Boekenarchief B

Adrienne Benson

https://adriennebenson.com

 

Onder de Afrikaanse zon
Adrienne Benson


Het verhaal begint met een geboorte en wel van Adia, het dochtertje van Leona. Het kindje is niet gewenst door de moeder, wel door Simi de vrouw die Leona bijstaat. Leona is antropologe en bestudeert de veranderende culturele normen van de Masai. Ze woont bij hen in een manyatta (kamp) in Loita, Kenia. Het kindje is verwekt door een blanke man tijdens een one-night stand in een hotel in de stad Narok waar Leona voor een weekend verbleef om zich de luxe van een warme douche te veroorloven. Maar alles in Leona verzet zich tegen het kleine wezentje.


"Haar binnenste was van glas, dat versplinterde onder het omhulsel van haar huid. Deze baby was geboren uit eenzaamheid van mensen die onder vreemden leven, zonder gedeelde taal of gebaren."


Tot haar verrassing komt de vader drie dagen na de bevalling haar inkajijik (hut) binnenlopen. Toentertijd heeft ze een vervolg van de nachtelijk ontmoeting resoluut van de hand gewezen, bang als ze is voor een relatie. Maar de man wil zijn kind erkennen, wil een vader zijn. Leona durft het niet aan, ze heeft zelf een vreselijk vader gehad, maar de man ook, vertelt hij. Toch blijft Leona nee zeggen, omdat ze enorm bang is. 'Intimiteit was een riskante zaak'.


Leona verzet zich zo tegen het moederschap dat ze toestaat dat de onvruchtbare Simi het kind adopteert, een adoptie die via een ritueel tot stand komt. Simi is enorm blij, een vrouw zonder kinderen heeft het moeilijk bij de Masai. Iedereen is tevreden over deze regeling. Leona kan haar werk doen, Simi is meer dan een moeder voor Adia en het kind groeit voorspoedig op.
Maar dan, tijdens een besnijdenisfeest, beseft Leona dat Adia dit dan ook zal moeten ondergaan en in paniek pakt ze het inmiddels driejarige kind op en vlucht weg. En die vlucht maakt dat bij Leona een barst in haar afwerende schild komt. Haar moederinstinct begint de kop op te steken. Ze gaat daarna ook op zoek naar de vader...


Voor Simi is de vlucht echter vreselijk. Al haar hoop is de bodem ingeslagen. Adia was haar alles. We lezen vervolgens het schrijnende, tragische verhaal van Simi, de intelligente vrouw die als enige vrouw van de Masai in het kamp kan lezen en schrijven én Engels spreekt.


En dan komt er ineens nóg een vrouw in beeld en wel Jane, die in Narok, Kenia, voor de Olifantenstichting werkt. De stichting beschermt de daar levende olifanten.  De bewoners van Kenia zijn er niet blij mee, ivoor levert veel geld op. Jane vindt, samen met haar gids, dan ook een gedode olifant en ze fotografeert alles. Daardoor wordt zij op een avond overvallen en haar hut uit gesleept, de camera's worden kapot gemaakt. Ze geeft - zeer ten onrechte -  haar gids aan als medeschuldige, hij zit er achter volgens haar.
Jane ontmoet Paul na deze gebeurtenis, ze trouwen en hebben het goed samen ondanks Pauls vele werk in het buitenland. - Hij werkt voor Buitenlandse Zaken. -  Paul is een bevlogen man maar daardoor ontstaat er wel langzamerhand  afstand tussen de twee. Uiteindelijk kunnen ze samen terecht in Liberia, Afrika en dat valt tegen, de afstand tussen man en vrouw lijkt inmiddels onoverbrugbaar.


'Ze waren allebei zichtbaar voor de ander, maar onbereikbaar, zoals de personages op het witte doek zijn voor het publiek; ze kon hem zien, ze kon hem horen, maar hij kon haar niet zien.'


Maar nu is Jane zwanger...

We volgen het wel een wee van deze drie vrouwen. Volgens de covertekst zouden hun levens met elkaar verweven zijn. De overeenkomsten tussen deze vrouwen bestaat wel, in die zin dat ze alle drie een flinke geestelijke dreun te verwerken hebben gehad. Hun gevoelens worden duidelijk kenbaar gemaakt maar wel in schrijftaal, niet in een inlevende taal. Je blijft toeschouwer. Het is zelfs bijna tegen het sentimentele aan. Sommige delen neigen naar een romannetje.


Het kind van Jane raakt uiteindelijk bevriend met Adia. Maar eigenlijk voegt het hele verhaal over Jane en haar gezin niets toe ondanks de heftige gebeurtenis die de twee kinderen overkomt. Interessanter was het geweest als we alleen de levens van Leona, de antropologe en Simi, de Masaivrouw, hadden kunnen volgen. Hun leven en (werk)omgeving is al boeiend genoeg en dat had dan meer uitgewerkt kunnen worden. Het verhaal rond Jane doet afbreuk aan het boek omdat de betrokkenheid tussen Jane en Leona en Simi pas laat op gang komt. Er zitten mooie, ontroerende delen tussen maar het is niet genoeg om het boek als aanrader te classificeren.
Jammer.

ISBN 9789402701555 | Paperback | 416 pagina's | Uitgeverij Harper Collins | september 2108
Vertaald door Carola Bijlsma

© Dettie, 3 oktober 2018

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER