster bekend. Maar daar zou wel eens verandering in kunnen komen!
ISBN 9789089547453 | Paperback | 174 pagina's | Uitgeverij Elikser | april 2015
© Marjo, 26 december 2015
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER
